کارنامه برجامی غیر قابل قبول مسئول سیاست خارجی اروپا

این روزها جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از عزم راسخ خود و مجموعه متبوعش جهت احیای توافق هسته ای با ایران سخن می گوید. با این حال، این نخستین بار نیست که طی ماههای اخیر وی از نجات احتمالی توافق هسته ای و از بین رفتن موانع موجود در مسیر انعقاد توافق نهایی سخن می گوید! او یک بار پس از سفر انریکه مورا نماینده ویژه اتحادیه اروپا به تهران مدعی شد که فضای مساعدی برای حل اختلافات ایجاد شده و توافق هسته ای اکنون در دسترس است! اما پس از آن، مواضع طرفین ( ایران و آمریکا) نشان داد که اساسا چنین ادعایی صحیح نبوده است. 

پس  از سفر ناموفق انریکه مورا، چوزپ بورل خود در سفری به ایران آمد تا مقدمات مذاکرات جدید( مذاکرات دوحه) را با تهران فراهم سازد. اما خروجی مذاکرات دوحه نیز مثبت نبود! اکنون چوزپ بورل بار دیگر از روزنه هایی برای احیای توافق هسته ای سخن می گوید! مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات احیاء برجام، یادآوری کرد: «باید تصمیماتی اتخاذ شود تا از این فرصت منحصر به فرد برای دستیابی به موفقیت استفاده شود (...) یک توافق بازسازی شده امنیت منطقه‌ای و جهانی را تقویت می‌کند». 

این مقام ارشد اتحادیه اروپا با بیان اینکه «برقراری یک توافق بین‌المللی متعادل در زمان‌های آشفته امکان‌پذیر است»، نسبت به «تصمیم‌گیری‌های سریع سیاسی» برای بازگشت فوری به برجام، بر اساس متن پیشنهادی وی، تاکید کرد. بر اساس گزراش رادیو فرانسه، این مقام ارشد اروپایی، روز چهارم مرداد نیز در یادداشتی دیگر، در راستای تلاش برای احیا برجام، متن تفاهم تازه‌ای را برای خروج از این بن‌بست ارائه کرده بود. جوزپ بورل، در تازه‌ترین یادداشت خود، با اشاره به «منافع ملموس اقتصادی برای مردم ایران از طریق لغو تحریم‌های اساسی آمریکا»، یادآور شد: باید از این فرصت منحصر به فرد را برای دستیابی به توافق نهایی بهره برد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات احیای برجام، در عین حال، احیاء برجام را عاملی برای «تضمین محدودیت‌های بیشتر بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران و گسترده‌ترین نظام نظارت‌ها و بازرسی توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» برشمرد. 

جوزپ بورل، عدم دستیابی به توافق را عاملی که به ضرر دو طرف منجر خواهد شد، ارزیابی کرده است! سفارت آلمان در تهران، در توییتی حمایت خود از موضع مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را اعلام کرد و تاکید کرد که وقت تصمیم‌گیری برای توافق همین حالا است.

با این حال، مشخص نیست که بورل بر اساس کدام شواهد عینی از در دسترس بودن توافق و کارآمد بودن پیشنهاد جدید خود سخن می گوید! فراموش نمنیم که  بر خلاف آنچه آمریکا و تروییکای اروپای سعی در القای آن به افکار عمومی دنیا دارند، اکنون در "ابتدای راه" قرار نداریم! این راه از ابتدای سال 2016 میلادی و با اجرایی شدن برجام آغاز شد . پس از خروج رسمی ایالات متحده از برجام و بی تعهدی محض و عامدانه تروییکای اروپایی در تامین حداقلی خواسته های بر حق کشورمان، شاهد کاهش تعهدات برجامی ایران در ذیل استراتژی "مقاومت فعال" بودیم. بنابراین جنس نقض تعهدات  برجامی آمریکا از جنس "کنش اولیه" و جنس کاهش تعهدات ایران از جنس "واکنشی مستند به متن توافق هسته ای " بوده است.بنابراین در این معادله، ما صرفا با "یک بازیگر ناقض برجام" مواجه هستیم و آن آمریکاست. دوباره تاکید می شود که کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی ایران در "واکنش" به خروج رسمی آمریکا از برجام و بی تعهدی طرفهای اروپایی و " مستند به متن برجام" صورت گرفته است. سیاستمداران و رسانه های غربی در یک بازی تبلیغاتی هدفمند سعی دارند "بحران یکجانبه" ای که آمریکا و اتحادیه اروپا مولد آن بوده اند را به یک "بحران دو طرفه" تبدیل کنند که ایران نیز در شکل دهی آن سهیم بوده است! با این حال، باید گفت که به واسطه آنچه طی سالهای اخیر ( خصوصا پس از خروج ترامپ از توافق هسته ای ) رخ داده، اکنون توپ به طور کامل در زمین غرب است. این آمریکا و اتحادیه اروپا هستند که باید تصمیم نهایی خود را در قبال نقاط اختلافی اتخاذ کنند! بورل و همراهانش به خوبی می دانند که گذشت زمان در این برهه و پیچیده سازی معادله بازی از سوی آنها، بیشتر به ضرر آمریکا و اتحادیه اروپاست....