خطر جنگ در شرایط فعلی وجود ندارد

گروه سیاست نامه‌نیوز:  وضعیت میان ایران و آمریکا روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود؛ از سویی آمریکا با ادعای ارائه پهپاد از سوی ایران به روسیه سعی می‌کند فشار را بر ایران بیشتر کند و از سوی دیگر اخیرا جوبایدن حمایت عجیبی از ناآرامی‌های ایران کرد. حالا در این بین سرنوشت برجام هم بیش از گذشته مبهم است.

سید جلال ساداتیان، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره شرایط کنونی میان ایران و آمریکا به «نامه‌نیوز» گفت: «آقای امیرعبداللهیان اخیرا گفته است که ما پیش از جنگ روسیه و اوکراین پهپادها را به روسیه داده‌ایم اما پیش از این کلا مسئله را تکذیب کرده بود. من به شخصه نمی‌دانم کدام موضع درست است و مسئله مبهم است. نکته بعدی اینکه در اظهارات آقای امیرعبداللهیان دیده می‌شود که هنوز با غربی‌ها در ارتباط هستیم و با آژانس گفت‌وگوهایی داریم و شرایط برای توافق مساعد است. چندهفته قبل هم آقای اولیانوف گفته بود بعد از انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا، ایران و آمریکا به توافق خواهند رسید. با جمع همه این موارد  باید گفت که هنوز امید به امضای توافق نهایی وجود دارد و می‌شود پذیرفت که هم ایران پذیرفته که تعامل کند و آمریکایی‌ها هم برای آنکه صهیونیست‌ها را راضی کنند، مسئله توافق را به بعد از انتخابات کنگره موکول کرده‌اند؛ هرچند از این سمت رأی‌آوردن نتانیاهو می‌تواند مسئله‌ساز باشد و اسرائیل بیش از پیش سعی در تخریب توافق احتمالی دارد. یعنی از طرفی نگرانی‌هایی وجود دارد و از طرف دیگر  نقطه امیدهایی دیده می‌شود؛ به ویژه آنکه برخی کشورهای همسایه مانند عمان و قطر تلاش کرده‌اند این روابط را سامان دهند. به هر حال نمی‌توان در ابعاد کلی گفت برجام تمام شده است اما در شرایط کنونی می‌تواند گفت فعلا برجام مسکوت مانده است».

او درباره موضع‌گیری اخیر بایدن درباره ایران ادامه داد: «اظهارنظر اخیر آقای بایدن و سپس موضع‌گیری کاخ سفید که قدری موضع او را تعدیل کرد، نشان می‌دهد که بایدن در ابتدا حمایت از معترضان را مطرح می‌کند و بعد سخنگوی کاخ سفید می‌گوید مسائل داخل ایران به خود ایران مربوط است که نشان می‌دهد».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این پرسش که با توجه به ادعاهای پهپادی غربی‌ها چه قدر محتمل است که مکانیزم ماشه فعال و تحریم‌های پیش از برجام علیه ایران مجدد اِعمال شود، بیان کرد: «اینکه قطعنامه جدیدی علیه ایران تصویب شود، قاعدتا با وتوی روسیه می‌تواند تصویب شود اما اینکه غربی‌ها که عضو برجام هستند بخواهند در راستای هماهنگی بیشتر با آمریکا حرکت کنند و مکانیزم ماشه را فعال کنند و شش قطعنامه ملغی‌‌اثرشده را احیا کنند، ممکن است. اگر این اتفاق رخ دهد به زیان ایران است زیرا همه کشورهای دنیا مجبور می‌شوند تعبیت کنند زیرا چهار قطعنامه‌اش با تأکید بر این است که همه موظف به اجرایش هستند. اگر آن اتفاق رخ دهد بسیار بد است. توجه داشته باشید که ترامپ تحریم‌های ظالمانه‌ای را بر ایران تحمیل کرد و به شرکت‌های کشورهای دیگر هم گفت که اگر با ایران ارتباط تجاری داشته باشید از سوی آمریکا تحریم می‌شوید اما هنوز راه‌های زیادی برای ایران وجود داشت زیرا بسیاری از کشورها خود را موظف به رعایت تحریم‌های آمریکا نمی‌دانستند اما اگر مکانیزم ماشه فعال شود همه کشورها موظف‌اند به قطعنامه‌های شورای امنیت تمکین کنند و اینکه آقای احمدی‌نژاد به قطعنامه‌ها می‌گفت کاغذپاره، واقعا کاغذپاره نبود و اگر احیا شوند برای ایران مناسب نیست و فشار بر ایران بیشتر می‌شود اما اگر بتوانند به نتایجی برسند مسئله طور دیگری می‌شود. البته نباید عمر برجام تمام شود. برجام یک سال دیگر مدت دارد که ایران باید بتواند تمدید کند».

ساداتیان در پایان گفت: «خطر جنگ در شرایط فعلی وجود ندارد زیرا ایران دائما تکذیب کرده است که دنبال سلاح هسته‌ای است و آنها هم شواهدی دال بر اینکه ایران خلاف این عمل نکرده ندارند و ایران هم به تعهدات خود عمل کرده است و این آمریکا بود که به تعهدات خود عمل نمی‌کرد. الان کشورهای مختلف بدون اینکه مسئله جنگ را داشته باشند اما از نظر اقتصادی بدشان نمی‌آید ایران را تحت فشار بیشتر قرار دهند».