پکن و واشنگتن، دشمنان خونی یا دوستانی اجباری/ اتحاد چین و آمریکا علیه روسیه؟

خبر فوری نوشت: در حالیکه آمریکا سخت درگیر بحران اوکراین و جنگ با روسیه است، بسیاری از رسانه های این کشور معتقدند درگیری همزمان واشنگتن با دو دشمن یا رقیب عاقلانه نیست. بایدن مانند ترامپ بارها اعلام کرده که چین و روسیه دو دشمن اصلی آمریکا هستند اما برخی تحلیلگران معتقدند همانطور که وینستون چرچیل، نخست وزیر بریتانیا هنگام جنگ جهانی دوم، دشمنی غرب با شوروی را کنار گذاشت و با استالین متحد شد، آمریکا هم باید با چین متحد شود تا خطر روسیه جدی نشود‌.

به نظر می رسد برخی از دیپلمات های ارشد چینی هم از این سیاست استقبال می کنند. کین گنگ، سفیر چین در واشنگتن یکی از این افراد است. او در یکی از یادداشت های اخیرش که در پایگاه نشنال اینترست منتشر شد، مدعی است چین حاضر است سطح تنش ها با آمریکا را کم کند.

در زیر خلاصه ای از یادداشت مهم و تحلیلی کین گنگ را از نظر می گذرانیم

چین، آماده اتحاد با آمریکا

بیستمین کنگره ملی حزب کمونیست چین (CPC) در ماه اکتبر برگزار شد. به نظر می رسد CPC مسیر جدیدی را آغاز کرده و توسعه چین نیز وارد مرحله نوینی می شود. تفکر کمونیست ها همانطور که در  کنگره اخیر حزب بیان شد، نه تنها جهت چین را تعیین می کند، بلکه تأثیر عظیمی هم بر آینده جهان دارد.

جهان بینی افراد راه هایی را که آنها برای تعامل با دیگران انتخاب می کنند شکل می دهد. همین امر در مورد کشورها و احزاب سیاسی نیز صادق است. در کنگره حزب مجدداً تأکید شد که چین به اهداف سیاست خارجی خود برای حفظ صلح جهانی و ترویج توسعه اقتصادی متعهد است. این اعلامیه CPC نحوه تعامل چین با جهان را روشن می کند.

نگاه کردن به جهان به عنوان جامعه ای با آینده ای مشترک، طبیعتاً به مسیر اصلاح، گشایش و همکاری برد-برد منجر می شود. در دهه گذشته، چین بیست و یک منطقه آزاد تجاری ایجاد کرده و موافقت نامه های تجارت آزاد (FTA) خود را از ۱۰ به ۱۹ افزایش داده است. واحدهای بازار چین به بیش از ۱۶۰ میلیون افزایش یافته است. بر اساس گزارش بانک جهانی، چین در رتبه بندی سهولت انجام کسب و کار در رتبه سی و یکم جهان قرار دارد و طی ۱۰ سال، ۶۵ پله ارتقا یافته است.

نگاه به جهان به عنوان جامعه ای با آینده ای مشترک به طور طبیعی به مسیر توسعه منتهی می شود. توسعه چین به معنای ایجاد نیرویی قوی‌تر برای صلح است، نه قدرت در حال رشدی که آماده «نابودی وضعیت موجود» است. تنش فعلی در سراسر  تایوان هم به دلیل نابودی وضعیت موجود توسط چین ایجاد نشد، بلکه توسط جدایی طلبان «تایوان» و نیروهای خارجی که به طور مداوم وضعیت موجود «چین واحد» را به چالش می کشند، ایجاد شد. در مورد دریای چین شرقی هم، این ژاپن بود که ۱۰ سال پیش تلاش کرد تا بخشی از این منطقه را "ملی" اعلام کند. همین اتفاق بود که "وضعیت موجود" بین چین و ژاپن را تغییر داد. در مورد مسائل مرزی بین چین و هند هم هر دو طرف مایلند تنش را کاهش دهند و مشترکاً از صلح در امتداد مرزهای خود صحبت می کنند.

چین به شدت نگران وضعیت اوکراین است. اگرچه عمیقاً غم انگیز است، اما آنچه در آنجا اتفاق می افتد درس های مهمی را آشکار می کند: درگیری ها و جنگ ها هیچ برنده ای ندارند. هیچ راه حل ساده ای برای یک موضوع پیچیده وجود ندارد. باید از رویارویی بین کشورهای بزرگ اجتناب شود. در حال حاضر، فوری ترین وظیفه ترویج گفتگوهای صلح بین روسیه و اوکراین و همچنین گفتگو بین ایالات متحده، اتحادیه اروپا، ناتو و روسیه است. از نظر پکن، در درازمدت، مردم باید بدانند که ایجاد امنیت یک کشور با ناامنی کشورهای دیگر کارساز نخواهد بود. ایجاد یک چارچوب امنیتی متعادل، موثر و پایدار در منطقه ضروری است. جهان چاره ای جز این ندارد.

بشر در قرن بیستم با چالش های متعددی مواجه شد. اکنون به اولین چالش قرن جدید رسیده ایم. همه گیری کرونا پس از سه سال، هنوز تمام نشده است. بحران های جهانی اقتصادی، مالی و انرژی یکی پس از دیگری پدیدار می شوند. رکود اقتصادی بزرگی در راه است و به نظر می رسد درگیری های بیشتر قریب الوقوع است. آیا در چنین مقطعی، جهان مسیر جدیدی را ایجاد می کند یا تسلیم مسیر شکست خورده قرن گذشته خواهد شد؟ این به انتخاب مردم همه کشورها از جمله مردم آمریکا بستگی دارد. اگر مردم تصمیم بگیرند جهان را از منظر «دموکراسی در مقابل استبداد» ببینند، به احتمال زیاد دنیایی از تفرقه، رقابت و درگیری را ایجاد خواهند کرد. اما اگر به جهان به عنوان جامعه ای با آینده مشترک نگاه کنند، یک بازی برد-برد ثمره انتخاب آنها خواهد بود. همانطور که رئیس جمهور شی جین پینگ در دیدار ماه گذشته خود با رئیس جمهور جو بایدن تاکید کرد، جهان به اندازه کافی بزرگ هست که دو کشور بتوانند بدون درگیری با هم خود را توسعه داده و با هم پیشرفت کنند. چین و ایالات متحده اکنون منافع مشترک بیشتری دارند.

تفاوت های موجود بین چین و ایالات متحده - در تاریخ، فرهنگ، سیستم اجتماعی و مسیر توسعه - به احتمال زیاد تا 100 سال آینده هم برطرف نخواهد شد اما ما به عنوان ساکنان یک جهان، باید به حرف‌های یکدیگر گوش دهیم، شکاف خود را کم کنیم و راهی برای کنار آمدن بر اساس احترام متقابل، همزیستی مسالمت‌آمیز و همکاری برد-برد پیدا کنیم. مردم چین برای انتخاب درست به انتخاب مردم آمریکا چشم دوخته اند.