واکنش آمریکا به معرفی سفیر جدید ایران در ژنو

ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری که مشروح آن در وبگاه وزارت امور خارجه این کشور منتشر شده است، در پاسخ به این که چه نظری درباره انتخاب سفیر ایران در ژنو به عنوان رئیس «مجمع اجتماعی» سال ۲۰۲۳ شورای حقوق بشر دارد، با تکرار ادعای نقض حقوق بشر در ایران گفت: مشخص است که این موضوع عمیقا نگران‌کننده است.‌ منصوب کردن سفیر ایران، نماینده کشوری که به طرز فاحش و مداوم حقوق بشر را نقض می‌کند برای ریاست چنین گروهی، تنها موجب تضعیف کارآیی محدود آن می‌شود.

براساس اعلام رئیس شورای حقوق بشر، علی بحرینی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین المللی در ژنو به عنوان رئیس نوزدهمین اجلاس «مجمع اجتماعی» شورای حقوق بشر در سال ۲۰۲۳ انتخاب شد.

مجمع اجتماعی ۲۰۲۳ به مدت دو روز در روزهای ۱۱ و ۱۲ آبان ۱۴۰۲ در ژنو برگزار خواهد شد و قرار است طی دو روز و در قالب جلسات کارشناسی مختلف، کارشناسان، مقامات بین المللی، نمایندگان دولت ها و سازمان های غیردولتی موضوع «نقش علم، فن آوری و نوآوری در ارتقاء حقوق بشر به ویژه در دوره بازیابی از همه گیری کرونا» را مورد بررسی قرار دهند. 

واکنش پاتل به این موضوع با تکرار ادعای نقض حقوق بشر در ایران در حالی مطرح می‌شود که پیش‌تر، دستگاه دیپلماسی ایران در واکنش به ادعای مشابه مقامات آمریکایی در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران گفته بود که رژیم آمریکا «بهتر است بجای قضاوت درباره آزادی بیان و حقوق اساسی دیگر ملت‌ها، نسبت به تعهدات بین‌المللی خود و نقض سیستماتیک حقوق بشر در داخل ‎آمریکا، خاصه اقلیت‌ها و رنگین پوست‌ها احساس مسئولیت کند و با رعایت اصول منشور ملل متحد از مداخله در امور داخلی کشورها خودداری نماید.»

در بخش دیگری از این نشست خبری، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا مذاکرات پشت‌پرده‌ای درباره احیای توافق هسته‌ای(برجام) در حال انجام گرفتن است و چه اطلاعات جدیدی در این باره وجود دارد؟ گفت: همان طور که می‌دانید، رییس جمهور بایدن تماما نسبت به اطمینان یافتن از این که ایران هیچ گاه به یک سلاح اتمی دست پیدا نکند، متعهد است. ما بر این باوریم که دیپلماسی بهترین راه رسیدن به این هدف است اما در حال حاضر هیچ مطلبی برای اعلام کردن در این باره نداریم.

با به پایان رسیدن چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین آمریکا که در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای خارج شد، جو بایدن پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ آمریکا مدعی شد بازگشت به برجام را در اولویت سیاست خارجی خود قرار خواهد داد.

با این وجود، دولت آمریکا پس از چند دور مذاکرات غیرمستقیم با ایران در وین و با حضور دیگر شرکای برجام درباره بازگشت دوجانبه به ازسرگیری اجرای کامل این توافق، در چند ماه گذشته با ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین-ادعایی که از سوی مقامات تهران و مسکو بارها رد شده است- و مداخله‌جویی در امور داخلی ایران با ادعای نقض حقوق بشر در آن، مدتی است که می‌گوید احیای برجام در دستور کار آن قرار ندارد. اگرچه وزارت امور خارجه این کشور همچنان می‌گوید، دیپلماسی اولویت اول آن برای رسیدگی به موضوع برنامه هسته‌ای ایران است.

مقامات ایران تاکید کرده‌اند در صورتی که غرب اراده سیاسی لازم برای نهایی کردن توافقی در مذاکرات وین را نشان دهد، آماده دست یافتن به توافقی خوب برای لغو تحریم‌ها هستند که تامین‌کننده منافع ملت ایران باشد.

وزارت امور خارجه ایران اخیرا در این باره با اعلام این که «گفت‌وگوها و تبادل پیام‌ها از طریق کانال‌های متنوع ارتباطی برقرار است»، ابراز امیدواری کرد که «اراده سیاسی به امکان فنی اضافه شود و شاهد بازگشت مسئولانه همه طرف‌ها از جمله آمریکا به برجام باشیم.»

در ادامه این نشست خبری، پاتل مدعی شد که ایران  در منطقه به ویژه در یمن «نقشی ثبات‌زدا» و «نفوذی مخرب» داشته است که موجب نگرانی دولت آمریکاست و این کشور «در پاسخگو کردن ایران تردید نخواهد کرد.»

ادعای پاتل درباره نقش ایران در منطقه در حالی مطرح می‌شود که دولت آمریکا، خود تاکنون با فروش میلیاردها دلار از تسلیحات خود به کشورهای منطقه خاورمیانه به ایجاد رقابت تسلیحاتی در آن دامن زده و با حضور نظامی مداخله‌جویانه در منطقه، امنیت و ثبات آن را به خطر انداخته است.

مقامات ایران همواره تاکید کرده‌اند که جنگ و مداخلات نظامی را راهکار حل‌وفصل مناقشات منطقه‌ای نمی‌دانند و بارها برای کمک به اجرایی شدن ابتکارات صلح در منطقه، از جمله در یمن اعلام آمادگی کرده‌اند.