ضرورت تحول در نظام حکمرانی

به گزارش ایسنا، محمدباقر قالیباف در سومین همایش بین‌المللی صندوق توسعه ملی، حکمرانی نوین در صندوق توسعه ملی، اظهار کرد: بسیار خوشحالم که در آستانه ارسال لایحه برنامه هفتم از طرف دولت در این نشست بسیار مهم و تاثیرگذار حضور دارم برنامه هفتم برنامه پایه‌ای برای حرکت‌های بعدی باشد.

وی ادامه داد: ما به عنوان یک دولت و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اندیشه‌های امام خمینی (ره) و فرمایشات و رهنمودهای رهبری و تبیین شرایط موجود برای انقلاب اسلامی و ایران عزیز باید هر تصمیم و سیاست اجرایی که اتخاذ می کنیم براساس شرایط محیطی و شناخت و تحلیل از آن باشد، این‌که در چه شرایطی قرار داریم و براساس آن برای پنج سال آینده برنامه ‌ریزی کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی توضیح داد: امروز همه اندیشمندان و متخصصان و همه دولت‌های ملی و قدرت‌های جهانی و کشورهای دنیا بر این موضوع اتفاق‌نظر دارند که ما در آستانه تغییر نظم جهانی قرار داریم پس باید بدانید که ما در کجای تغییر نظم جهانی قرار می‌گیریم. بدون شک باید در منطقه نسبت به گذشته برتر باشیم.

نیازمند تحول در نظام حکمرانی در داخل هستیم

قالیباف با بیان این‌که براساس فرمایشات رهبری ما در حوزه مسائل داخلی به یک تحول نیاز داریم، اضافه کرد: رهبری در سال ۱۳۹۹ قبل از کرونا موضوع تحول راهبردی را در حرم حضرت امام (ره) ترسیم کردند و فرمودند امام، امام تحول بود و باید آن مسیر را برویم پس باید بدانیم در حوزه راهبردی نقش برتری را برای خودمان در نظم جهانی ترسیم کنیم و این‌که بدانیم نیازمند تحول در نظام حکمرانی در داخل در حوزه مسائل فرهنگی، سیاست داخلی و خارجی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی هستیم. ما در این حوزه‌ها به حکمرانی نو نیاز داریم تا مبتنی بر تحول بر گام دوم حرکت کنیم.

وی با تاکید بر لزوم رفع و تقویت نقاط قوت اضافه کرد: حرکت ما مبتنی بر مکتب حضرت امام خمینی (ره) یعنی مبتنی بر عقلانیت، معنویت و عدالت است و باید در این مسیر حرکت کنیم ما در دو بستر ایمان و اعتقاد به سنت الهی و مردمی‌سازی حرکت می‌کنیم یعنی حکمرانی باید در بستر سنت‌های الهی و مردمی‌سازی باشد. البته بدون شک در این مسیر چالش‌های جدی هم داریم چون به هرحال یک دیوان‌سالاری بسیار کهنه و مستحکم و سرکش وجود دارد.

قالیباف اضافه کرد: بارها گفته‌ام که در کشور ما سه قوه نیست و قوه چهارم یعنی دیوان‌سالاری بر سه قوه دیگر حکمرانی می‌کند.

وی تعارض منافع را از چالش‌های جدی خواند و اضافه کرد: در پنج ماه اول مجلس یازدهم در یک برنامه زنده اقدامات و اولویت‌ها را بیان کردم که یک پازل آن مانده و آن هم طرح مدیریت تضاد منافع است که به قانون تبدیل می‌کنیم، این مسیر سخت و زمانبری است که به جهاد تصمیمی برای مسئولان نیاز دارد. تصمیمی که مبتنی بر عقلانیت، خرد، شجاعت، محبت، همگرایی و باورهای مشترک باشد و در این راه از تهمت‌ها احساس نگرانی نکنیم؛ امروز که در آستانه آمدن برنامه هفتم به مجلس شورای اسلامی هستیم نیازمند فهم مشترک از این برنامه‌ هستیم همه باید درک واقعی داشته و نه این‌که هر کسی به تعبیر خودش برداشت کند باید همه تبیین و تعریف مشترک داشته باشیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: ما اینقدر منابع نداریم که دهها اولویت معلوم کنیم باید اولویت‌ها مشترک و محدود انتخاب شود ما اینقدر زمان از دست دادیم که فرصت نداریم به هر روشی کار را پیش ببریم حتی باید در روش رسیدن به اهداف هم اتفاق نظر داشته باشیم تا در قانون برنامه هفتم موفق باشیم. در این راه باید همه مجموعه دست‌اندرکاران، مجلس شورای اسلامی، دولت، قوه قضاییه، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مردم، کارآفرینان، نخبگان، دانشگاهیان و حوزویان همه دست به دست هم دهیم و به یک فهم مشترک برسیم.

قالیباف ادامه داد: ما نمی‌توانیم صندوق توسعه ملی و یا هر اقدام اقتصادی دیگر را بدون توجه به موضوعات کلان اقتصادی پیش ببریم تا کالبدشکافی نکنیم وضعیت را دقیق تشخیص ندهیم و سیاست‌گذاری شجاعانه نداشته باشیم هرگز موفق نمی‌شویم.

باید تکلیف خود را با دوگانگی‌ها با اقتصاد روشن کنیم

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که دوگانگی‌هایی در اقتصاد است، افزود: باید تکلیف خود را با دوگانگی‌ها مشخص کنیم ممکن است برخی دوگانگی را مثبت تلقی کنند که این دوگانگی در محافل و حکمت نظری و میدان ذهنیت مثبت است چون باعث تقابل افکار می‌شود تا راه بهتری را پیدا کند اما در اجرا دولت و حاکمیت برای پیشبرد اقتصاد کشور نمی‌توانند همیشه در دو راهی باشند و باید در حوزه عمل تصمیم گرفته و مو به مو اجرا کنند و پیش ببرند. امروز وقتی حرف از حکمرانی می‌زنیم باید تصمیم سیاسی در بستر تشخیص علمی باشد تا ما را از دو راهی بلاتکلیفی نجات دهد.

وی با طرح این پرسش که می‌خواهیم در ادامه کار بنگاه‌ها و بازارها مداخله حداکثری یا مداخله حداقلی داشته باشیم؟ اضافه کرد: پاسخ به این پرسش راحت است اما اجرای آن سخت است که به آن وفادار بمانیم این همان جهاد تصمیم است که باید با شجاعت و محبت و نه با دعوا و حامی‌پروری تصمیم‌گیری شود؛ اینجا نظر امام را داریم که معتقد بودند دولت به معنای عام باید وقتی در حوزه بازار دخالت کند که کاری بر زمین مانده و مردم نمی‌توانند انجام دهند نه این‌که دولت همه بازار و بنگاه‌ها را تسخیر کند، پس باید تنظیم‌گری روشنی داشت.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: سوال دیگر این است که ماهیت سیاست‌های رفاهی ما چیست و از چه افراد، کالا و خدمات حمایت می‌کنیم آیا روش‌های ما در سیاست رفاهی بهترین روش است؟ اینها باید مشخص شود.

قالیباف همچنین اظهار کرد: در توسعه زیرساخت‌ها اجرای پیشران‌ها مهم است اما مهم‌تر آن است که این کار از چه طریقی صورت می‌گیرد. آیا از خلق نقدینگی یا جذب نقدینگی است؟ البته پاسخ همه جذب نقدینگی است اما به هر دلیلی که همه می‌دانیم به سمت خلق نقدینگی و نه جذب آن می‌رویم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با طرح پرسش دیگری مبنی بر این‌که سیاست تجاری ما چیست؟ اضافه کرد: آیا استراتژی تجاری ما مقدم بر استراتژی تولیدی است یا این‌که برعکس یکدیگر است. آیا با حمایت از همه بنگاه‌ها تولید صورت می‌گیرد یا این‌که حمایت هوشمند بستگی به استراتژی صنعتی و روش مشخص دارد. آیا می‌خواهید با تحلیل راهبردی جایگاه خود در منطقه و عرصه بین‌المللی در حوزه استقلال اقتصادی را مستحکم کنیم. به نظرم مفهوم استقلال سیاسی با استقلال اقتصادی متفاوت است. آیا قبول دارید باید به سمت توازن پایدار در تراز پرداخت‌ها رویم؟ به نظر می‌ رسد این استقلال اقتصادی ماست.

وی با بیان این‌که باید در سیاست ارزی و ریالی خود تصمیم‌گیری کنیم، اضافه کرد: ما می‌خواهیم با ارز چه کنیم؟ آیا آن را در عرضه و تقاضا می‌بینیم یا این‌که یک متغیر است، شاید بگوییم در اقتصاد ارز متغیر وابسته و مستقل نیست اما حتما متغیر میانی و تاثیرگذار در اقتصاد است که باید برای آن تصمیم‌گیری کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که ما تفاوت بین سرمایه و ثروت را متوجه می‌شویم، اظهار کرد: وقتی تصمیم می‌گیریم نوع تصمیمات به گونه‌ای است که فکر می‌کنیم تفاوتی بین ثروت و سرمایه است اما وقتی شجاعت نداشته و برنامه را با تمام توان اجرا نمی‌کنیم روند به گونه دیگری پیش می‌رود. پس اینجا این سوال به وجود می‌آید که سیاست ما توزیع ثروت موجود است یا اولویت ما خلق ثروت است. اگر اینها را معلوم کردیم تکلیف ما در قانون‌گذاری و اجرا روشن است.

تورم محصول رشد نقدینگی است

قالیباف در ادامه با بیان این‌که تورم محصول رشد نقدینگی است، اضافه کرد: تورم از ناترازی عملیاتی بودجه و ناترازی بانک‌ها می‌آید نتیجه آن سلطه مالی بر سلطه پولی بوده که این به معنای انهدام همه تولید در کشور و سوداگری است و این همان وضعیتی است که امروز شاهد هستیم؛ تا این شرایط روشن و شفاف نشده و در برنامه هفتم تبدیل به قانون و میثاق ملی نکنیم همین آش و کاسه در اقتصاد و نابسامانی ادامه خواهد داشت.

وی تاکید کرد: به عنوان یک شهروند و نماینده مردم و رئیس مجلس شورای اسلامی می‌گویم با همه وجودم درباره برنامه هفتم ایستاده‌ایم و تلاش می‌کنیم در این مسیر حرکت کنیم. دست نیاز ما به همه نخبگان، کارآفرینان، صنعتگران، تولیدگران و مجاهدان عرصه اقتصاد کشور است که کمک کنند و این کار را حل کنیم. ما می‌توانیم در برنامه هفتم با یک تصمیم شجاعانه و عالمانه و آگاهانه به یک ثبات اقتصادی برسیم. امروز در شرایط بد اقتصادی بیشترین فشار بر مردم است حال این‌که مردم اقتصاد را به ثبات می‌رسانند نه ما در اتخاذ تصمیمات و قانون‌گذاری.  

رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این‌که باید مردمی‌سازی را به عنوان یک نگرش دنبال کرد، گفت: مردمی‌سازی یک نگرش است که می‌تواند خصوصی سازی و نهادهای عمومی را سرخط آورد و مردم این کار را انجام می‌دهند. اقتصاد مردمی یعنی اقتصاد مقاومتی؛ ما دفاع مقدس را هم با مردم اداره کردیم و موفق شدیم اکنون هم هوافضای ما نتیجه حضور مردم در دفاع مقدس است که توانسته‌ایم به ۵ یا ۶ کشور دنیا در این عرصه برسیم.

باید تعاملی بین دولت و مجلس باشد

وی با تاکید بر این‌که باید تعاملی بین دولت و مجلس باشد، ادامه داد: باید به سمت استفاده از ظرفیت مردم در اقتصاد حرکت کنیم. اقتصاد مردمی یعنی اقتصادی است که با کمک مردم انجام شود اما ما امروز مزاحم کارآفرین هستیم و چوب لای چرخ آنها کرده‌ایم و مزاحم کارشان هستیم.

باید همه انفال در صندوق توسعه آید

رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این‌که باید همه انفال در صندوق توسعه آید، گفت: چه فرقی بین معدن با نفت و گاز است وقتی صندوق برای مردم است انفال هم برای ملت بوده نه این‌که دولت‌ها با هر سلیقه و وضعیتی از این انفال استفاده کنند؛ در این صورت ما می‌توانیم از خام‌فروشی و وابستگی به نفت جلوگیری کرده و به سمت اقتصاد مردمی رویم.

وی با اشاره به توضیحات غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی درباره میزان موجودی صندوق اظهار کرد: آقای غضنفری توضیحاتی را درباره موجودی صندوق مطرح کردند اما پیش از آن افکار عمومی واقعیت تلخ گفته شده را دیدند که همان موضوع ۱۰ میلیارد دلار برای صندوق است. چون در شرایطی که ما سهم صندوق توسعه از درآمدهای نفتی را از ۲۰ درصد به ۴۲ درصد رسانده‌ایم شاهدیم که از یک دست منابع به صندوق می‌رود و از دست دیگر برای هزینه‌های جاری داده خواهد شد. برای پس دادن پول صندوق هم دوباره دولت‌ها نفت فروخته و به صندوق پول را برمی‌گردانند پس این اشتباه حسابداری نبوده از قضا مردم هوشمند بودند که چنین چیزی را گفتند ثروت صندوق همان ۱۰ میلیارد دلار است. ما فرق ثروت و سرمایه را می‌دانیم و مردم چنین چیزی را می‌فهمند.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که مهم‌تر از جهاد تبیین جهاد تصمیم برای ما مسئولان است، چون منجر به جهاد تولید می‌شود، اضافه کرد: جهاد تولید مبتنی بر سیاست تجاری است و باعث ثبات اقتصادی و عزت ایران در عرصه اقتصادی می‌شود. ما صندوق را نقطه کانونی برای کشور می‌دانیم و صندوق می‌تواند موتور محرکه‌ای در سیاست‌گذاری داشته باشد. البته باید نقشه راه را درست و خواهشا در اجرای این کار با مردم باشید یعنی اولویت در صندوق مردم باشند.

قالیباف در پایان اظهار کرد: به عنوان یک بچه انقلاب و خدمت‌گزار مردم در بررسی برنامه هفتم ایستاده‌ایم و دست نیاز به سمت کارآفرینان دراز می‌کنیم چون آنها هستند که اقتصاد را نجات می‌دهند. ما برای تسهیل‌گری در خدمت هستیم.