نفس راحت اردوغان
چرا شانس قلیچدار اوغلو کاهش پیداکرده است؟
اگرچه طی سه روز اخیربر اساس قوانین انتخاباتی ترکیه و ، نظرسنجی سراسری و معتبری جهت سنجش میزان اقبال شهروندان ترکیه ای نسبت به اردوغان یا قلیچدار اوغلو صورت نگرفته است اما به نظر می رسد مسیر پیروزی رئیس جمهور کنونی ترکیه به مراتب نسبت به رقیبش هموار تر است! تاکتیک جذب آرای خاکستری یا سفید در روزهای پایانی انتخابات ، تنها روش باقی مانده برای کمال قلیچدار اوغلو و ائتلاف مخالفان محسوب می شود اما نتایج دور اول انتخابات نیز نشان داد که مخالفان، مسیر بسیار سختی را در راستای تحقق این وضعیت پیش رو خواهند داشت.
بدون شک ، اصلی ترین عامل پیروزی اردوغان، ترس برخی شهروندان ترکیه ای نسبت به سیاستهای غیر قابل پیش بینی قلیچدار اوغلو و ائتلاف وی می باشد. شش حزب مخالف رئیس جمهور ترکیه در بسیاری از مواضع کلان با یکدیگر اختلاف نظر دارند و همین مسئله، بر روی رای افرادی که حتی منتقد بخشی از سیاستهای اردوغان هستند نیز تاثیر گذاشته است. از سوی دیگر، ترکیه به دلیل موقعیت استراتژیک خود در تقاطع اروپا و آسیا یکی از اعضای کلیدی ناتو است و دومین ارتش بزرگ ناتو را کنترل میکند. اما آنکارا تحت حکومت اردوغان، نشان داده که هرچند باید ترکیه را یک متحد ضروری برای ناتو دانست اما نباید فراموش کرد که سیاستهای او گاهی هم برای این پیمان دردسرساز است. به عنوان مثال میتوان به مسئله مخالفتهای ترکیه با ورود سوئد به ناتو و همچنین خرید سیستمهای دفاع موشکی روسیه اشاره کرد که باعث شد آمریکا ترکیه را از پروژه فروش جت جنگندههای خود بیرون کند. با این حال ترکیه به همراه سازمان ملل متحد میانجیگری یک توافق حیاتی را برعهده داشت که به اوکراین اجازه داد غلات را از طریق دریای سیاه به بخشهایی از جهان که با گرسنگی دست و پنجه نرم میکنند ارسال کند.در چنین شرایطی، سیاست خارجی اردوغان برای شهروندان ترکیه ای ملموس تر از سیاستی است که قلیچدار اوغلو بیان می کند: نزدیکی به آمریکا و دوری از روسیه!
حتی قلیچدار اوغلو قدرت ارائه طرحی جامع و عملیاتی در مواجهه با بحرانهای اقتصادی ( ناشی از رشد تورم فزاینده در ترکیه) را نداشته است. البته، مخالفان قطعا در صورت پیروزی اردوغان، از همین طریق وی را به چالش خواهند کشید. بزرگترین تهدیدی که اردوغان در حال حاضر با آن مواجه است، اقتصاد است. به گفته اقتصاددانان، روش اصلی او برای حل مشکل کاهش قدرت خرید خانوادهها آزاد کردن مخارج دولتی بوده است که همراه با کاهش نرخ بهره تنها باعث بدتر شدن تورم شده است. اردوغان دستمزدهای بخش دولتی را افزایش داده، حقوق بازنشستگی را افزایش داده و به میلیونها نفر اجازه بازنشستگی زودهنگام داده است. او همچنین یارانه برق و گاز را معرفی کرده و برخی از بدهیهای خانوارها را پاک کرده است.وی همچنین قول داده است که هر آنچه لازم است برای بازسازی مناطق وسیع زلزله زده هزینه کند. اردوغان در هر مراسم کلنگ زنی که در آن شرکت میکند، میگوید که تنها دولت او میتواند زندگی را پس از فاجعهای که شهرها را با خاک یکسان کرد و بیش از ۵۰ هزار نفر را در ترکیه کشته است، بازسازی کند.
فراتر از آنچه ذکر شد، قلیچدار اوغلو و همراهانش قدرت اقناع گری چندانی در مناطق زلزله شده ترکیه ( که می توانست به پاشنه آشیل اردوغان در دور نخست انتخابات تبدیل شود ) نداشته اند. حزب اردوغان در ۱۰ استان از ۱۱ استان در منطقه آسیب دیده از زلزله علیرغم انتقادها مبنی بر کند بودن واکنش اولیه دولت او به این فاجعه، برنده شد. البته این مناطق عموما از حامیان کلاسیک عدالت و توسعه و اردوغان به شمار میرفتند اما مخالفان امیدوار بودند پس از زلزله و درک مشکلات و ناکارآمدیهای دولت، این حامیان اردوغان از او ناامید شوند به قلیچداراوغلو رای دهند. ابخشی از مسئله هم قدرت رسانهای تیم اردوغان است، چیزی که مخالفان از آن بیبهره هستند.
در نهایت، کسب اکثریت آرای پارلمانی توسط حزب عدالت و توسعه و جریانهای ائتلافی حامی اردوغان ، احتمال پیروزی شخص او در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری را افزایش داده است. قلیچدار اوغلو اگر هم بتواند اردوغان را شکست دهد باز هم با یک مانع بزرگ رو به رو خواهد بود و آنهم پارلمانی است که اکثریت آنرا ائتلاف اردوغان و ملیگراها کنترل میکنند. تحلیلگران میگویند که این نتیجه هم مزیت بیشتری به اردوغان میدهد و باعث میشود که بسیاری از رایدهندگان از او حمایت کنند تا با یک دولت ضعیف در آینده رو به رو نشوند. اردوغان هفته گذشته در مصاحبهای با شبکه سیانان ترک گفت: «مجلس با اکثریت قاطع همراه ما است. اگر حکومت به صورت باثبات اداره شود، صلح و رفاه هم برقرار خواهد بود.»
دیدگاه تان را بنویسید