قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ را بخوانید تا سرتان کلاه نرود | سکه های مهریه ریخت | قانون جدید به نفع آقایان شد !

یکی از حقوق قانونی زنان بعد از جاری شدن صیغه عقد مهریه است. میزان مهریه قبل از عقد  طبق توافق طرفین مشخص می شود و سپس در سند ازدواج ثبت می شود و هر موقع که زن بخواهد می تواند مهریه ثبت شده در سند ازدواجش را از همسرش درخواست کند. در ادامه این مطلب از دپارتمان مشاوره حقوقی مجله دکتر بهشتیان به بررسی قانون جدید مهریه در سال ۱۴۰۲ می پردازیم.

و مرد هم موظف است به طور کامل مهریه را پرداخت کند.

در صورتی که هر یک از طرفین چه خانم که بخواهد مهریه را طلب کند یا آقا که بخواهد مهریه را پرداخت کند بهتر است که نسبت به قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ آگاهی داشته باشند.

انواع مهریه

خب در ادامه همراه ما باشید تا ابتدا شما را با انواع و اقسام مهریه آشنا کنیم و اصلاحات قانون جدید مهریه سال۱۴۰۲ را بیان کنیم:

از نظر استطاعت مهریه به دو دسته عندالاستطائه و عندالمطالبه تقسیم می شود

و از لحاظ تعیین مهر در نکاح به مهرالمتعه، مهرالسنه، مهرالمسمی و مهرالمثل تقسیم می شود:

عندالاستطاعه

برای پرداخت این نوع مهریه استطاعت مرد برای پرداخت در نظر گرفته می شود و دادگاه با بررسی توانایی مالی مرد و سنجیدن شرایطش حکم را صادر می کند و اگر تشخیص دهد مرد توان پرداخت مالی مهریه را ندارد او را جهت پرداخت مهریه عندالاستطاعه تحت فشار قرار نخواهد داد.

عندالمطالبه

در زمان نکاح میزان مهریه عندالمطالبه تعیین و پس از جاری شدن صیغه عقد مرد موظف به پرداخت مهریه به زن می باشد. در صورت تمکن مالی مرد، مهریه به طور تمام و کمال باید پرداخت شود، ولی در غیر اینصورت امکان پرداخت اعسار از پرداخت مهریه برای مرد وجود دارد، در این حالت اگر دادگاه با پرداخت اقساطی مهریه موافقت کند، پرداخت مهریه در زمان طلاق را ۱۱۰ سکه اعلام خواهد کرد.

مهرالمتعه

اگر زمان عقد مهریه ای برای زن مشخص نشده باشد و در عین حال زوجین قبل از طلاق نزدیکی نداشته باشند؛ براساس شرایط مالی مرد، میزانی از مهریه به زوجه پرداخت خواهد شد.

مهرالمثل

طبق قانون ۱۰۹۱ وضعیت زندگی زن و مرد بررسی خواهد شد و براساس آن میزانی از مهریه پرداخت خواهد شد.

مهرالسمی

در این حالت زن می تواند مقدار معین از مهریه را درخواست کند و طبق قانون این میزان ۱۱۰ سکه است.

قانون جدید مهریه ۱۴ سکه

در سال ۱۴۰۱ طبق قانون و بخشنامه ای جدید، سقفی برای مهریه مشخص شده است. این بخشنامه اعلام داشته، اگر در زمان عقد برای زوجه مهریه ای تعیین نشده باشد و تعیین آن به آینده موکول شده باشد، دفاتر ازدواج مکلف خواهند بود، تا برای ثبت مهریه بالای ۱۴ سکه در مورد وضعیت مالی مرد اطلاعاتی کسب کنند.

چنانچه مرد توانایی مالی این مقدار مهریه را داشته باشد، آن مقدار مهریه را برای زن ثبت کنند، در غیر اینصورت سقف مهریه تا همین تعداد ۱۴ سکه در نظر گرفته شده و ثبت می شود.

دفاتر ازدواج علاوه بر وضعیت مالی مرد موظف است ضمانت نامه بانکی را هم از زوج دریافت کند.

قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲

علاوه بر قوانین موجود در قانون مهریه یک سری اصلاحات در ماده و قانون جدید مهریه سال۱۴۰۲ صورت گرفته از جمله:

۱. مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی و اصلاحیه های آخر آن، در قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ اگر مهریه زن براساس وجه رایج کشور تعیین شده باشد، هنگامی که زن قصد درخواست مهریه را داشته باشد؛ میزان پرداختی مهریه براساس  تغییر شاخص سالانه پول توسط بانک مرکزی محاسبه خواهد شد.

پس با توجه به این ماده قانونی و تبصره متوجه می شویم اگر زن از طریق دادگاه مطالبه مهریه خود را انجام دهد و مرد هم برای بری الذمه اش بخواهد مهریه را پرداخت کند، مهریه مطابق با شاخص قیمت سالانه که بانک مرکزی تعیین می کند، پرداخت می شود.

در غیر اینصورت مرد مدیون زن خواهد ماند.

در ادامه باید اشاره کنیم که اگر مرد فوت شده باشد، میزان مهریه پرداختی به زن تا روز فوت همسر به قیمت روز محاسبه و در زمان انحصار وراثت در نظر گرفته شده و پرداخت شود.

۲. طبق قانون جدید حبس در خصوص مهریه، قبلا تمام کسانی که بدهی مالی در خصوص مهریه داشتند جزء مشمولین حبس به شمار می رفتند، اما در حال حاضر طبق قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ تنها در صورتیکه مبلغ مهریه در عقد دائم برابر با ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد، مرد مشمول اجرای حکم عدم پرداخت مهریه خواهد شد.

یعنی زوج تنها به ازای ۱۱۰ سکه بهار آزادی موظف است که درخواست اعسار از پرداخت بدهی را ارائه کند و آن را قسط بندی کند، پس از پرداخت این مبلغ، باقی مانده بدهی به عنوان مهریه عندالاستطاعه در نظر گرفته می شود؛ در نتیجه برای مهریه بیش از ۱۱۰ سکه زن نمی تواند همسرش را حبس کند.

و با تغییر روند در پیگیری درخواست مهریه در طی سال های اخیر تاثیر بسزایی در کاهش آمار زندانیان مهریه داشته است.

شرایط درخواست مهریه سال ۱۴۰۲

طبق قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ دریافت مهریه تحت شرایطی امکان پذیر می باشد که در ادامه به آن می پردازیم:

برای پرداخت مهریه سال ۱۴۰۲ مرد موظف است، پس از جاری شدن حکم طلاق بر اساس نرخ روز آن را به زن بپردازد.

اگر برای پرداخت مهریه ملاک اموال منقول و غیر منقول مرد و یا حساب بانکی وی باشد، بایستی از طریق اجرائیات اداره ثبت اقدام به دریافت مهریه اش کند.

برای مهریه زیر بیست میلیون تومان شورای حل اختلاف تصمیم گیری خواهد کرد اما برای مبالغ بیشتر می توان از طریق اداره ثبت و یا دادگاه اقدام کرد.

حق طلاق در ازای مهریه

سوالی که پیش میاد، می توان در ازای مهریه حق طلاق را به دست آورد؟

بله، برخی از خانم هابه دلیل عدم رضایت از زندگی مشترک برای اینکه سریعتر بتوانند از زوجیت خارج شوند، اقدام به بخشش مهریه خود در ازای به دست آوردن حق طلاق می کنند.

البته برای خانم هایی ‌که نیاز به تامین مخارج زندگی خود دارند ممکن است زیر بار این موضوع نروند و مراحل طولانی طلاق را تحمل کنند تا بتوانند به مهریه خود دست یابند.

و در پایان برخی از پرسش های متداول در بحث مهریه را ارائه خواهیم داد:

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه؟

تفاوت این دو نوع مهریه فقط در نوع پرداخت آن می باشد، در مهریه عندالمطالبه زن هرموقع درخواست کند مرد موظف به پرداخت آن است ولی در مهریه عندالاستطاعه میزان تمکن مالی مرد سنجیده سپس پرداخت می شود‌.

در چه شرایطی به زن مهریه تعلق نمی گیرد؟

در هر شرایطی مهریه تعلق می گیرد مگر در صورت بخشش مهریه از جانب زن.

بعد از فوت زن مهریه قابل مطالبه می باشد؟

بله، وراث ایشان مانند پدر و مادر می توانند مهریه را از مرد مطالبه کنند.

 آیا مهریه زندان دارد؟

اکثر مردان در آستانه ازدواج می خواهند بدانتد که آیا اجرا گذاشتن مهریه برای آنها حکم حبس دارد یا خیر؟

اگر مهریه عندالمطالبه باشد و مرد تمکن مالی داشته باشد، اما از پرداخت مهریه به زن خودداری کند، زن می تواند با مراجعه به دادگاه حکم توقیف اموال مرد را دریافت کند، در صورتیکه مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد و حکم اعسار را ارائه نکرده باشد، زن می تواند حکم جلب مرد را بگیرد.

اگر دادگاه مهریه را تقسیط کرده باشد و مرد اقساطش را به طور مرتب پرداخت نکند، باز هم امکان دریافت حکم جلب وجود خواهد داشت.

طبق قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ در حال حاضر عدم پرداخت مهریه از جانب مرد زندان دارد؟

با اجرایی شدن قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲  که به امضای رئیس جمهور و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز رسیده است، در حال حاضر هیچ فردی به دلیل ناتوانی از پرداخت مهریه زندانی نمی شود.

مَهر یا مهریه مالی است که مرد به هنگام ازدواج، برای پرداخت به زن بر عهده می‌گیرد. مهریه حق زن است و او می‌تواند بلافاصله پس از عقد آن را مطالبه کند، این حق پس از فوت زن به ورثه او می‌رسد و آنان می‌توانند آن را از مرد مطالبه کنند.

تعیین نشدن مهریه قبل از ازدواج موقت (به فتوای بیشتر مراجع) باعث بطلان آن می‌شود. قرآن به مردان توصیه می‌کند مهریه زنان را با رضایت کامل پرداخت کنند و حق ندارند در صورت دلزدگی، زن را آزار دهند تا از مهریه خود صرف نظر کند یا بخشی از آن را بازگرداند.

در سالهای اخیر مهریه‌های سنگین، مشکلات متعدد اجتماعی به وجود آورده و مردان زیادی را به زندان افکنده است. در احادیث، زیادی مَهر از بد قدمی زن دانسته شده و توصیه به مهریه پایین و مَهر السُّنه شده که حدود ۱۲۵۰ تا ۱۵۰۰ گرم نقره است(که در آن زمان معادل حدود ۱۷۰ تا ۲۲۳ گرم طلا بوده است).

مهریه در لغت به معنای جنسی است که در هنگام نکاح بر عهدۀ شوهر قرار می‌گیرد و در اصطلاح حقوقی نیز مهر یا صداق مالی است که زن بر اثر ازدواج مالک آن می‌گردد و مرد ملزم به پرداخت آن به زن می‌شود.

گونه‌هایی از مهریه پیش از اسلام نیز در قانون حمورابی و در میان زرتشتیان و ایران باستان و اعراب و یونانیان وجود داشته است ولی در میان مسیحیان چنین رسمی وجود ندارد.

در گذشته، پدران و مادران، مهر را حقّ الزحمه و شیربهای خود می‌دانستند؛ بدین جهت، در نکاح شغار که رسم جاهلیت بود، معاوضه دختر یا خواهر، مهریه شمرده می‌شد بدون آنکه، به زن بهره‌ای برسد. اسلام این رسم را منسوخ کرد.

پس از تحقق عقد ازدواج، رابطه زوجیت بین طرفین ایجاد و حقوق و تکالیفی برای طرفین مقرر می‌شود که از جملۀ آن تکالیف پرداخت نفقه، مهریه، اجرت المثل، نحله و در صورت شرط هنگام عقد، تنصیف اموال مرد می‌باشد که بعضی از این‌ها با عقد ازدواج به عهدۀ شوهر است مثل نفقه و مهریه و بعضی از آن‌ها منوط به تحقق طلاق و جدایی میان آن هاست مثل اجرت المثل و نصف کردن دارایی مرد.

تعیین مهر پیش از ازدواج دائم لازم نیست و دو طرف می‌توانند پس از عقد روی آن توافق کنند، ولی در صورت مشخص نبودن آن در ازدواج موقت، مطابق فتوای بیشتر مراجع تقلید، عقد باطل است.

در صورتی که با وجود مطالبه زوجه، شوهر مهریه او را پرداخت نکند، تا میزان 110 سکه طلای بهار آزادی ممکن است بازداشت شود. در واقع اصول حقوقی حاکم بر پرداخت مهریه سایر زنان، در مورد زنان خیانتکار نیز اجرا می شود. در نتیجه حتی در صورتی که زنی خیانت کرده و در زندان باشد، ممکن است دستور جلب شوهر را به استناد عدم پرداخت مهریه بگیرد.

چنانچه خیانت زوجه در دادگاه کیفری صالح به اثبات رسیده باشد، شوهر می تواند مطابق با قانون حمایت خانواده به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست طلاق را طرح نماید. همچنین شوهر یا وکیل او می توانند به استناد خیانت زوجه، با شرایطی حق حضانت فرزندان را دریافت نمایند.

آنچنان که گذشت تنها زمانی زنی به عنوان خیانتکار شناخته می شود که به اتهام ارتباط نامشروع (زنا و سایر جرایم جنسی کمتر از زنا)، تحت پیگرد کیفری قرار گرفته و اتهام او در دادگاه کیفری صالح به اثبات رسیده باشد.

در غیر این صورت هرگونه انتساب اتهام به زوجه و خطاب قرار دادن او به عنوان خیانتکار، ممکن است موجب تحقق جرم قذف یا تهمت کیفری گردد. جرم قذف یکی از جرایم حدی است و به معنای انتساب زنا یا لواط به اشخاص دیگر است. این جرم قابل گذشت بوده و رسیدگی به آن منوط به درخواست شاکی خصوصی است. مجازات این جرم هشتاد ضربه شلاق حدی است. به تصریح قانون مجازات اسلامی چنانچه مردی به همسر خویش بگوید: تو زنا کرده ای یا به فرزند خود بگوید: تو فرزند من نیستی، مرتکب قذف شده است.

عقد ازدواج یا نکاح ، مانند سایر عقود ، سبب می شود که حقوق و تکالیفی به عهده زوجین قرار گیرد . به عنوان مثال ، مرد مکلف است که در عقد دائم به زن خود نفقه دهد و در مقابل ، زن موطف به تمکین شده است.

یکی دیگر از تکالیف مالی مهمی که در عقد نکاح به وجود می آید ، تکلیف مرد از بابت پرداخت مهریه به زن است . اما آیا این تکلیف به دنبال فروپاشی کانون خانواده و از بین رفتن صمیمیت میان زوجین در اثر خیانت زن از بین خواهد رفت ؟ به عنوان مثال ، در صورتی که زن به همسر خود خیانت نماید یا مرتکب رابطه نامشروع شود ، آیا همچنان حق مهریه دریافت خواهد داشت ؟ به عبارت دیگر ، آیا به زن خیانتکار مهریه تعلق می گیرد ؟

در این مقاله قصد داریم به بررسی تکلیف مهریه زن خیانتکار بپردازیم . بنابراین ابتدا به توضیح کلیاتی در خصوص حق مهریه زن پرداخته و در ادامه مهریه زن خیانتکار را بررسی می نماییم .