رحیمی جهان آبادی: نپیوستن به FATF یعنی تحریم در تحریم

جلیل رحیمی جهان‌آبادی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با تأکید بر اینکه هیچ خبر جدیدی درباره پیوستن ایران به FATF وجود ندارد، درباره لازمه پیوستن ایران به این نهاد بین‌المللی به «شرق» گفت: «FATF یک قرارداد و پیمان و سیستم نظارتی جهانی است که اگر سیستم بانکی کشوری با آن کار نکند، عملا خود را در تحریم قرار داده است. ما تحریم هستیم و با این کار خودمان را تحریم در تحریم کرده‌ایم».

او ادامه داد: «یکی از دلایلی که در مجلس دهم FATF را تصویب کردیم، همین بود. زمانی کشوری به صورت دوجانبه از شما انتظاراتی دارد و شما می‌گویید ما این انتظارات را نمی‌پذیریم؛ اما وقتی FATF یک قرارداد جهانی است و همه دنیا به آن پیوسته‌اند و فقط دو، سه کشور ازجمله ایران به آن نپیوسته‌اند و وقتی حاضر به پیوستن به این قرارداد نیستیم، عملا سیستم بانکی خودمان را در معرض آسیب قرار داده‌ایم و امکان حمل‌ونقل و جابه‌جایی پول را از سیستم بانکی خود دریغ کرده‌ایم».

رحیمی جهان‌آبادی اضافه کرد: «ما در مجلس دهم به این استدلال رأی دادیم؛ اما مجمع تشخیص مصلحت نظام نمی‌دانم با چه استدلال و دلایلی آن مصوبه را مسکوت گذاشت». نماینده مردم تایباد و باخرز در مجالس دهم و یازدهم در پاسخ به اینکه شنیده شده که دولت به نتیجه ضرورت پیوستن به FATF رسیده، اما طرف‌های غربی فعلا حاضر به این امر نیستند، بیان کرد: «از تصمیمات دولت و مجمع دراین‌باره اطلاعی ندارم؛ اما منطق حکم می‌کند برای تعیین تکلیف این موضوع باید مسئولان مربوطه دور هم بنشینند و تصمیمی جدی دراین‌باره بگیرند و وضعیت را روشن کنند».

پیوستن به FATF در شرایط تحریمی یعنی با دست‌ و پای بسته خودمان را در آب بیندازیم

در ادامه احمد علیرضابیگی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس، اگرچه موافق پیوستن به FATF است، این امر را منوط به رفع تحریم‌ها از سوی غربی‌ها می‌داند. علیرضابیگی در گفت‌وگو با «شرق» در پاسخ به اینکه آیا دولت برای پیوستن به FATF به نتیجه لازم رسیده است؟ بیان کرد: «واقعیتی در این زمینه وجود دارد و با اکثریت اصلاح‌طلب مجلس دهم دراین‌باره صحبت می‌کردم، اما نمی‌توانستند به من پاسخ قانع‌کننده‌ای بدهند. هدف نهایی و غایی FATF رویارویی با هر اقدامی است که حمایت و پشتیبانی مالی با تروریسم و قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان انجام می‌دهد. البته این ظاهر بسیار درستی است و اگر کشور اروپایی بودیم که تهدیدی متوجه ما نبود، باید حتما به FATF می‌پیوستیم».

او ادامه داد: اما از آنجایی که کشور در حال تحریمی هستیم که گذران امور خود را از درزهایی انجام می‌دهیم که این درزها و منافذ برای ما امکان تنفس را فراهم می‌کند، بنابراین چون امکان جاجایی مالی از طریق بانک‌ها را نداریم، به‌ناچار باید از این منافذ و روزنه‌هایی که وجود دارد، امور کشور و نیازمندی‌های کشورمان را برطرف کنیم.

بیگی ادامه داد: FATF از ما تعهدهایی می‌گیرد که اگر خارج از چارچوب‌های متعارف مالی اقدامی انجام دادیم، تابع آرای FATF باشیم و لاجرم بعد از تحقیق و بررسی از سوی آنها کسی را که دراین‌باره تخلفی انجام داده باشد، دست‌بسته تحویل آنها دهیم».

نماینده مردم تبریز در مجلس اضافه کرد: «مثلا اگر وزیر جهاد کشاورزی ما برای یک موضوع و تکنولوژی خاص، خارج از ضوابط FATF عمل کند، چون تحریم هستیم و نمی‌توانیم عملیات بانکی در چارچوب قانون جهانی داشته باشیم، آنها می‌توانند علیه وزیر جهاد کشاورزی ما اعلام جرم کنند و دستگاه قضائی ما هم چون تعهد داده‌اند که در صورت چنین اتفاقاتی کارشناسان FATF بتوانند در ایران حاضر شوند و بررسی کنند، پس از تأیید فلان اقدام و تخلف مالی خارج از ضوابط عملیات بانکی جهانی، وزیر جهاد کشاورزی ما را باید به‌عنوان مجرم تحویل آنها بدهد تا در مجامع بین‌المللی محاکمه کنند». بیگی افزود: دراین‌باره هر رأیی هم که صادر کنند، نافذ خواهد بود و تا زمانی که به نتیجه نرسند، باید همه عملیات مالی مؤسسات ما منتظر آرای FATF بمانند؛ بنابراین در شرایط تحریمی چنین امکانی برای ما وجود ندارد و نمی‌توانیم به چنین تعهدی تن بدهیم».

این نماینده چند دوره مجلس در پاسخ به اینکه درست است که پیوستن به FATF برای ما محدودیت‌هایی دارد اما قطعا گشایش‌هایی هم خواهد داشت، افزود: «با پذیرفتن بی‌قیدوشرط FATF به دلیل اینکه در تحریم هستیم، این امکان را به آنها می‌دهیم که این منافذ و مسیر تنفسی را به روی ما ببندند؛ یعنی با دست خودمان مسیر این تنگنا را هموار می‌کنیم».

عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس همچنین اظهار کرد: به دلیل تحریم‌ها با نظام مالی جهانی نمی‌توانیم ارتباط برقرار کنیم؛ ضمن اینکه نیازمندی‌هایی در داخل کشور داریم و بالاخره حجم درخور توجهی قریب ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار مراودات خارجی داریم که چون دنیا با تحریم این راه را بر ما بسته، از طریق متعارف امکان‌پذیر نیست؛ بنابراین ناچاریم از این درزها تنفس کنیم تا دچار خفگی نشویم.

او همچنین تأکید کرد: «اگر این تحریم‌ها برداشته شود، به FATF می‌پیوندیم و اتفاقا به آن اعتقاد هم داریم؛ در غیر این ‌صورت عملی نیست».

بیگی با اشاره به استاندارد دوگانه FATF در مواجهه با کشورها اضافه کرد: «چه کسی منکر این واقعیت است که داعش را آمریکا ایجاد کرد تا بتواند این اقدامات را در تشکیلات امارت اسلامی انجام دهد. این بخشی از سخنان خانم کلینتون است؛ اما آیا FATF می‌تواند به آمریکا بگوید شما حامی تروریسم بودید و چرا این کار را انجام دادید؟ این عملکرد دوگانه است».

نماینده مردم تبریز در مجلس در پایان تأکید کرد: «درعین‌حال ما می‌گوییم لازمه پیوستن ما به FATF برداشتن تحریم‌هاست و در صورتی ‌که این فشار تحریمی برداشته شود، حاضریم به FATF بپیوندیم. در غیر ‌این‌ صورت پیوستن ما به FATF در شرایط تحریمی یعنی با دست و پای بسته خودمان را در آب بیندازیم تا غرق شویم».