تحلیل «نامه‌نیوز»؛
اصلاح‌طلبان اجماع‌ساز
سید محمد خاتمی، سید حسن خمینی، حسن روحانی و محمدجواد ظریف در مقطع کنونی بیش از سایرین قدرت اجماع‌سازی در میان اصلاح‌طلبان و اعتدالیها را دارند.
گروه سیاست نامه‌نیوز: شاید بیش از هر اتفاق دیگری اصلاح‌طلبان در ایام پیش از انتخابات نیاز به اجماعی سراسری دارند تا بتوانند به صورت یکپارچه وارد انتخابات شوند. آنها که می‌دانند در شرایطی که صرفا با جلب توجه طبقه متوسط می‌توانند به توفیق انتخاباتی دست یابند، باید بکوشند تا هم گفتمانی واحد ارائه دهند و هم در انسجامی انتخاباتی، مانع از پراکندگی آراء شوند.
در این بین شخصیت‌هایی هستند که می‌توانند نقش اجماع‌سازی را ایفا کنند که البته برخی از آنها تا این لحظه تحرکاتی سیاسی برای تحقق این مهم انجام داده‌اند.
سید محمد خاتمی
بر کسی پوشیده نیست که خاتمی هنوز مهم‌ترین چهره اصلاح‌طلب است. گرچه در این سال‌ها ضریب نفوذ خاتمی چه در جامعه و چه در میان اصلاح‌طلبان نسبت به گذشته کاهش یافته است اما هنوز هیچ شخصیت اصلاح‌طلب دیگری با او برابری نمی‌کند. خاتمی از چندجهت می‌تواند اجماع‌ساز باشد. او بر طیف چپ اصلاحات تأثیر زیادی دارد؛ مشخصا بر حزب اتحاد ملت به عنوان تشکیلاتی که بسیاری از مشارکتی‌های سابق را در خود جای داده است. خاتمی رئیس مجمع روحانیون مبارز هم هست و عملا روحانیون اصلاح‌طلب را می‌تواند همسو با نظر خود کند. تأثیر خاتمی حتی بر طیف راست اصلاحات هم دیده می‌شود. شاید احزابی مانند کارگزاران سازندگی انتقادهایی به خاتمی دارند اما بارها اعلام کرده‌اند که او لیدر جبهه اصلاحات و نظر او را به رسمیت می‌شناسند. در نهایت اعتدالیها و شخص روحانی هم به حرف خاتمی عمل می‌کنند زیرا می‌دانند اگر بخواهند جدای تصمیمات او و متحدانش عمل کنند، رأیی نخواهند داشت و به همین دلیل است که اعتدالیها با محوریت روحانی بار دیگر دنبال ائتلاف‌اند.
سید حسن خمینی
سید حسن خمینی هم پایگاه خوبی در میان اصلاح‌طلبان دارد. او نزدیک به خاتمی تعریف می‌شود اما ارتباط خوبی هم با اعتدالیها دارد. سید حسن خمینی هیچگاه در دایره نیروهای رادیکال اصلاح‌طلب تعریف نشده است و قدرت چانه‌زنی با گروه‌های اصلاح‌طلب و حتی با بخش‌هایی از حاکمیت را داراست. اصلاح‌طلبان بارها بر شخص سید حسن خمینی اجماع کرده‌اند و عملا او در بین اصلاح‌طلبان و اعتدالیها هیچ مخالفی ندارد؛ بنابراین سید حسن خمینی هم می‌تواند نقش ویژه‌ای برای شکل‌دهی یک اجماع حداکثری در میان اصلاح‌طلبان ایفا کند.
حسن روحانی
حسن روحانی گرچه در میان اصلاح‌طلبان جامعیت خاتمی و سید حسن خمینی را ندارد اما نماینده یک گروه مهم سیاسی است به نام اعتدالیها. حرف روحانی برای حزب اعتدال و توسعه، حرف اول و آخر است اما نفوذ او به این حزب محدود نمی‌شود و آشکار است که حزب کارگزاران سازندگی بدش نمی‌آید بار دیگر ائتلافی میان اصلاح‌طلبان با طیف روحانی ایجاد شود. در واقع برای شکل‌گیری اجماع شاید بتوان گفت یک سر ماجرا حسن روحانی است. به خصوص اگر در نظر داشته باشیم که خودش هم به گرفتن جای مرحوم هاشمی و ایفای نقشی آنچنانی بسیار علاقه‌مند است.
محمدجواد ظریف
ظریف نقش پیشبرنده گفتمانی اصلاح‌طلبان را ایفا می‌کند. او برای اصلاح‌طلبان نفر طراز اول دیپلماسی است، دوره وزارت خارجه ظریف را درخشان می‌دانند و هر وقت که می‌خواهند از دستاوردی سخن بگویند از کارت‌ظریف خرج می‌کنند.ظریف مخالف ویژه‌ای در بین اصلاح‌طلبان ندارد و می‌تواند گروه‌های مختلف جبهه اصلاحات را به یکدیگر نزدیک کند. البته محمدجواد ظریف خود را اصلاح‌طلب نمی‌داند و همین وضعیت باعث شده است که برای اصلاح‌طلبان وجه فراجناحی هم داشته باشد و طبیعی است در مواجه با فردی فراجناحی اما نزدیک به خود چالش ویژه‌ای نخواهند داشت. ظریف اما کارکرد ویژه‌اش برای روحانی و طیف نزدیک به او است؛ چنانکه در مدت اخیر دیده‌ایم که او در سخنرانی‌ها، توئیت‌ها و مصاحبه‌های زیادی سعی در موجه جلوه‌دادن اقدامات دولت روحانی داشته است.
تا اینجای کار مشاهده می‌کنیم که روحانی و ظریف سعی دارند تأثیر انتخاباتی خود را در همگرایی با اصلاح‌طلبان بگذارند اما به نظر می‌رسد آنها نیاز داشته باشند تا خاتمی و سید خسن خمینی هم مشغول ایفاکردن چنین نقشی بشوند زیرا خاتمی و سید حسن خمینی برای اقناع‌سازی بدنه اصلی اصلاح‌طلبان بیش از هر نیرویی قدرت دارند.
دیدگاه تان را بنویسید