تنها راهکار کاهش تنش در دریای سرخ

نامه نیوز، لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا 18 دسامبر در بحرین اعلام کرد، کشورش با چندین کشور برای اجرای طرح گشت زنی مشترک در جنوب دریای سرخ و خلیج عدن همکاری خواهد کرد. این اقدام در حالی انجام می‌شود که یمنی‌ها مدتی است بعد از اوج گرفتن جنگ غزه به کشتی‌های مرتبط با رژیم صهیونیستی که از دریای سرخ می‌گذرند، درباره عبور از آنجا هشدار داده اند.

آستین معتقد است، اقدام یمن نه تنها مشکل آمریکایی ها، بلکه چالشی جهانی است و می طلبد واکنش بین المللی به آن نشان داد، اما این روند نمی تواند به آرام کردن اوضاع در دریای سرخ منتهی شود، بلکه ممکن است خطرات بیشتری داشته باشد و به گسترش درگیری ها منجر شود.

دریای سرخ یکی از مهم ترین مسیرهای لجستیکی جهان برای انتقال انرژی و کالاهای صنعتی است که سالانه حدود 20 هزار کشتی از آنجا و کانال سوئز عبور می کنند و به دریای مدیترانه می رسند. اگر این مسیر دریایی بسته بماند، کشتی ها ناچارند مسیر دماغه امیدنیک را انتخاب کنند و زمان حمل و نقل و هزینه های سوخت و بیمه افزایش می یابد. در حال حاضر چهار شرکت بزرگ کشتیرانی اروپایی عملیات حمل و نقل دریایی را در دریای سرخ به حالت تعلیق درآورده‌اند که  اگر این بحران ادامه یابد، موجب خسارت کشتیرانی جهانی خواهد شد.

تنش در دریای سرخ یکی از پیامدهای جنگ غزه است که بار دیگر تأیید می کند در عصر جهانی شدن نمی توان هرگونه درگیری محلی را به صورت محلی کنترل کرد. اشتباه نیست اگر بگوییم مشکل کنونی دریای سرخ چالشی بین المللی تلقی می شود، زیرا به منافع طرف های مختلف مربوط می شود و بنابراین نباید راه حل مشکل یک جانبه باشد.

دور جدید درگیری ها در غزه حدود 80 روز است به طول انجامیده و همچنان چشم انداز صلح در آن دیده نمی شود. طبعاً ایجاد تمهیدات فنی برای حل تنش‌ها در دریای سرخ بدون برقراری آتش‌بس تنها درمانی ظاهری و نه قطعی است و دستیابی به موفقیت با درمان ظاهری میسر نخواهد بود. بی تردید رهگیری کامل موشک ها و پهپادهای یمنی برای آمریکا دشوار است و حتی می‌تواند طوفان بزرگ‌تری را در غرب آسیا ایجاد کند.

آمریکا به خوبی اوضاع متشنج دریای سرخ را درک می کند و می داند وضعیت این گذرگاه دریایی در جریان ورود کمک های بشردوستانه به غزه و حتی زمان برقراری آتش بس در نوامبر گذشته نسبتاً باثبات بود، ولی پس از آغاز مجدد جنگ اوضاع ناگهان متشنج شد.

می توان گفت، آتش بس در نوار غزه به طور طبیعی تنش ها را در دریای سرخ آرام می کند، اما این آمریکا بود که آشکارا روی آتش جنگ غزه هیزم ریخت. هشتم دسامبر آمریکا از حق وتوی خود در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد استفاده کرد که باعث تصویب نشدن پیش‌نویس قطعنامه آتش‌بس بشردوستانه در غزه شد؛ پیشنهادی که امارات متحده عربی داد و با اکثریت 13 رأی موافق همراه بود. 9 دسامبر دولت آمریکا بار دیگر موافقت کرد 14 هزار گلوله تانک به ارزش حدود 110 میلیون دلار در اختیار رژیم صهیونیستی قرار دهد.

عملیات مشترک دریایی ارتش آمریکا شامل 9 کشور دیگر ازجمله انگلیس، کانادا، فرانسه و ایتالیا نیز می شود. با وجود این، مصر، عربستان سعودی، قطر و سلطان نشین عمان در این عملیات شرکت نکردند که نشان می دهد کشورهای منطقه نگرانی مشترکی دارند و می دانند این روند باعث تشدید درگیری ها و تضعیف روند صلح در غرب آسیا می شود.

وضعیت ژئوپلیتیک غرب آسیا پیچیده، واشنگتن جنگ های زیادی در منطقه به راه انداخته و شورش های زیادی به پا کرده است. کشورهای منطقه از این تنش ها آسیب زیادی دیده اند و به نظر می آید آمریکا تجربه زیادی در برخورد با تحولات غرب آسیا دارد، اما در حال حاضر خودش دچار مشکل شده است.

دلیل اصلی این مشکل آن است که آمریکا هرگز موضع درستی اتخاذ نکرده و کمترین توجهی به منافع کشورهای غرب آسیا نداشته است. واشنگتن با موضوع غرب آسیا در راستای هژمونی خود بهره برداری کرده و اکنون نیز به دنبال حفظ موقعیت مسلط خود در منطقه است. چنین رویکردی ناگزیر به افزایش تنش در منطقه منجر می شود.

منبع: راهبرد معاصر