ششمین سفر ناکام بلینکن به غرب آسیا

نامه نیوز - پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بسیاری از ناظران امیدوار بودند مذاکرات قاهره به آتش‌بس موقت و افزایش ارسال کمک‌های بشردوستانه منجر شود، اما به دلیل زیاده‌خواهی هیئت صهیونیست در موضوع تبادل اسیران، گفت‌وگوهای صلح به نتیجه دست نیافت. 

به دنبال شکست مذاکرات آتش‌بس و تداوم حملات رژیم صهیونیستی به این منطقه فلسطینی‌نشین، وزیر امور خارجه آمریکا راهی عربستان سعودی، مصر و درنهایت سرزمین‌های اشغالی شد تا بار دیگر شانس خود را برای کنترل تنش‌ها در شرق مدیترانه و در تصویری بزرگتر، برگرداندن قطار عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو به ریل اصلی امتحان کند. 

عربستان نخستین ایستگاه سفر بلینکن به غرب آسیا بود. وزیر امور خارجه آمریکا در این سفر با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی دیدار و درباره آخرین تحولات جاری در فلسطین اشغالی به تبادل نظر پرداخت. وی پس از این دیدار در مصاحبه‌ای گفت، پیشرفت‌هایی در زمینه مذاکرات عادی‌سازی روابط به‌دست آمده است. 

توقف جنگ، تبادل اسیران، مشخص کردن سازوکار اداره غزه و مدیریت احتمالی آینده فلسطین، بازسازی غزه، صلح عبری- عربی و ... ازجمله موضوعات مطرح شده در مذاکرات میان دو متحد سنتی بوده است.

با وجود اختلافات بسیار زیاد میان ریاض و واشنگتن در ماه‌های ابتدایی به قدرت رسیدن جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به نظر می‌آید سعودی‌ها برای کسب امتیازهای راهبردی مانند انعقاد قرارداد دفاعی یا دریافت حق غنی سازی در خاک عربستان، تمایل زیادی برای پایان جنگ و عادی‌سازی روابط با تل‌آویو دارند. 

با وجود این، جنایت صهیونیست‌ها در غزه به قدری زیاد بوده است که عربستان نمی‌تواند بدون توجه به حقوق ابتدایی مردم فلسطین این هدف را محقق کند. برهمین اساس ریاض به رسمیت شناخته شدن دولت مستقل فلسطین یا دست‌کم دریافت تضمین حداقلی از تل‌آویو را برای آغاز مذاکرات با هدف اجرایی شدن ایده دو دولتی به عنوان یکی از پیش‌شرط‌های اصلی مذاکرات صلح قرار داده است. 

قاهره دومین مقصد وزیر امور خارجه آمریکا برای بررسی آخرین وضعیت مذاکرات دیپلماتیک و امکان سنجی برقراری آتش‌بس در غزه بود. در این سفر بلینکن با عبدالفتاح السیسی و سامح شکری، رئیس جمهور و وزیر امور خارجه مصر دیدار و گفت‌وگو کرد. با جدی شدن احتمال حمله رژیم صهیونیستی به رفح و اشغال گذرگاه فیلادلفیا یکی از سناریوهای مورد توجه کوچ اجباری بخشی از ساکنان غزه به سمت صحرای سینا در مصر است. 

با آنکه در این دیدار دو طرف هرگونه کوچ اجباری فلسطینیان به سمت مصر را رد کردند، اما اقدامات عملی همسایه غربی غزه حاکی از آماده شدن مصری‌ها برای بدترین احتمالات است. به عنوان نمونه، چندی پیش برخی تصاویر ماهواره‌ای حاکی از اختصاص بخش‌هایی از صحرای سینای مصر برای اسکان آوارگان فلسطینی بود. 

پس از قدرت‌های اصلی جهان عرب، بلینکن راهی فلسطین اشغالی شد و پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جلسه کابینه جنگ این رژیم شرکت کرد. در این دیدار با آنکه وزیر امور خارجه آمریکا بر حمایت خلل ناپذیر از تل‌آویو تأکید کرد، اما دو موضوع انزوای بیش از پیش رژیم صهیونیستی پس از حمله به رفح و لزوم ارسال کمک‌های بشردوستانه از مسیرهای زمینی- دریایی در گفت‌وگو با صهیونیست‌ها مطرح شد. 

دموکرات‌ها در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 2024 برای جلب نظر ترقی خواهان، مسلمانان و عرب تباران زیر شدیدترین فشارهای سیاسی- تبلیغاتی قرار گرفتند. شاید به همین دلیل بایدن در سخنرانی سالانه در کنگره دستور ایجاد اسکله موقت را در سواحل غزه برای ارسال کمک‌های بشردوستانه داد. 

حال وزیر امور خارجه آمریکا در سفر به سرزمین‌های اشغالی امیدوار است با دنبال کردن برخی دستورکارها مانند انتقال غیرنظامیان از جنوب به شمال غزه، ارائه پیش‌نویس قطعنامه صلح، افزایش ارسال کمک‌های بشردوستانه و توقف موقت جنگ، دست‌کم بخشی از اعتبار مخدوش شده واشنگتن را احیا کند.

بهره سخن

برنامه ریزی و عزم راسخ کابینه جنگ رژیم صهیونیستی برای حمله به جنوب رفح و کسب دستاورد در منطقه رفح سبب شده است کارشناسان امید زیادی به مذاکرات سیاسی نداشته باشند. با وجود این، وزیر امور خارجه آمریکا امیدوار است با ارائه مشوق‌هایی همچون امتیاز عادی سازی روابط با کشورهای عربی، نظر نتانیاهو را برای حمله به منطقه رفح تغییر دهد. 

مقام‌های آمریکایی در حالی همچنان رؤیای عادی سازی روابط سعودی و صهیونیستی را درسر می‌پرورانند که به گواه مراکز افکارسنجی معتبر مانند مؤسسه واشنگتن، جهان اسلام بیش از پیش مخالف ادغام رژیم صهیونیستی در کشورهای عربی غرب آسیاست. 

در چنین شرایطی باید منتظر ماند و دید آیا مقام‌های صهیونیست با توجه به افزایش فشارهای داخلی و بین‌المللی به خواسته‌های قانونی جامعه جهانی تن خواهند داد یا آنکه آماده حمله گسترده به آخرین پناهگاه آوارگان فلسطینی در جنوب نوار غزه خواهند شد.

منبع: راهبرد معاصر