«زنان» غایبان هیئت رئیسه مجلس دوازدهم

در میان 3 داوطلب صندلی ریاست مجلس و همچنین ۶ کاندیدای نواب رئیسی مجلس دوازدهم نام هیچ یک از ۱۴ منتخب زن مجلس دیده نمی‌شد اما در میان ۲۷ کاندیدای دبیری هیئت رئیسه مجلس، نام ۳ منتخب زن به چشم می‌آمد؛ سمیه رفیعی، سارا فلاحی و زینت قیصری ۳ زنی بودند که به رقابت با ۲۴ مرد رفتند و در نهایت نیز نتوانستند هیچ یک از ۶ صندلی دبیری مجلس را از آنِ خود کنند.

آخرین شانس زنان مجلس برای حضور در ترکیب ۱۲ نفره هیئت رئیسه مجلس دوازدهم ( شامل 1 رئیس، 2 نایب رئیس، ۶ دبیر و 3 ناظر) انتخابات ناظران هیئت رئیسه بود؛ در این در این انتخابات نیز ۲۷ نفر از منتخبان مجلس دوازدهم کاندیدا شده بودند که از این تعداد تنها دو نفر زن بودند در نهایت نیز پس از شمارش آرا این مردان بودند که توانستند هر سه صندلی نظارت بر هیئت رئیسه مجلس را تصاحب کنند؛ به این ترتیب زنان مجلس دوازدهم که ۵ درصد از ترکیب مجلس را شامل می‌شوند حداقل برای اجلاسیه اول (خرداد ۱۴۰۳ تا خرداد ۱۴۰۴) مانند دوره‌های هشتم تا یازدهم (۲۰ سال اخیر) هیچ سهمی از صندلی‌های هیئت رئیسه مجلس ندارند.

در بررسی علت راه نیافتن زنان به ترکیب هیئت رئیسه مجلس که برخی آن را عدم پیروزی و برخی دیگر شکست ارزیابی می‌کنند، می‌توان دلایل مخالفتی را برشمرد که شاید یکی از مهمترین آنها تشکیل نشدن جلسه فراکسیون بانوان مجلس دوازدهم و مطرح نشدن موضوع حضور زنان در جلسات فراکسیون انقلاب اسلامی به عنوان فراکسیون اکثریت مجلس است؛ با این حال و با توجه به خیز برداشتن ۵ نفر از مجموع ۱۴ نماینده زن مجلس برای تصاحب صندلی‌های هیئت رئیسه و کاندیداتوری آنها برای دبیری و ناظری هیئت رئیسه مجلس دوازدهم در سال نخست، به نظر می‌رسد که در صورت تشکیل جلسات فراکسیون زنان و طرح مطالبه‌ی ضرورت حضور زنان در هیئت رئیسه مجلس سال بعد و در اجلاسیه دوم طلسمی که دیگر ۲۱ ساله شده است، شکسته شود.

بررسی تاریخچه ادوار مجلس نشان می‌دهد که تاکنون و طی ۱۲ دوره مجلس، ۱۲۵ زن به عنوان منتخب مردم به مجلس راه یافته‌اند؛ در دوره اول تا سوم مجلس ۴ نفر، در دوره چهارم ۹ نفر، در دوره پنجم ۱۴ نفر، در دوره ششم ۱۳ نفر، در دوره هفتم ۱۳ نفر، در دوره هشتم ۸ نفر، در دوره نهم ۹ نفر، دوره دهم ۱۷ نفر و در دوره یازدهم ۱۶ نفر به عنوان نمایندگان مردم در مجلس حضور داشتند و در دوره دوازدهم نیز ۱۴ نفر از زنان به عنوان نماینده مجلس فعالیت خواهند کرد. همچنین در بررسی اعضای هیأت رئیسه‌های مجالس پیشین تنها نام یک زن یعنی سهیلا جلودارزاده به چشم می‌آید؛ او که سابقه نمایندگی مجلس در ادوار پنجم، ششم، هفتم و دهم را در کارنامه سوابق خود دارد، در دوره ششم به مدت ۴ سال به عنوان عضو هیأت رئیسه (منشی) فعالیت کرد.

در ترکیب ۲۹۰ نفره نمایندگان مجلس دوازدهم، ۱۴ زن حضور دارند که نیمی از آنها (الهام آزاد، سارا فلاحی، فاطمه محمدبیگی، فاطمه مقصودی، زهرا سعیدی، سمیه رفیعی و زهره سادات لاجوردی) دارای سابقه نمایندگی بوده و نیمی دیگر (زهرا خدادادی، مریم عبداللهی، شهین جهانگیری، عالیه زمانی کیارسی، فاطمه جراره، بهشید برخوردار و زینب قیصری) نیز برای نخستین بار به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کرده‌اند.