دومینیک جوزف ماتیو کیست؟ | اسقف اعظم تهران در تعیین پاپ جدید چه نقشی دارد؟
دومینیک جوزف ماتیوو اسقف اعظم تهران-اصفهان یکی از ۱۳۵ کارینالی است که در انتخاب پاپ بعدی مشارکت خواهد داشت بنابراین برای نخستین‌بار در تاریخ کلیسای کاتولیک پاپ جدید با حضور کاردینالی از ایران در هیات مذکور انتخاب خواهد شد. کاردینالی که ارتباطی عجیب با ایران و مسلمانان دارد.
دومینیک جوزف متیو، کشیش بلژیکی و اسقف اعظم تهران–اصفهان، پیش از این در یک مراسم رسمی در واتیکان به عنوان کاردینال منصوب شده و حالا در جمع اعضای عالی‌رتبه‌ای قرار گرفته که در نشست محرمانه کلیسای سیستین، رهبر آینده کاتولیک‌های جهان را برمی‌گزینند.
پاپ فرانسیس در اسفند ۱۳۹۹ او را به عنوان اسقف اعظم کلیسای کاتولیک رومی ایران منصوب کرد. وی همچنین تنها چهار ماه پیش توسط پاپ فرانسیس به عنوان کاردینال انتخاب شد.
دومینیک متیو تنها کاردینالی است که هم‌زمان با دوران خدمت خود در ایران به این مقام رسیده و از حق رای در انتخاب پاپ آینده برخوردار است.
طبق آمارها، جمعیت کاتولیک‌های رومی ایران که اغلب اتباع غیرایرانی هستند، حدود دو هزار نفر است. مجموع کاتولیک‌های ایران، با احتساب ارمنی‌ها و کلدانی‌ها، کمتر از شش هزار نفر تخمین زده می‌شود.
انتصاب دومینیک متیو به عنوان اسقف کلیسای لاتین تهران–اصفهان در سال ۲۰۲۱ در حالی بود که این کلیسا سال‌ها بدون اسقف باقی مانده بود.
بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی این مطلب را تایید کردند که دومینیک جوزف متیو در میان ۱۳۵ کاریدنیالی است که پاپ را انتخاب میکنند، با این وجود روزنامه ایران- روزنامه رسمی دولت روایت دیگری را در این مورد منتشر کرده و نوشته است: «پاپ در مجمعی تعیین می‌شود که حدود ۱۲۰ نفر (ظاهراً در سال‌جاری ۱۳۵ نفر) از کاردینال‌ها در آن حضور دارند. اما جوزف ماتیو در این مجمع حضور نخواهد داشت. او جزو کاردینال‌هایی نیست که در این مراسم حضور دارند. جهان در حال حاضر ۲۵۰ کاردینال دارد ولی از این جمع، همان طور که گفتیم فقط ۱۳۵ نفر به عنوان کاردینال در آن مجمع حضور پیدا خواهند کرد. حضور در مجمع کاردینال‌ها شرایطی دارد مثل اینکه «تنها کاردینال‌هایی که کمتر از ۸۰ سال سن داشته باشند، حق شرکت در مجمع انتخاب پاپ و رأی دادن را دارند.» که آقای ماتیو این شرط را دارد و ۶۱ ساله است ولی از آن طرف محدودیت‌های دیگری هم طبق قواعد واتیکان وجود دارد که مانع از حضور آقای ماتیو است. مثلاً «تعداد کاردینال‌های انتخاب‌کننده نباید از ۱۲۰ نفر تجاوز کند، هرچند در عمل ممکن است این تعداد کمی بیشتر یا کمتر باشد.» و حالا این میزان تا ۱۳۵ نفر افزایش پیدا کرده است»
جوزف متیو؛ از تولد در بلژیک تا زندگی در ایران
جوزف متیو در ۱۳ ژوئن ۱۹۶۳ در شهر آرلن از فرقه «راهبان کهتر» یا فرانسیسکن‌ها، در جنوب بلژیک به دنیا آمد، از ۲۱ سالگی وارد تحصیلات دینی شد و در سن ۲۶ سالگی یعنی در سال ۱۹۸۹ پس از تحصیل در رشته الهیات در رم به عنوان کشیش منصوب شد. او به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی، آلمانی و هلندی تسلط کامل داشته و تحصیلات تکمیلی خود را در لبنان به زبان عربی به پایان رسانده است.
سال‌ها در در محله‌ای با اکثریت مسلمان در بروکسل زندگی می‌کرد و تقریباً همیشه خود را در نزدیکی و پیوند به جهان اسلام توصیف کرده و از زمره علایق او نیز، نجوم و ستارگان و آسمان شب است.
تسلط او به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، آلمانی، هلندی و عربی، او را به یکی از چهره‌های شاخص کلیسای کاتولیک در خاورمیانه تبدیل کرده است.
روزنامه بلژیکی «لا لیبر» پیش‌تر انتصاب او را به عنوان اسقف ایران سوی واتیکان «استراتژیک» توصیف کرده بود. متیو در مصاحبه‌ای گفته بود هدفش در ایران نه تبلیغ دینی، بلکه خدمت، همزیستی مسالمت‌آمیز و گفت‌و‌گو با دیگر ادیان است.
او تأکید کرده با وجود محدودیت‌ها، حضور کلیسا در ایران همچنان نشانه‌ای از امید و گفت‌و‌گو است.
در همین حال در عراق، همسایه ایران، کاردینال لوئیس رافائل ساکو، پاتریارک کلیسای کلدانی مستقر در بغداد هم واجد شرایط رأی دادن در مجمع انتخاب پاپ بعدی است. او در حال حاضر ۷۶ سال دارد و هنوز به سن ۸۰ سالگی نرسیده است.
جوزف متیو و ارتباط خاص با مسلمانان
سال گذشته وقتی جوزف متیو به عنوان کاردینال انتخاب شد در گفت و گویی درباره ارتباط خود با مسلمانان و تجربه زندگی در ایران گفت: قبل از مذهبی شدن، یکی از همکلاسی‌های من سال‌ها در مقابل درب بسته کلیسایی در ایران نماز خواند. در، حتی اگر بسته باشد، دیوار نیست. من به عنوان اسقف اعظم تهران می‌خواهم کسی باشم که برای تضمین وجود این در تلاش می‌کنم. چون فردا یا ۲۰ سال دیگر ممکن است باز شود.
او ادامه داد: من کاردینالی را فرصتی برای عبور از آن در می‌دانم، اما مهمتر از همه برای بیرون رفتن! اجازه دهید توضیح دهم: من به عنوان اسقف اعظم تهران، به مأموریت خود در کلیسای محلی خود ادامه می‌دهم. اما به عنوان یک کاردینال، می‌توانم به مقیاس کلیسای جهانی نگاه کنم. همانطور که پاپ به کاردینال‌ها نوشته است، ما مشاورانی هستیم که از واقعیت‌های محلی خود، تجربه و فرهنگ را به کلیسای جهانی می‌آوریم. به همین دلیل است که پاپ واقعیت‌های کوچک کلیسایی مانند ایران را ثروتی برای کل می‌داند.
روابط رسمی میان واتیکان و ایران
روابط ایران و واتیکان سابقه‌ای طولانی دارد. در سال ۱۶۰۱ میلادی، شاه عباس بزرگ هیأتی رسمی از امپراتوری صفوی به سرپرستی حسین‌علی بیگ بیات به رم فرستاد تا با پاپ کلمنت هشتم دیدار کند، با هدف ایجاد اتحاد علیه امپراتوری عثمانی. این دیدار، یکی از نخستین نمونه‌های دیپلماسی مذهبی میان تشیع و کاتولیسیسم بود.
در دوران معاصر، چندین رئیس‌جمهور ایران — از جمله محمد خاتمی و حسن روحانی — با رهبر کلیسای کاتولیک در واتیکان دیدار کردند. اما با وجود سفر پاپ‌ها به کشور‌های همسایه مانند عراق و بحرین، ایران هنوز میزبان سفر‌های رسمی پاپ‌ها نبوده است
واتیکان با مراکز دینی شیعه در قم در ارتباط است و تلا ش‌ها برای تقویت گفت‌وگوی بین‌الادیانی، همچنان پابرجاست.
منبع: رویداد 24
دیدگاه تان را بنویسید