کاربرد ورق روغنی چیست؟
امروزه دومین دسته بندی اصلی محصولات تخت فولادی، مربوط به محصولات سرد یا روغنی می باشند که تحت فرآیند نورد سرد تولید می شوند. ماده اولیه برای تولید این فلزات ورق سیاه می باشد که ابتدا تحت فرآیند اسیدشویی و سپس نورد سرد قرار می گیرد. ورق های روغنی با داشتن گریدهای مختلف کاربردهای بسیاری را به خصوص در مواردی که سطح ظاهری و ضخامت پایین حائز اهمیت است، به خود اختصاص می دهند. از جمله اصلی ترین گریدهای این فلزات نیز می توان به آلیاژهای ST12، ST13 و ST14 اشاره کرد که به ترتیب با نام های گرید روغنی استاندارد، نیمه کشش و فوق کشش شناخته می شوند.
طبیعی است که ورق روغنی معمولی یا استاندارد استحکام کششی بیشتری نسبت به دو مورد دیگر دارد. با این وجود آلیاژهای روغنی نیمه کشش و فوق کشش نیز بیشتر برای کاربردهایی به کار می روند که نیاز به کشش های متوسط یا بسیار عمیق باشد. از سوی دیگر ورق های روغنی دارای آلیاژهای خودرویی و ضد سایش نیز می باشند؛ از این رو کاربرد این فلزات در موارد زیر می باشد:
- خودروسازی : ساخت قطعات داخلی خودرو، بدنه و شاسی، رینگ، چرخ، تسمه ها، چرخ دنده ها، محور ها و ...
- ساخت لوله و مبلمان های فلزی: ساخت صندلی ها، میزها و مبلمان اداری و راحتی
- لوازم خانگی: قطعات داخلی و بدنه لوازمی مانند یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و اجاق گاز
- رادیاتورسازی: داشتن خاصیت ضد سایش سبب ساخت رادیاتورهای با کیفیتی توسط ورق روغنی شده است.
- کاربردهای ساختمانی عمومی : ممکن است از ورق های روغنی در ساخت پلیت ها یا قطعات ساختمانی استفاده شود.
- ساخت قفسه : وزن سبک و ظاهر زیبا نیز سبب تولید قفسه های زیبا و با دوام می گردد.
- نقاشی قطعات صنعتی
- لوازم بهداشتی
- کانتینرهای حمل مایعات
- لعابکاری
- صنایع الکتریکی و ...
- ساخت و تولید سایر ورق های فولادی پوشش دار مانند گالوانیزه، رنگی، قلع اندود و ...
فرآیند تولید ورق روغنی
فرآیند تولید محصولات سرد یا روغنی شامل 6 مرحله اصلی و رایج می باشد و همان طور که اشاره شد، ماده اولیه آن ورق سیاه است، اما در ابتدا ورق سیاه باید اسیدشویی و شستشو شود؛ زیرا این فلز به علت نداشتن مقاومت در برابر اکسیداسیون و خوردگی در صورت قرارگیری در مجاورت هوای آزاد، دچار اکسیداسیون می گردد.
از این رو فرایند اسیدشویی به وسیله مخازن حاوی اسید هیدروکلریک (در دمای 50 تا 85 درجه سانتی گراد) بر روی آن انجام شده و سپس به صورت کامل شستشو داده می شود تا هیچ گونه اسیدی بر روی آن باقی نماند. این مرحله نیز به صورت شستشوی آبشاری انجام می گیرد. در نهایت ورق ها به صورت کامل خشک می گردند.
در مرحله بعدی شیت های اسیدشویی و تمیز شده از میان غلطک های نورد سرد که به صورت رفت و برگشتی در خلاف جهت یک دیگر حرکت می کنند، در دمای زیر تبلور و فشار بسیار بالا عبور کرده تا ضخامت آن ها کاهش یابد. سپس جهت از بین بردن آلودگی های غلطک های نورد، شستشوی شیت ها به وسیله محلول های الکترولیت و یونیزاسیون انجام گرفته و به صورت رول در می آیند.
فرآیند آنیلینگ یا بازپخت هیدروژنی در این قسمت از فرآیند تولید بر روی رول های سرد در کوره های مخصوص انجام می گیرد. به این صورت که رول ها تا یک دمای مشخص با درجه حرارت لازم از گاز هیدروژن اشباع شده و به تدریج سرد می شوند تا خواص مکانیکی و فیزیکی آن ها بهبود یابد.
در بخش بعدی فرآیند پرداخت یا نورد پوسته ای انجام شده که در جهت از بین بردن و کنترل موج ها و ناصافی ها و آلودگی های سطح ورق ها با استفاده از غلطک های تمپر رولینگ و دمای پایین صورت می گیرد. این مرحله مجدداً سبب بهبود خواص مکانیکی ورق ها می گردد. در نهایت با اتمام بازرسی و ایجاد برش کناری، ضخامت ورق های سرد یک دست تر شده و سپس سطح آن ها روغن کاری می گردد. با این وجود برای خرید ورق سرد روغنی اصفهان به صورت رول یا شیت و با کیفیت بالا در سطح های پرداخت شده مختلف براق، مات و ... می توانید با کارشناسان شرکت آهن اینفو تماس حاصل نمایید تا راهنمایی های لازم را درباره شیت های روغنی هر کارخانه در اختیار شما قرار دهند.
مشخصات ورق روغنی
در مورد مشخصات شیت های روغنی بهتر است بدانید هدف از تولید این فلزات دستیابی به خواص مکانیکی و شیمیایی عالی همراه با ضخامت کم و در عین حال سطح ظاهری درخشان و صیقلی می باشد. در واقع باید گفت مشخصات این فلزات در هر کارخانه با کارخانه دیگر تفاوت دارد؛ زیرا هر کدام از تولید کنندگان، استانداردهای متفاوتی را برای تولید آن ها در نظر می گیرند. به طور مثال استحکام کششی ورق روغنی فولاد غرب در گریدهای مختلف با کارخانه فولاد مبارکه متفاوت است. با این وجود محصول هر دو مجموعه تحت استانداردهای معتبر و گریدهای اصلی تولید و عرضه می شود.
از دیگر مشخصات ورق های سرد یا روغنی نیز می توان به کشش و مقاومت بالای آن ها اشاره کرد. انعطاف پذیری بالا، رنگ پذیری، جوش پذیری و قابلیت ایجاد فرم های ظریف با سطوح ظاهری مختلف (مات، براق، زبر، نرم) نیز از سایر ویژگی های این فلزات می باشد. این مشخصات همگی سبب شده تا علاوه بر ایجاد فرم های خاص با ظاهری زیبا، بتوان گسیختگی محصولات را در برابر کشش زیاد کاهش داد. این میزان در برابر ورق سیاه حدود 20 درصد بیشتر می باشد.
ضخامت محصولات گرم در هر بار نورد شدن حدود 50 تا 90 درصد کاهش یافته و اصطحکاک بالا نیز سبب افزایش دمای فلزات می گردد. با این وجود با استفاده از روغن و آب، دمای شیت ها کنترل شده تا مجدداً نورد شود. ضخامت ورق های روغنی نیز بین 12/0 تا 3 میلی متر می باشد. عرض آن ها نیز بیشتر در دو مورد رایج 1000 و 1250 میلی متر و طول آن ها بسته به رول یا شیت بودن محصول توسط خریدار به صورت دلخواه تعیین می گردد.
انواع ورق روغنی
ابتدا باید گفت شیت های سرد یا روغنی مطابق با استانداردهای EN 10130، JIS3141، ASTM1008، EN 10139 و استاندارد ملی ایران به شماره‌های INSO 5723 و INSO 5722 تولید و عرضه می گردد. کارخانجات تولید کننده این فلز نیز مجموعه های فولاد مبارکه اصفهان، فولاد غرب آسیا و شرکت صنایع هفت الماس می باشد. انواع ورق های روغنی شامل سه گرید اصلی معمولی، نیمه کشش، فوق کشش و گریدهای ضد سایش و اصطحکاک هستند.
همگی این فلزات مقاومت نسبتاً مطلوبی به علت پوشش روغنی و حفاظتی بر سطح در برابر خوردگی و زنگ زدگی دارند. همچنین سطح ظاهری تمامی آن ها بسته به سفارش مشتری تعیین شده و دارای درخشندگی، صیقلی و صافی بالایی هستند. با این وجود ویژگی اصلی گریدهای معمولی به صورت زیر است:
- معمولی یا ST12 با استحکام کششی مناسب برای کاربردهای نیاز به مقاومت بالا
- نیمه کششی یا ST13 مناسب برای مصارفی که نیاز به فرم پذیری و کشش متوسط می باشد.
- فوق کششی یا ST14 استفاده در مواردی که نیاز به کشش یا پرس کاری و فرم پذیری بسیار عمیق تری هستند.
در نهایت باید گفت ورق های روغنی در دو استاندارد EK2 با قابلیت لعابکاری و QSTE با خاصیت ضد سایش نیز توسط کارخانجات مختلف تولید و عرضه می گردند.
دیدگاه تان را بنویسید