از کجا بفهمیم ام اس داریم

به گزارش نامه نیوز سی ام ماه می برابر با نهم خرداد روز جهانی ام اس نامگذاری شده است. شعار روز جهانی ام اس امسال «به هم نزدیک‌تر شویم تا به ام‌اس خاتمه دهیم»، است. هدف از انتخاب این اشعار، نزدیک کردن همه افراد اعم از متخصصان، پزشکان، چهره‌های فرهنگی، هنری، علمی، ورزشی و همچنین همه مردم بوده و در توان خود نقش لازم را در جهت کمک به مبتلایان به ام‌اس و شناخت بیشتر ام‌اس انجام دهند.

افزایش آگاهی ها درباره بیماری ام اس هم تبعات مثبت و هم تبعات منفی در جامعه داشته است. تشخیص زودهنگام، دریافت به موقع درمان و مدیریت هرچه بهتر این بیماری در کنار کار و زندگی روزمره از پیامدهای مثبت شناخته شدن ام اس در جامعه است. اما ام اس در مراحل پیشرفته عوارضی دارد که با مشاهده علامتی شبیه به آنچه در بیماری ام اس دیده می شود نگرانی ها از اینکه مبادا من هم ام اس داشته باشم بالا می گیرد. قبل از نگرانی بهتر است بدانید که بسیاری از علایم این بیماری دقیقا مشابه علایم دیگر بیماری هاست. بنابراین به‌سادگی بیماری ام اس با دیگر مشکلات جسمی اشتباه می‌شود.

پس چطور می‌توان فهمید که آیا این احساسات به‌خاطر بیماری ام اس است یا علت دیگری دارد؟

اول اینکه در ذهن داشته باشید که بیشتر بیماران ام اس اولین علایم این بیماری رادر سن 20 تا 40 سالگی تجربه می‌کنند. همچنین باید بدانید که علایم ام اس می‌تواند رفت و برگشتی باشد و یا طی دوره‌ای از زمان بدتر شود.

بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن

فقدان حس یا احساس سوزن‌سوزن شدن می‌تواند اولین نشانه تخریب عصب ناشی از ام اس باشد. این حالت معمولا در صورت، دست‌ها و پاها و در یک سمت بدن -راست یا چپ- اتفاق می‌افتد. این حالت ممکن است خود بخود برطرف شود.

حس خارش و بی‌حسی می‌تواند به علت فقدان جریان خون یا به علت فشرده شدن عصب هم رخ دهد‌. بنابراین در صورت بروز این علایم، اول به یاد بیاورید که آیا شما در یک وضعیت بد نخوابیده‌اید یا برای یک زمان طولانی بدون حرکت ننشسته‌اید؟

شرایط دیگر هم می‌تواند منجر به تخریب عصب شود مثل سندرم تونل کارپال که به علت درگیری عصب در مچ دست باعث علایم حسی می‌شود و یا تخریب اعصاب به علت بیماری دیابت که باعث علایم حسی در دست‌ها یا پاها می‌شود.

بی‌حسی ناگهانی در یک سمت بدن ممکن است نشانه سکته مغزی باشد و اگر برای شما اتفاق افتاد، بهتر است با 115 تماس بگیرید.

سرگیجه

آیا حس می‌کنید اتاق درحال چرخش است؟

ام اس می‌تواند احساس سبکی سر یا بی‌تعادلی بدهد و معمولا موقع بلند شدن و حرکت اتفاق می‌افتد. اگر شما موقع دراز کشیدن دچار گیجی و تهوع می‌شوید و یا اگر شما به یک سمت دچار سرگیجه می‌شوید احتمالا دچار بیماری گوش داخلی شده‌اید. ضمن اینکه داروهای کاربردی در درمان اختلالات افسردگی و تشنج هم باعث علایم مشابه می‌شود.

آیا گیجی و سبکی سر شما شروع ناگهانی دارد؟ این حالت اغلب نشانه افت قند خون، کم آبی یا افت ناگهانی فشار خون موقع بلند شدن ناگهانی است‌. در چنین شرایطی بهتر است به‌جای جهش ناگهانی به آهستگی از جایتان بلند شوید.

خستگی

حدود 80 درصد مبتلایان به ام اس احساس خستگی دارند که یکی از شایع‌ترین علایم آنهاست. اما مشکلات دیگر هم می‌تواند منجر به احساس خستگی شود نظیر بیماری‌های خواب، افسردگی و یا کمبود آهن خون.

خستگی ناشی از ام اس بیشتر از حد معمول است؛ به قدری که حتی ممکن است بیمار برای کارهای ساده مثل آشپزی انرژی نداشته باشد. خستگی در ام اس حتی بعد از یک خواب خوب شبانه هم وجود دارد و در طول روز بدتر می‌شود. همچنین احساس خستگی در ام اس به طور ناگهانی بروز می‌کند. خستگی بیماران ام اس در شرایط محیطی گرم و مرطوب بیشتر است.

آیا شما این علایم را دارید؟ اول مطمین شوید آیا خواب کافی، ورزش منظم و رژیم غذایی مناسب دارید و تلاش کنید استرس‌های روزانه را کنترل کنید‌. اگر باز هم نمی‌توانید به احساس بهتری برسید، با پزشکان مشورت کنید.

ضعف عضلانی

آیا بلند کردن اجسام سه چهار کیلویی که جزیی از فعالیت‌های روزمره شماست، در حال حاضر غیرممکن شده است؟ ضعف ناگهانی مخصوصا در دست یا پا یک نشانه ام اس است. اما اگر شما دچار ضعف عمومی بدن هستید، احتمالا دچار مشکل دیگری به‌جز ام اس هستید. ممکن است شما دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا یا کم خونی باشید. ضعف عضله اگر فقط در یک سمت بدن باشد می‌تواند ناشی از مشکلات جزیی مثل فشردگی عصب یا ناشی از مشکلات جدی‌تر مثل سکته مغزی باشد. اگر این علامت همراه با علایم دیگر مثل کج شدن صورت یا اختلال در تکلم بود، فورا با 115 تماس بگیرید.

تاری دید یا کاهش بینایی

شما در حال خواندن یک کتاب هستید و ناگهان دوخط یا دو صفحه را در هم آمیخته می‌بینید. اختلالات بینایی که توسط ام اس ایجاد می‌شود، معمولا ناگهانی است و شامل دوبینی به‌صورت تاری دید، کوری یا نقطه سیاه و تاریک در یک چشم و حرکات چشمی غیرقابل کنترل است.

اگر بینایی شما تدریجا بدتر می‌شود، اغلب علل دیگری مطرح است. بعضی اختلالات دید طبیعی است و به دلیل گذر عمر است و شما ممکن است فقط به یک عینک جدید نیاز داشته باشید. علل جدی‌تر مثل آب سیاه یا اختلالات شبکیه ناشی از بیماری دیابت هم منجر به اختلال بینایی مثل نقاط تاریک بینایی می‌شود. برای پی بردن به این بیماری‌ها باید به یک چشم پزشک مراجعه کنید.

تکلم مبهم

«چی گفتی‌؟» بیماران مبتلا به ام اس، ممکن است این اصطلاح را زیاد بشنوند. ام اس می‌تواند باعث تخریب مرکز کنترل تکلم در مغز شود‌. علایم اصلی شامل لغات مبهم، تکلم تو دماغی یا تکلم مشابه زمان سرماخوردگی و مکث طولانی بین لغات یا بخش‌ها -تکلم بریده بریده- است. این علایم ممکن است نشانه دیگر آسیب‌های مغزی و سکته مغزی هم باشد.

درد

حدود 55درصد بیماران ام اس در یک یا چند نقطه بدن دچار درد هستند در حالی‌که 48 درصد بیماران، دردهای طول کشنده دارند. انواع مختلف درد بیماران به صورت درد ضربان‌دار در صورت‌، درد کوتاه و شدید که از پشت سر تا مهره‌ها تیر می‌کشد، درد و سوزش سرتاسر بدن و درد ناشی از سفتی و اسپاسم‌های عضلانی است.

درد می‌تواند به علل مختلفی اتفاق بیفتد‌. اگر شما مبتلا به این دردها هستید در مورد مکان درد و زمان اتفاقش با پزشک صحبت کنید. آنها به شما کمک می‌کنند تا بفهمید آیا این علایم به علت بیماری ام اس است یا اینکه به علل دیگری ایجاد شده است.

چه موقع به دکتر مراجعه کنید؟

اگر شما دچار بی‌حسی و ضعف ناگهانی در یک سمت بدنتان شدید و یا اگر مبتلا به اختلال دید یا تکلم ناگهانی شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید. اینها ممکن است علایم سکته‌های مغزی تهدید‌کننده حیات باشد.

همچنین اگر علایم شما برایتان معمول نیست و بیشتر از یک روز طول کشیده، حتما به پزشک مراجعه کنید. او می‌تواند با معاینه و انجام تست‌های مختلف جهت تشخیص بیماری ام اس یا دیگر بیماری‌ها به شما یاری دهد.

منبع: بهپو