توافقنامه زیست محیطی پاریس، به سرنوشت FATF منجر شده است؟

این ماجرا به نزدیک ۴ سال پیش برمی‌گردد؛ دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی سران بیش از ۱۵۰ کشور از جمله ایران در پاریس جلسه گذاشتند تا برای نجات زمین از بحرانی زیست‌محیطی چاره‌ای پیدا کنند. انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان به سرعت رشد کرده، این موضوع منجر به افزایش شدید دمای زمین شده و ...

جلسه شماره ۲۱؛ خبر از توافق می‌آمد

این بیست و یکمین باری بود که کشورها در این رابطه دور هم جمع شده بودند، جلسه‌ای بسیار حیاتی که بسیاری آن را آخرین فرصت نجات زمین می‌دانستند.

سرانجام بعد از ۱۰ روز جلسه همه کشورها به توافقی رسیدند. در این توافقنامه ایران کشورها متعهد شدند که انتشار گازهای گلخانه‌ای خود کاهش دهند و به نوعی جلوی افزایش ۲درجه‌ای دمای کره زمین را تا پایان قرن بگیرند. به گفته مقامات کشورهای دیگر در میان کشورهای در حال توسعه ایران نقش زیادی در ایجاد «توافقنامه تاریخی پاریس» داشت.

چندی بعد محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در نیویورک این توافقنامه را امضا کرد و ایران گامی مهم برای نجات زمین از انتشار گازهای گلخانه ‎ ‌ای برداشت.

اما اوضاع در دنیا به این سادگی‌ها پیش نرفت، گروهی وابسته شرکت‌های نفتی که از اجرای این توافقنامه به شدت ضرر می‌کردند، موج منفی علیه این توافقنتمه راه‌انداخند.

شروع کننده اولین شورش علیه «پاریس»؛ دونالد ترامپ

دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا هم یکی از بزرگترین سیاستمردان اهل این گروه است. او پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قول داده بود که از آمریکا را از توافقنامه پاریس خارج می‌کند و قول خود را هم عملی کرد. روز گذشته هم او یک بار دیگر در توییتر خود از این توافقنامه انتقاد کرد:

«توافق پاریس آن چنان که تصور می شد برای پاریس خوب عمل نکرد. اعتراض ها و آشوب های سراسری در فرانسه از سر گرفته شده است. مردم فرانسه نمی خواهند پول هنگفتی به کشورهای جهان سوم بدهند تا شاید از محیط زیست حفاظت شود. آنها (معترضان فرانسوی) شعار می دهند ما ترامپ را می خواهیم!»

آمریکا یکی از بزرگترین منتشر کننده‌های گازهای گلخانه‌ای است و تصمیم ترامپ تاثیر زیادی روی آینده کره زمین گذاشته است. اما از سویی یک مقاله جدید نشان داده که خروج آمریکا از توافقنامه پاریس باعث کاهش تعهد دیگر کشورها نسبت به این تعهدنامه هم شده است.

موسسه امور بین‌الملل و اروپا در گزارش خود یک هفته پیش منتشر شد در این رابطه نوشته است: «اثر ترامپ» منجر به تقویت نیروی قوی علیه توافقنامه پاریس شده که قبلا امیدوار بودیم برای مقابله با تغییراقلیم نتیجه بدهد.

مخالفان چه می‌گویند؟

این اثر به سرعت هم در ایران سرایت کرد، بعد از خروج آمریکا از توافقنامه پاریس، به سرعت مخالفت‌های داخلی گروهی خاص با حضور ایران در این توافقنامه آغاز شد و سرانجام توافقنامه‌ای که در مجلس شورای اسلامی تصویب شده بود توسط شورای نگهبان رد شد، دوباره به مجلس برگشت و موج انتقادات گروهی نسبت به این موضوع آغاز شد.

برای مثال در برنامه تلویزیونی ثریا که تابستان سال پیش بعد از خروج آمریکا از توافق پاریس منتشر شد، سید مجتبی امامی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) از حضور ایران در توافقنامه پاریس برای شرکت در توافق‌اقلیمی پاریس انتقاد کرد. یکی از اساتید دانشگاه تربیت مدرس هم در گفتگوی تلفنی، تغییر اقلیم را واقعی ندانست، گفته شد که عدم توافق پاریس منجر به تحریم ایران می‌شود و ...

اما نکته قابل توجه درباره این مسائل، انتقاد فقط یکی از گروه‌های سیاسی نسبت به توافق زیست‌محیطی پاریس و در مقابل دفاع گروه دیگر از آن بود.

ایران، آمریکا و عربستان توافق را امضا نکرده اند..

عدم تصویب این توافقنامه به دلایل مختلف باعث شد تا ایران که زمانی یکی از عوامل ایجاد توافقنامه پاریس بود در فهرست رتبه‌بندی منتشر شده توسط «شاخص عملکرد تغییراقلیم» در رتبه‌های آخر قرار بگیرد. این رتبه‌بندی از این قرار است:

فشار برای تصویب توافقنامه؛ اینکار برای ما سود دارد؟

همین مسائل باعث شده تا گروهی دیگر از کارشناسان و سیاستمداران ایران هم در یک سال گذشته نسبت به در همین رابطه محمد جواد ظریف و بیژن زنگنه وزرای امور خارجه و نفت چندی پیش در نامه‌ای به رییس جمهور خواستار تصویب سریع‌تر این توافقنامه شدند.

مسعود زندی رئیس مرکز ملی هوا وتغییراقلیم، در همین رابطه به خبرآنلاین گفته بود: وقتی در یک کشور قانون تصویب می‌شود که آن را در ویترین نمی‌گذارند بلکه به شکلی آن را اجرا می‌کنند. ما در این زمینه هم همانطور که گفتید انواع آیین نامه‌ها را داریم. در زمینه اصلاح الگوی مصرف هم سندی توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده. همه این‌ها تعهداتی هستند که کشور برای کاهش مصرف انرژی دارد، این موضوع نهایتا به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای منجر می‌شود. در واقع اگر ما در توافقنامه پاریس عضو شویم در کنار اینکه می‌توانیم در مجامع بین‌المللی باشیم، سیاست‌های ملی خود را اجرا می‌کنیم.

حالا مشخص نیست که در سال ۹۸، مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در این رابطه چه انتخابی می‌کند؛ سرانجام ایران قدم پایانی را برای نجات زمین برمی‌دارد و یا به دلایل مختلف مسئولان انتخاب دیگری می‌کنند.