هراس غرب از اژدهای ۲۰۳۰ و خطر نصف شدن جمعیت چین

 هر روز که سپری می‌شود، چین گام‌های بلندتری را برای سبقت از دیگر قدرت‌های جهانی همچون ایالات متحده و اتحادیه اروپا برمی‌دارد؛ موضوعی که در موضع‌گیری‌های رسمی مقامات غربی و نیز گزارش‌های انتشاریافته از سوی مراکز تحقیقاتی معتبر آشکارا به چشم می‌خورد.

به تازگی «مرکز مطالعات اقتصادی و تجاری انگلیس» در ارزیابی خود پیش‌بینی کرده‌است که چین نهایتاً تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند به برترین اقتصاد جهان تبدیل شود و آمریکا را در این زمینه پشت سر بگذارد.

هراس از قدرت‌یابی افزون‌تر چین طی روزهای اخیر در کلام «جاستین ترودو» نخست‌وزیر کانادا هم هویدا بود. ترودو در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه «گلوبال» با تاکید بر اینکه «کشورهای غربی باید در برابر چین جبهه‌ای متحد تشکیل دهند تا پکن نتواند با استفاده از ابزارهای تجاری، این کشورها را در مقابل هم قرار دهد»، گفت: در حالی که کشورهای غربی برای دستیابی به فرصت‌های اقتصادی در چین با یکدیگر در حال رقابت هستند، پکن این کشورها را علیه هم به بازی گرفته‌است.

قدرت اقتصادی و صادرات چین بر کسی پوشیده نیست اما در سال‌های اخیر قدرت نظامی چین نیز به چالشی برای آمریکا تبدیل شده‌است. اگرچه چین در حال حاضر رتبه سوم قدرت نظامی جهان را دارد اما این کشور هم اکنون نیز در برخی از شاخص ها مانند کشتی سازی از آمریکا جلو است و در نظر دارد تا اواسط قرن جاری به یک ارتش «مدرن و در کلاس جهانی» تبدیل شود.

ارتش آزادیبخش خلق چین (PLA) علاوه بر کمیسیون مرکزی نظامی و چندین واحد جزئی زیر نظر آن، دارای پنج شاخه نیروی زمینی، دریایی، هوایی، موشکی و حمایت استراتژیک است. ارتش آزادیبخش خلق چین بزرگترین نیروی نظامی جهان است و دومین بودجه بزرگ دفاعی جهان را دارد. 

گزارش «Global Fire Power» پایگاه ویژه رصد قدرت های نظامی جهان براساس آمار سال ۲۰۲۱ میلادی و بر اساس تعداد نظامیان در حال خدمت، نیروهای احتیاط، نیروهای هوایی، زمینی و دریایی و تعداد فرودگاه های قابل استفاده نشان می دهد ارتش های آمریکا، روسیه و چین به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم قرار دارند.

بر اساس این گزارش، جمعیت چین یک میلیارد و ۳۹۴ میلیون نفر است که از این تعداد ۷۵۳ میلیون نفر نیروی انسانی فعال هستند. شمار نیروهای نظامی در حال خدمت چین ۳ میلیون و ۳۵۵ هزار تن و نیروهای احتیاط  آن ۵۱۰ هزار نفر هستند.

افزایش چشمگیر قدرت نظامی چین به کابوس این روزهای مقامات دولت آمریکا تبدیل شده است. میانه آذرماه بود که پایگاه اینترنتی پنتاگون با انتشار گزارشی به نقل از «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا که در نشست دفاع ملی بنیاد ریگان در ایالت کالیفرنیا سخنرانی می کرد، نوشت: همانطور که رئیس جمهور بایدن گفته است، ما در رقابت سرسختانه‌ای با جمهوری خلق چین قرار داریم. همانطور که وی این موضوع را به طور شفاف اعلام کرد، پکن تنها رقیبی است که می‌تواند تمامی ابزارهای قدرت اقتصادی، سیاسی، نظامی و فن آوری خود را با هم ترکیب کند تا چالشی پایدار را برای یک سیستم بین المللی باثبات و آزاد ایجاد کند.

البته اگر عنصر جمعیت را به عنوان یکی از فاکتورهای قدرت کشورها در نظر بگیریم، شاید تردیدهایی به این امر وارد شود. باوجود مجوز سه فرزندی در چین برخلاف قانون تک فرزندی سابق اما برخی برآوردها از کاهش جمعیت این کشور تا یک دهه دیگر حکایت می کنند. 

«مجمع جهانی اقتصاد» به تازگی در گزارشی به دلایل و چرایی کاهش نرخ جمعیت چین پرداخته و نوشته است: طبق آخرین سرشماری که در ماه می منتشر شد، چین سالانه تقریبا ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت خود را از دست می‌دهد. 

این گزارش افزود که «کاهش جمعیت که قبلا پیش‌بینی می‌شد اواسط قرن شروع شود، ممکن است از اوایل سال ۲۰۳۰ آغاز شود. این بدان معناست که چین ممکن است تا سال ۲۱۰۰ بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون نفر از جمعیت خود یا تقریبا نیمی از کل جمعیت امروز خود را از دست بدهد.»