ضرورت دوری از تنش در مرزهای شرقی برای مقابله با تاکتیک غرب
غربی‌ها به ویژه آمریکا با آگاهی از اهمیت استراتژیک ایران و افغانستان، از دیرباز تلاش کرده‌اند تا روابط این دو کشور را تیره کنند که حمایت از گروه‌های تروریستی، موضوعات مربوط به مهاجرین و برخی مسائل دیگر از ابزارهای به کار رفته بوده است.
به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، غربی‌ها با آگاهی از اهمیت استراتژیک ایران و افغانستان، از دیرباز تلاش کرده‌اند تا روابط این دو کشور را تیره و تار کند. حمایت مالی و تسلیحاتی از گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده در افغانستان، یکی از مهم‌ترین ابزارهای غرب برای ایجاد ناامنی در مرزهای شرقی ایران و در نتیجه، تشدید تنش بین دو کشور بوده است.
اسناد نشان می‌دهند که برخی از کشورهای غربی، با هدف تضعیف نفوذ ایران در منطقه، به طور مستقیم از این گروه‌ها حمایت مالی و اطلاعاتی کرده‌اند. همچنین، غربی‌ها با ایجاد اختلافات قومی و مذهبی در افغانستان، تلاش کرده اند تا مانع از شکل‌گیری یک دولت مرکزی قوی و متحد در این کشور شوند و از این طریق، ایران را نیز درگیر مسائل امنیتی در مرزهای شرقی خود کند.
ایجاد تنش بین ایران و افغانستان
برخی کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا به نظر می‌رسد که از دستیابی به اهداف خود در منطقه دست برنمی‌دارند. یکی از تاکتیک‌های آنها، ایجاد تنش بین ایران و طالبان است.
آنها با استفاده از ابزارهایی مانند مسئله مهاجرین، حقابه و تنش‌های مرزی، تلاش کرده‌اند تا این دو کشور را به سمت درگیری سوق دهند. اگرچه در برخی موارد این تحریکات منجر به تنش‌هایی شده است، اما تاکنون به نظر می‌رسد که طرفین با احتیاط عمل کرده و از بروز درگیری‌های گسترده جلوگیری کرده‌اند. با این حال، این وضعیت همچنان شکننده است و نیازمند تحلیل دقیق‌تر و بررسی همه جانبه عوامل موثر بر آن است.
هدف غربی‌ها از این اقدامات، می‌تواند تضعیف نفوذ ایران در منطقه، جلوگیری از ایجاد یک محور مقاومت قوی‌تر و در نهایت، حفظ سلطه خود بر منابع انرژی منطقه باشد. این در حالی است که کشورهای همسایه نیز بسته به منافع ملی خود، ممکن است در این بازی پیچیده نقش‌های متفاوتی ایفا کنند. برخی ممکن است از این تنش‌ها سود ببرند و برخی دیگر به دنبال کاهش آن باشند.
ادامه این روند، می‌تواند پیامدهای جدی برای منطقه داشته باشد. از جمله این پیامدها می‌توان به افزایش ناامنی، مهاجرت گسترده، و احتمال درگیری‌های نظامی بزرگ‌تر اشاره کرد. همچنین، ممکن است فرصت‌های همکاری و توسعه منطقه‌ای را محدود کرده و به نفع قدرت‌های بزرگ تمام شود.
عدم تنش در مرزهای شرقی ایران
دکتر «شانتی ماریت دسوزا» رئیس موسسه مانترایا برای مطالعات راهبردی (MISS) نیز طی یادداشتی در دیپلمات می‌نویسد، جنگ غزه و تشدید تنش بین اسرائیل از یک سو و ایران و لبنان از سوی دیگر، ایجاب می کند که دولت جدید ایران به ریاست مسعود پزشکیان، مرزهای شرقی با افغانستان را بدون تنش نگه دارد.
وی خاطرنشان کرد که ژوئن 2024، علی باقری کنی، وزیر امور خارجه ایران با همتای افغان خود امیرخان متقی تماس گرفت تا درباره اقدام مشترک احتمالی علیه اسرائیل گفتگو کند. متقی پیش از این نیز در تاریخ 2 آوریل بیانیه ای در محکومیت حمله اسرائیل به بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق صادر کرده بود. درهمان ماه‌ها، وزارت خارجه طالبان از حملات ایران به اسرائیل حمایت کرد و آن را یک اقدام دفاع از خود خواند. بعید است که طالبان مستقیماً در مناقشه گسترده غزه دخالت کند، اما حمایت اخلاقی آنها از ایران و حتی محور مقاومت ممکن است ادامه یابد.
برای مقابله با این چالش، کشورهای منطقه باید با هم همکاری کرده و به دنبال راه‌حل‌های دیپلماتیک باشند. تقویت گفتگو و اعتمادسازی بین ایران و طالبان، حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات مرزی و آبی، و همچنین همکاری در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی، می‌تواند به کاهش تنش‌ها و ایجاد ثبات در منطقه کمک کند.
با این حال، روابط ایران و طالبان در شرایط کنونی بسیار پیچیده و متأثر از عوامل داخلی و خارجی متعدد است. غرب با هدف ایجاد بی‌ثباتی در منطقه، تلاش می‌کند تا از این روابط سوءاستفاده کند. در مقابل، ایران و طالبان نیز به دنبال تقویت همکاری‌های خود برای مقابله با فشارهای خارجی هستند. آینده این روابط به عوامل مختلفی بستگی دارد و پیش‌بینی آن دشوار است.
دیدگاه تان را بنویسید