دولت ارمنستان رهبران سابق قره‌باغ را به رسمیت نمی‌شناسد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، رئیس مجلس ملی ارمنستان بر لزوم انحلال قالب کمیسیون بین‌مجلسی ارمنستان و قره‌باغ کوهستانی و همچنین بازنگری در نقش ساختمان نمایندگی قره‌باغ در ایروان تأکید کرد.

«آلن سیمونیان» رئیس پارلمان ارمنستان روز گذشته با اشاره به اینکه دولت ارمنستان، رهبران سابق جدایی‌طلب قره‌باغ را به عنوان نمایندگان قانونی منطقه و ساکنان آواره آن به رسمیت نمی‌شناسد، اظهار داشت: از دیدگاه حقوقی، آرتساخ (قره‌باغ کوهستانی) به عنوان یک واحد مستقل وجود ندارد. موضوع تنها در مورد هم‌میهنان آواره ماست و دولت ارمنستان مشکلات آن‌ها را به طور کامل حل می‌کند.

جمعیت ارمنی قره‌باغ، پس از عملیات نظامی جمهوری آذربایجان در این منطقه در سپتامبر 2023، تقریباً به طور کامل منطقه را ترک کرده‌اند. باکو رسماً ادعاهای مبنی بر اخراج اجباری آن‌ها را رد می‌کند.

آلن سیمونیان، یکی از اعضای تیم سیاسی نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان، این اظهارات را در پاسخ به درخواست توضیح نمایندگان مخالف در پارلمان ارمنستان مطرح کرده است. این نمایندگان از سیمونیان خواسته بودند دلیل مسدود کردن برگزاری نشست مشترک کمیسیون‌های پارلمانی ارمنستان و قره‌باغ را توضیح دهد.

قبل از آنکه جمهوری آذربایجان حاکمیت خود را بر قره‌باغ مستقر کند، به مدت چندین دهه، نشست‌هایی از این دست به طور منظم برگزار می‌شد.

سیمونیان به خواسته‌های نمایندگان مخالف بدین شرح پاسخ داد: به نظر من، ما باید به طور جدی برای لغو این قالب تلاش کنیم. مقامات آرتساخ (قره‌باغ) دیگر وجود ندارند و در ارمنستان نیز هیچ‌کس چنین جایگاهی ندارد. جمهوری آرتساخ (قره‌باغ) به تصمیم مقامات خود منحل شده است.

آرتسویک میناسیان نماینده مخالف در پاسخ به آلن سیمونیان، با یادآوری اینکه عبارت‌های «جمهوری آرتساخ» و «جمهوری قره‌باغ کوهستانی» به عنوان یک اصطلاح قانونی نه‌تنها در قوانین متعدد ارمنستان بلکه در معاهدات بین‌المللی نیز وجود دارد، با وی مخالفت کرد.

میناسیان گفت: شما حق ندارید مجلس ملی جمهوری آرتساخ (قره‌باغ) را که توسط مردم آرتساخ انتخاب شده است، غیرقانونی اعلام کنید. شما ملزم به رعایت قانون هستید.

سیمونیان به خواسته‌های نمایندگان مخالف بدین شرح پاسخ داد:  به نظر من، ما باید به طور جدی برای لغو این قالب تلاش کنیم. مقامات آرتساخ (قره‌باغ) دیگر وجود ندارند و در ارمنستان نیز هیچ‌کس چنین جایگاهی ندارد.  جمهوری آرتساخ با تصمیم مقامات خود منحل شده است و روابط حقوقی و به طور کلی روابط تنها زمانی امکان‌پذیر است که دو طرف وجود داشته باشد. من نمی‌توانم با افرادی که وجود ندارند، جلسه برگزار کنم.

سیمونیان در این سخنان به فرمانی استناد کرده است که ساموئل شهرامانیان، آخرین رهبر جدایی‌طلب قره‌باغ، یک هفته پس از تصرف قره‌باغ توسط آذربایجان امضا کرده بود.

شهرامانیان اعلام کرد که این فرمان را در دسامبر 2023 لغو کرده است. او ادعا می‌کرد که به ناچار این فرمان را امضا کرده تا ارمنی‌های قره‌باغ بتوانند منطقه را ترک کنند.

آرتور خاچاطوریان، نماینده مخالف دیگر، با این ادعا که در قانون اساسی جمهوری قره‌باغ هیچ ماده‌ای در مورد انحلال این جمهوری وجود ندارد و رئیس‌جمهور آخر قره‌باغ تحت فشار این فرمان را امضا کرده است، با آلن سیمونیان مخالفت کرد.

در 28 سپتامبر سال 2023، ساموئل شهرامانیان رئیس‌جمهور قره‌باغ کوهستانی، فرمانی مبنی بر انحلال این جمهوری امضا کرد. متن کامل این سند منتشر نشد و تنها ذکر شد که شهرامانیان این تصمیم را برای حفظ امنیت فیزیکی مردم گرفته است تا ارمنی‌های قره‌باغ بتوانند منطقه را ترک کنند.

خاچاطوریان تأکید کرد: بدیهی است که رئیس‌جمهور آرتساخ (قره‌باغ) این سند را برای جلوگیری از کشتار امضا کرده است، زیرا پس از خروج نیروهای مسلح جمهوری ارمنستان از آرتساخ (قره‌باغ) بدون هیچ سند رسمی، توازن قوا بسیار نابرابر شد. این سند منتشر نشده است و حتی رئیس‌جمهور آرتساخ خود می‌گوید که این فرمان را لغو کرده است. در این صورت، چرا شما به یک سند استناد می‌کنید و سند دیگر را نادیده می‌گیرید؟

با این حال، سیمونیان پس از جلسه پارلمان در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت که برای من، رئیس‌جمهور قره‌باغ کوهستانی (آرتساخ) وجود ندارد.

آلن سیمونیان اعلام کرد: عبارت «رئیس‌جمهور قره‌باغ کوهستانی» برای من دیگر معنایی ندارد. در جمهوری ارمنستان تنها یک قدرت وجود دارد و آن قدرت انتخاب شده توسط مردم جمهوری ارمنستان است. هیچ رئیس‌جمهور، دولت، نماینده مجلس و یا هر مقام دیگری از قره‌باغ کوهستانی در جمهوری ارمنستان اختیار و حقی نخواهد داشت.

در ادامه، در گفتگو با خبرنگاران، رئیس مجلس ملی ارمنستان موضوع بازنگری در نقش ساختمان نمایندگی قره‌باغ در ایروان را مطرح کرد. سیمونیان در مورد چگونگی انجام این کار و هدف جدید این ساختمان توضیح بیشتری نداد.

نمایندگی قره‌باغ در ایروان از اظهار نظر در مورد این سخنان خودداری کرد. پس از ادعای انحلال قره‌باغ، رئیس‌جمهور و اعضای دولت قره‌باغ در این ساختمان مستقر شدند و نمایندگان قره‌باغ نیز در آنجا جلسات و گفتگوهایی برگزار می‌کردند.

سیمونیان در مورد غیرضروری بودن نمایندگی قره‌باغ در ایروان صحبت کرد

رئیس پارلمان ارمنستان افزود که باید به بررسی ضرورت ادامه فعالیت ساختمان نمایندگی ارمنی‌های قره‌باغ در ایروان پرداخت.

آلن سیمونیان، ضمن انتقاد از مقامات قره‌باغ به دلیل انحلال این منطقه و فرار با هلیکوپتر از قره‌باغ و در شرایطی که ساموئل شهرامانیان سکوت کرده است، جزئیات بیشتری از مکالمات خود با آرائیک هاروتیونیان رئیس‌جمهور پیشین قره‌باغ را فاش کرد و به فشارهایی که بر هاروتیونیان وارد شده اشاره کرد، اما مشخص نکرد که چه کسی و چگونه هاروتیونیان را مجبور به استعفا کرده است.

سیمونیان گفت: آرائیک هاروتیونیان به من گفت که تحت فشار مجبور به استعفا شده است. ما چندین بار باهم تلفنی صحبت کردیم و حتی به من گفت که ممکن است یک روز بیدار شوم و ببینم که او دیگر نیست، زیرا فشارهای زیادی روی او وارد می‌شود.

رئیس مجلس ملی ارمنستان اطمینان داد که دولت ارمنستان در بحث درباره سند انحلال قره‌باغ که توسط ساموئل شهرامانیان امضا شده، شرکت نداشته است و تنها از این تصمیم آگاه شده است.

وی تأکید کرد: دولت جمهوری ارمنستان دیگر کاری نمی‌تواند انجام دهد، آن‌ها فقط از تصمیمی که قبلاً گرفته شده، آگاه شده‌اند.

در مقابل، اپوزیسیون ادعا می‌کند که هیچ تغییر حکومتی با زور در قره‌باغ رخ نداده است.

لازم به ذکر است که نیروهای ویژه پلیس ارمنستان در تاریخ 21 ژوئن به اقامتگاه این نمایندگی یورش بردند و خودروی خدماتی شهرامانیان را توقیف کردند.

نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان، شهرامانیان را به تحریک پناهندگان قره‌باغ برای شرکت در تظاهرات ضد دولتی در ایروان متهم کرده بود.

یک روز پیش از آن، پاشینیان ادعا کرده بود که رهبران جدایی‌طلب قره‌باغ و مخالفان دولت خواهان خروج جمعیت ارمنی از این منطقه بودند و به همین دلیل در برابر عملیات نظامی جمهوری آذربایجان هیچ مقاومتی صورت نگرفت.

گفتنی است، در عملیات نظامی 24 ساعته در قره‌باغ، حداقل 198 نظامی و 25 غیرنظامی ارمنی کشته شدند.

دفتر شهرامانیان تاکنون به بیانیه سیمونیان هیچ واکنشی نشان نداده است.

ایشخان ساقاتلیان، یکی از رهبران اصلی فراکسیون «حایاستان» در بلوک مخالفان دولت ارمنستان، گفت که پاشینیان همچنان در تلاش است تا مسئولیت فروپاشی قره‌باغ را از دوش خود بردارد.

وی با اشاره به اینکه 150 هزار ارمنی از قره‌باغ آواره شده‌اند، گفت: امروز مقامات دولت ارمنستان به دنبال مقصر می‌گردند، به این یکی و آن یکی اتهام می‌زنند. اشاره کردن به آرائیک هاروتیونیان و گفتن اینکه تحت فشار بوده، درست نیست زیرا این شخص اکنون در باکو است. من اطمینان می‌دهم که هیچ تغییر حکومتی با زور در قره‌باغ رخ نداده است و زمان نشان خواهد داد.

به گفته ساقاتلیان، دولت کنونی ارمنستان همه کار می‌کند تا پایه‌های حاکمیت قره‌باغ را از بین ببرد و اظهارات رئیس مجلس در مورد ساختمان نمایندگی قره‌باغ نیز در همین راستا است.

وی گفت: این دقیقاً همان چیزی است که آذربایجان خواستار آن است و دولت ارمنستان به عنوان دست‌نشانده آن‌ها سعی دارد تمام خواسته‌هایشان را برآورده کند.

این نماینده مخالف بر اهمیت حفظ نهادهای دولتی قره‌باغ برای حضور در مذاکرات و دفاع از حقوق مردم قره‌باغ تأکید کرد.

پاشینیان بارها تأکید کرده است که مسئله قره‌باغ برای دولت وی بسته شده است.

وی به طور رسمی حاکمیت جمهوری آذربایجان بر این منطقه را به رسمیت شناخته است.