نگاهی به نمایشگاه‌های ماکت در سراسر جهان /کپی برابر اصل

گروه خواندنی های نامه نیوز - نمایشگاه برای نمایش جذاب‌ترین‌هاست! در این شرایط معمولا هیچ‌کس دلش نمی‌خواهد با یک کالای تقلبی و غیرواقعی روبه‌رو شود، اما در برخی از نمایشگاه‌های جهان، غیرواقعی‌ها حسابی طرفدار دارند و اتفاقا مردم برای تماشای کالا و خدماتی بلیت می‌خرند که خودشان هم می‌دانند آنها واقعیت ندارند. این‌بار صحبت در مورد نمایشگاه‌های ماکت(نمونک) است! محفلی که در آنها ساخته دست بشر در ابعادی غیرواقعی پیش روی مخاطب گذاشته می‌شود و معمولا خبری از نمونه‌های واقعی آنها در آنجا نیست. نمایشگاه‌های ماکت معمولا با چند هدف مشخص برگزار می‌شوند. مهم‌ترین آنها پایین‌آوردن هزینه‌های نقل‌وانتقال برخی از کالا یا خدمات است. در این شرایط مسئولان برگزاری به‌جای همراه‌آوردن نمونه‌های اصلی یک محصول، کپی و درواقع ماکت آن را در نمایشگاه نمایش می‌دهند این نوع از ماکت‌ها البته هزینه ساخت بسیار بالایی دارند و از نظر شباهت با نمونه اصلی مو نمی‌زنند. دسته دوم نمایشگاه‌های ماکت، مربوط به چیزهایی است که نمایش آنها در یک نمایشگاه امکانپذیر نیست و تنها می‌توان نسخه کوچک‌شده آنها را در فضایی مشخص به نمایش گذاشت. برای مثال نمایشگاه‌هایی که با موضوع معرفی یک شهر یا یک ساختمان بزرگ برپا می‌شوند، معمولا یک فضای عظیم را برای نمایش یک ماکت از سوژه موردنظر اختصاص می‌دهند. در این گزارش نگاهی داریم به برخی از جذاب‌ترین نمایشگاه‌های ماکت در سراسر جهان. نمایشگاه ماکت خودرو در کاخ نیاوران ۲۱ تا ۲۵ مهر امسال در موزه خودروهای اختصاصی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران نمایشگاهی از ۱۱۰ ماکت خودرو برگزار شد که بسیار مورد استقبال قرار گرفت. در این نمایشگاه تعداد ماکت خودروهایی همچون «مازراتی ۳۰۰ اس» ساخت شرکت «سی‌ام‌سی» برای نخستین‌بار در معرض دید قرار گرفت که با خلاقیت و ذوق گردآورنده آن می‌توان همزمان هم خودرو، هم شاسی ماکت و هم موتور جذاب آن را مشاهده کرد. همچنین «اتو آرت»، «سی‌ام‌سی»، «اگزوتو»، «کیوشو» و «بی‌بی‌آر» ازجمله شرکت‌هایی هستند که خودروهای‌شان در این نمایشگاه در معرض دید قرار گرفت و «کوروت‌ها» و «پورشه‌های» شرکت «اگزوتو» و «موستانگ» شرکت «کلاسیک کارلکتیبل» از دیگر ماکت‌های شاخص این مجموعه نمایشی بودند. در این نمایشگاه انواع مختلف خودروهای «لامبورگینی»، «فراری»، «بوگاتی»، «فیات»، «آلفا رومئو»، «جگوار»، «بی‌ام‌و»، «استون مارتین»، «دوج»، «فوردموستانگ»، «جیپ»، «مک‌لارن»، «پونتیاک»، «پورشه»، «شورولت» و... با طرح‌ها و فرم‌های متفاوت که توسط انجمن «ایران دایکست» از سراسر دنیا جمع‌آوری شده به منظور بازدید عموم علاقه‌مندان به نمایش گذاشته شد. شایان ذکر است قدیمی‌ترین ماکت این نمایشگاه از نظر سال تولید خودروی حقیقی، کالسکه مرسدس بنز بود که نخستین خودروی جهان است که در سال ۱۸۸۹م تولید شده است. قدیمی‌ترین ماکت این مجموعه از نظر سال تولید خود ماکت، فراری ۳۶۵ دیتونا بود که در سال ۱۹۹۸م توسط شرکت هاتویلز تولید شده است. نمایشگاه ماکت هواپیما در چین نمایشگاه بین‌المللی علوم‌وفنون چین در شهر میان یانگ استان سی‌چوان واقع در غرب چین هر ساله به مدت ۳ روز برپا می‌شود. در این نمایشگاه، ماکت‌های پیشرفته‌ترین و جدیدترین هواپیمای نظامی چین ازجمله جنگنده گریز از رادار «جی ۲۰»، «جی ۱۵» که قابلیت پرواز و فرود در ناو هواپیمابر دارد، «جی۱۰» و چرخ‌بال نظامی «رعد شدید» (FierceThunderbolt) به معرض دید گذاشته می‌شوند که بسیاری بازدیدکنندگان داخلی و خارجی را به خود جلب می‌کند. با توجه به هزینه‌های هنگفت نقل‌وانتقال هواپیماها به این نمایشگاه مسئولان برگزاری ترجیح می‌دهند ماکت‌های مربوط به هواپیماها را مورد نمایش قرار دهند. یکی دیگر از محاسن استفاده از ماکت‌ها همچنین قابلیت مشاهده از نمای نزدیک و لمس و بررسی آن توسط دانشجویان و پژوهشگران علاقه‌مند به این حوزه است. شهر ماکتی در ژاپن چندی قبل در پارک تفریحی Tobu World Square واقع در «نیکو» که یکی از شهرهای ژاپن است نمایشگاهی برپا شد که در نوع خود نادر بود. در این نمایشگاه بیش از ۴۵ اثر از ساختمان‌های تاریخی و مشهور دنیا را به صورت ماکت بازسازی کرده‌اند. ارائه ساختار ماکت‌های ساخته‌شده برای ساختمان‌ها در مقیاس ۱: ۲۵ است. ساختمان‌هایی که تماما در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو ثبت شده است. اما از بین تمام آثار، نسخه‌ای از برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک نیز به چشم می‌خورد که در حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱م به‌طور کامل منهدم شده بود. این نمایشگاه یکی از بزرگترین نمایشگاه‌های ماکت در دنیا است که برای ساخت اشیای داخل آن بیش از ۶ ماه تلاش شبانه‌روزی و حدود یک میلیون دلار هزینه صرف شد تا از این طریق به صدر اخبار جذاب‌ترین اتفاقات دنیا برسد. نمایشگاه ماکت صنایع هوایی در دوبی چند سال قبل بود که روزنامه الشرق‌الاوسط چاپ لندن در گزارشی از نمایشگاه بین‌المللی هوایی دوبی نوشت: اگر هدف شما خرید هواپیمای غول‌پیکر ایرباس ۳۸۰، جنگنده اف ۱۵، هواپیمای کوچک برای مسیرهای کوتاه یا حتی خرید ماکت کوچکی از هواپیمای بزرگی باشد یا خواهان مشاهده غیرمجانی همه اینها باشید می‌توان مطمئن بود که همه این موارد در نمایشگاه هوایی دوبی امکانپذیر است. بسیاری از بازدیدکنندگان این نمایشگاه سالانه را افراد عادی و غیرمرتبط با صنعت هواپیمایی تشکیل می‌دهند که برای از نزدیک دیدن هواپیماها به فرودگاه دوبی می‌روند. این را می‌توان به سادگی و در نگاه نخست شناخت. با این حال آنها هزینه بلیت به‌نسبت گران این نمایشگاه را می‌پردازند و حاضرند خودروی خود را نیز در محلی بسیار دورتر از نمایشگاه پارک کنند. نمایشگاه هوایی دوبی، سومین نمایشگاه بزرگ جهان در نوع خود است که در آخرین دوره آن شاهد حضور ماکت و نسخه واقعی ۱۳۰ هواپیما در انواع و کاربری‌های مختلف است. ناگفته نماند که از این تعداد هواپیما، ۱۴ فروند، نمایش‌های هوایی را در آسمان نمایشگاه برگزار می‌کنند. نمایشگاه قطارهای ماکتی در نیوجرسی در یک نمایشگاه منحصربه‌فرد بزرگ‌ترین ماکت راه‌آهن جهان با بیش از ۱۰۰ قطار، ۴۰۰ پل و ۳ هزار ساختمان مینیاتوری کوچک ساخته شد. به گفته کارشناسان این ماکت که ۱۶ سال زمان برای ساخت آن صرف شده بدون شک یکی از زیباترین ماکت‌های کامل ساخت دست بشر است. سازنده این ماکت عظیم که اهل نورت لندز، نیوجرسی است، می‌گوید: ۱۶ سال وقت صرف کردم تا بتوانم چنین ماکت کاملی از شبکه راه‌آهن بسازم. قطارها هریک روی ریل‌های کوچک مسیرهای متفاوتی را سپری می‌کند و در طول مسیر قطارها حدود ۵۰ هزار درخت و چند دره بزرگ وجود دارد. بروس ویلیامز ادامه می‌دهد: این ماکت بزرگترین مدل راه‌آهن در جهان به‌شمار می‌رود. تمامی قسمت‌های ماکت با دقت و ظرافت زیادی طراحی شده است. مناظر آن بسیار واقعی به نظر می‌رسند و تاکنون چیزی شبیه به آن ساخته نشده است. این ماکت می‌تواند به عنوان یکی از عجایب جهان نامگذاری شود که به‌زودی یکی از جاذبه‌های توریستی منطقه نیوجرسی خواهد بود. در طول مسیر راه‌آهن حتی معدن نیز تعبیه شده است. این ماکت به تازگی در اختیار بازدیدکنندگان قرار گرفته است. بروس می‌گوید: هنگامی که ازدواج کردم تصمیم گرفتم ماکتی را در زیرزمین خانه‌ام بسازم، رفته‌رفته پول زیادی برای ساخت ماکت خود صرف کردم و این سرگرمی تبدیل به‌کار هر روزه شد. من روزانه ۱۸ تا ۱۹ ساعت از شبانه‌روز خود را صرف ساخت ماکت می‌کردم و نام من در رکورد جهانی گینس برای ساخت بزرگ‌ترین ماکت ثبت شده است. طول مسیر حرکتی قطار یک مایل (۱/۶۰۹ متر است) و زمان هر بازدید از این مجموعه حدود دو ساعت طول می‌کشد. یک ماکت استثنایی از شهر پکن و اما دوباه چین! در سال ۲۰۱۳م و در قالب یک نمایشگاه هیجان‌انگیز، ماکتی از شهر پکن که داشته‌های فعلی و جلوه‌هایی از چشم‌انداز آینده پایتخت چین را در بر دارد، در یک مرکز دانشگاهی این کشور ساخته شد. طراحی و اجرای این ماکت که به مهارت، خلاقیت و فناوری‌های پیشرفته‌ای در عرصه‌های مختلف علمی نیاز دارد، خود نمادی گویا از رشد چشمگیر صنعتی، علمی و اقتصادی کشور پهناور چین است. رشدی که نظریه‌پردازان اقتصاد غرب، سال‌ها پیش نسبت به آن هشدار داده و به صراحت، بیداری اژدهای زرد را خطری هولناک و موثرتر از سلطه مسیحیت بر اروپا در قرون گذشته توصیف کرده بودند. این ماکت عظیم با طرحی که از آینده دارد حدود یک‌سال زمان برد و البته جزییات بسیار زیادی ازجمله عناوین مربوط به خیابان‌ها و حتی جزییات فروشگاه‌ها را در بر دارد. نمایشگاه مینیاتوری آلمانی‌ها در ادامه معرفی ماکت مربوط به شهرها و سازه‌های عظیم، اکنون نوبت ماکت مینیاتوری فرودگاه بین‌المللی هامبورگ در آلمان است که دو سال قبل برای بازدید عموم افتتاح شد. این ماکت یکی از بزرگترین کارهای هنری موجود در جهان بود که در ساخت آن از پیچیده‌ترین و دقیق‌ترین ابزار استفاده شد و البته چند میلیون دلار نیز خرج برداشت. در این ماکت علاوه‌بر ظاهر و تشکیلات واقعی فرودگاه هامبورگ، چشم‌انداز راه‌آهن، ماکت ۴۰ هواپیما و ۹۰ وسیله نقلیه، پارکینگ، ساختمان‌ها و آدم‌ها با ظرافت و رعایت جزییات تمام ساخته شده است. نورپردازی آن هم شبیه حالت واقعی انجام شده که در نوع خود منحصربه‌فرد و دیدنی است. ساخت این مدل حدود ۶ سال طول کشیده و ۵ میلیون دلار هزینه آن شده است! ساخت‌وساز این ماکت از ایده جزیره خیالی لی‌لی‌پوت آغاز شد تا جایی که به فرودگاه لی‌لی‌پوتی معروف شده است. این مدل مینیاتوری از فرودگاه هامبورگ درحال‌حاضر جزو یکی از جاذبه‌های توریستی آلمان به شمار می‌آید. به نقل از تلگراف انگلستان همچنان این پروژه درحال تکمیل است و پیش‌بینی شده تا سال ۲۰۱۵م اتمام آن به طول خواهد انجامید که چیزی حدود ۵ میلیون دلار دیگر (در مجموع۱۰ میلیون دلار) هزینه در برخواهد داشت.