بار مسئولیتی سنگین بر دوش دولت آینده

مطابق ماده 188 قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، رئیس‌جمهور ظرف دو هفته پس از انجام مراسم تحلیف و یا بعد از استعفا یا سقوط دولت، کتباً اسامی هیئت‌وزیران را به همراه شرح‌حال هر یک از وزیران و برنامه دولت تسلیم مجلس می‌نماید. البته این احتمال نیز تقویت‌شده که احتمالاً رئیس‌جمهور منتخب در همان روز تحلیف، فهرست اسامی کابینه مدنظر خود را به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد.

آنچه مشخص و آشکار است این‌که رئیس‌جمهور منتخب بعد از اعلام پیروزی‌اش در انتخابات به‌شدت پیگیر نهایی شدن اسامی که در کابینه حضور دارند شده و تلاش دارد این مرحله را به نحو احسن به سرانجام برساند. بدون شک تشکیل کابینه‌ای از افراد قوی و کارآمد یکی از اولین اقداماتی است که می‌تواند در موفقیت دولت آینده تأثیرگذار باشد.

این امر زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار است که به این مسئله نیز توجه شود انتظارات مردم از رئیس‌جمهور منتخب بسیار بالاست. دراین‌باره اشاره به نتایج آخرین نظرسنجی و پیمایش ملی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در راستای ترسیم تصویری روشن از خواست و مطالبات شهروندان از دولت سیزدهم حائز اهمیت است.

مطابق این نظرسنجی که در روزهای 16 تا 20 تیرماه 1400 با شیوه گردآوری تلفنی اطلاعات صورت گرفته از شهروندان سؤال شده است «فکر می‌کنید با آمدن آقای رئیسی مشکلات کشور کمتر شود، بیشتر شود یا فرقی نخواهد کرد؟» که 45.9 درصد شهروندان معتقدند با آمدن آقای رئیسی مشکلات کشور کمتر می‌شود. 11.5 درصد گفته‌اند با آمدن آقای رئیسی مشکلات کشور بیشتر می‌شود و از نظر 33.8 درصد با آمدن آقای رئیسی وضعیت کشور تغییری نخواهد کرد. 8.8 درصد نیز به این سؤال پاسخ نداده‌اند. همچنین طبق یافته‌های نظرسنجی، بیش از نیمی از شهروندان (57.4 درصد)، عملکرد آقای رئیسی را در قوه قضائیه خوب ارزیابی کرده‌اند و فقط 15.6 درصد از شهروندان، ارزیابی ضعیفی از عملکرد آقای رئیسی در قوه قضائیه داشتند.

این آمار نشان می‌دهد اکثریت مردم بر این اعتقادند با استقرار دولت جدید، مشکلات کشور کمتر خواهد شد و این موضوع مسئولیت دولت آینده را سنگین‌تر خواهد کرد. البته از طرف مقابل بخشی از مردم بدلیل عملکرد نامناسب دولت‌ فعلی، امید چندانی نیز نسبت به کاهش مشکلات ندارند که ضرورت دارد شرایط به گونه‌ای پیش رود که درصد افراد امیدوار به دولت افزایش یابد.

نکته مهم دیگر آن است که مطابق همین نظرسنجی مردم به مجموعه‌ای از مشکلات اشاره دارند که نشان می‌دهد در حال حاضر تعداد آن‌ها بسیار افزایش‌یافته است. پاسخ‌دهندگان در واکنش به این پرسش که «هرکدام از مسائل و مشکلات کنونی چقدر باعث نگرانی شما شده است»، 90.8 درصد از تورم و گرانی، 79.3 درصد از بیکاری، 79.3 درصد از کاهش درآمد، 75.4 درصد از کم‌آبی و خشک‌سالی، 68.1 درصد از مسئله مسکن و تأمین اجاره، 58.6 درصد از شیوع کرونا و 40.6 درصد از مسائل مربوط به امنیت کشور به ‌میزان زیاد و کاملاً احساس نگرانی می‌کنند.

بدون شک نادیده گرفتن تعدد و تنوع مشکلات و داشتن نگاه بخشی می‌تواند به‌عنوان پاشنه آشیل هر برنامه‌ای جهت اداره امور کشور عمل کند. ازاین‌رو ضروری است برنامه‌ای منسجم و یکپارچه در سطح کلان در راستای بهبود شرایط در حوزه‌های مختلف و با حضور کارشناسان خبره و باتجربه تدوین شود. از این دیدگاه لزوم تشکیل کابینه‌ای کارآمد و قوی که بتواند هم در تدوین یک برنامه جامع نقش داشته باشد و هم‌اینک بتواند آن را اجرایی کند بیش‌ازپیش احساس می‌شود.

در شرایط فعلی با توجه به اینکه مردم به دوران ریاست جمهوری سید ابراهیم رئیسی از باب این‌که مشکلات حل خواهد شد خوش‌بین هستند و هم از این دیدگاه که همراهی نهادی و دستگاهی با دولت وجود دارد می‌تواند به کابینه آینده کمک‌کننده باشد.