روش شناسی منتقدان اقتصادی دولت

به گزارش نامه نیوز، با گذشت سه روز از آغاز تبلیغات برای انتخابات مجلس شورای اسلامی، اکنون فضای غالب در رقابت‌های این دوره کاملاً مشخص شده است.

بررسی و تحلیل محتوی سخنان و جهت‌گیری‌های نامزدهای انتخابات مجلس نشان می‌دهد چهره‌های موسوم به اصولگرایی که طیفی از تندروها تا محافظه‌کاران سنتی و معتدل‌تر را شامل می‌شوند در این دوره از انتخابات و تبلیغات تمرکز خود را بر حوزه اقتصاد و اقدامات دولت یازدهم در این حوزه قرار داده‌اند. انتخابات موضوعات اقتصادی به عنوان محور تبلیغات و متاسفانه تخریبات انتخاباتی توسط این طیف نشات گرفته از دو تحلیل است، تحلیل نخست به پیروزی دولت در مذاکرات هسته‌ای و لغو تحریم‌ها برمی‌گردد. اصولگرایان با رصد فضای عمومی کشور به این نتیجه رسیده‌اند که موفقیت دولت در به ثمر رساندن مذاکرات هسته‌ای با استقبال گسترده مواجه شده است و نمی‌توانند با مستمسک قرار دادن آن به نقد نامزدهای نزدیک به دولت بپردازند. به همین خاطر رویکرد دیگری را در پیش گرفته‌اند و سعی دارند با تمرکز بر حوزه اقتصاد، دستاوردهای اقتصادی توافق هسته‌ای را زیر سئوال ببرند. در این فضا نیز بر دو محور تمرکز کرده‌اند؛ یکی بالا بردن سطح انتظارات عمومی از برجام و دیگری نیز نقد توافقات و قراردادهای اقتصادی دولت طی چند ماهی که از اجرای توافق هسته‌ای گذشته است.

تعمیق رکود، افزایش نرخ رشد نقدینگی، عدم کاهش نرخ ارز و... از جمله محورهایی هستند که چهره‌های اقتصادی مخالف دولت دائماً به آن می‌پردازند. نکته عجیب در این انتقادات که نشان دهنده نوعی بی‌صداقتی نیز می‌تواند باشد، این است که کسانی در صف منتقدان دولت قرار دارند و به موضوعاتی برای انتقاد از عملکرد اقتصادی دولت اشاره می‌کنند که مسببان اصلی مشکلات اقتصادی خود آنها در دولت‌های نهم و دهم بوده‌اند. منتقدان امروز فراموش کرده‌اند فلکه پمپاژ نقدینگی بدون پشتوانه در دوران مسئولیت آنها باز شده بود و تورم بی‌سابقه 45درصدی در زمان تصمیم‌گیریهای آنان پشت طبقه فرودست جامعه را خم کرده بود و در همان دوره نرخ رشد اقتصادی به منفی 6درصد سقوط کرد. اینکه برخی از منتقدان امروز و مسئولان دیروز با پوشاندن نیمی از واقعیت‌ها و وارونه نشان دادن حقایق، خود را از تمام بلایای اقتصادی که در هشت سال فعالیت دولت‌های نهم و دهم مبرا می‌دانند، قطعاً نمی‌توانند الگوی رفتاری شایسته کسانی باشد که قصد دارند وارد خانه ملت شوند.

محور دیگری که منتقدان دنبال می‌کنند زیر سئوال بردن توافقات اقتصادی دولت در دوره پساتحریم است. نوک تیز این حملات هم متوجه توافقات انجام شده در حوزه حمل و نقل هوایی و خرید هواپیماهای پیشرفته و نو است. این انتقادات هم در نوع خود پندآموز است. اعتراض منتقدان به خرید هواپیماهای نو در حالی با شدت هر چه تمام‌تر بیان می‌شود که فرسودگی و ناکارآمدی ناوگان هوایی ایران واقعیتی انکار‌ناپذیر است و تردیدی وجود ندارد که این ناوگان باید پس از حدود 35 سال بازسازی و نوسازی شود.

نکته مهم‌تر اینکه باید سرمایه‌گذاری در حوزه حمل و نقل را اعم از هوائی، زمینی، ریلی و... نوعی بسترسازی برای ایجاد رونق و تولید درآمد در اقتصاد کشور تلقی کرد. ایران به لحاظ جغرافیایی موقعیتی کم نظیر برای تبدیل شدن به مرکز سفرهای هوایی جهانی دارد. دسترسی ایران به آب‌های آزاد نیز نقطه قوت بزرگی برای تقویت درآمدهای ترانزیتی است و...

با این حال، منتقدان امروز که عمدتاً در دولت‌های نهم و دهم مسئولیت‌های مهم اقتصادی داشتند همچنان بر تکرار این قبیل انتقادات اصرار می‌ورزند. این اصرار می‌تواند دو خاستگاه داشته باشد؛ منتقدان یا اغراض‌‌‌ سیاسی دارند یا واقعا تصویر روشنی از ابعاد گسترده و پیامدهای مثبت توافقات اقتصادی انجام شده در دوران پساتحریم ندارند. اگر انتقادات نشات گرفته از رقابت‌های سیاسی و حزبی و با قصد تخریب دولت و چهره‌های نزدیک به دولت باشد، باید در صلاحیت آنان به عنوان افراد مورد اعتماد ملت تردید کرد.

اما اگر منتقدان واقعاً از روی باور و عقیده به نادرست بودن سرمایه‌گذاری و تعامل با دنیا در حوزه‌هایی مانند حمل و نقل اعتقاد دارند و انتقاداتشان از این باور نشات می‌گیرد، خوب است توجه آنان را به انتقاداتی که در سال‌های پایانی دهه 60 به دولت وقت برای سرمایه‌گذاری در ساخت مترو وارد می‌شد، جلب کنیم. در آن زمان نیز عده‌ای با زیر سئوال بردن سرمایه‌گذاری برای ساخت مترو این کار را به منزله «دفن پولهای بیت‌المال زیر زمین» قلمداد می‌کردند و با تمام توان درصدد جلوگیری از انجام آن بودند.

اکنون که بیش از دو دهه از آن زمان گذشته، حتی همان افراد نیز تصدیق می‌کنند که ایجاد مترو یک ضرورت برای کشور بود. این واقعیت نشان می‌دهد بعضی افراد یا فاقد آینده‌نگری هستند و یا با موضوعات مهم کشور برخورد سیاسی می‌کنند. این برخوردها را نباید وارد انتخابات کرد. در انتخابات، رفتار درست اینست که افراد و گروه‌ها وجوه مثبت خود را بگویند و اگر نقدی به رقبای خود دارند آن را به اغراض سیاسی آلوده نکنند.

منبع: روزنامه جمهوری اسلامی