احمد شیرزاد: چیزی بهتر از روحانی عاید اصلاح‌طلبان نخواهد شد

احمد شیرزاد اهل اصفهان است که در مجلس ششم نمایندگی مردم زادگاه خودش را بر عهده داشت. سخنان او که دکترای فیزیک ذرات بنیادین را دارد در آن سال‌ها در خصوص برنامه هسته‌ای ایران جنجال‌های زیادی را به پا کرده بود.

وی که عضو حزب منحله مشارکت است، بعد‌ها در دانشگاه تهران و در میزگردی که با حضور صادق زیباکلام تئورسین اصلاحات و استاد علوم سیاسی این دانشگاه برگزار شد سخنانی درباره برجام به زبان آورد و از رفتار ایران در استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای انتقاد کرده بود.

با وی درباره شرایط بین المللی ایران به ویژه کانال مالی اروپا INSTEX، دولت روحانی، اصلاح‌طلبان و رفتار بعضی از دولتی‌ها با مردم به گفتگو نشستیم که مشروح کامل این گفتگو به همراه محور‌های آن به شرح زیر است:‌

* «اینستکس» یک موفقیت نسبی است

*اینستکس و FATF متفاوت از یکدیگر هستند

*اروپایی‌ها می‌خواهند از درجه چالش و ستیز خود با آمریکایی‌ها بکاهند

*باید همین قدم‌های کوچک اروپا را محکم بچسبیم

*باید با همین توپی که اروپا جلوی پای ما انداخته بازی کنیم

*مدیران ما این گشایش را دو دستی بچسبند

*نباید در قید و بند سیاست «نفت در برابر غذا» باشیم

*کشوری متعارف کشوری است که با مشکلات خود درست برخورد کند

*بخش خصوصی در مشکلات اقتصادی اخیر امتحان خوبی پس نداد

*باید انتقادات اجتماعی را بیان کنیم

*درست نیست که تحت هر شرایطی فقط ستایشگر رفتار مردم باشیم

*اصرار دولت بر روی ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی اشتباه بود و خسارت‌های غیر قابل جبرانی بر ما وارد کرد

*کلی سخن گفتن از سوء مدیریت راهگشا نیست

*رفتار‌های «اعلی حضرتی» دولت را از چشم مردم دور کرده است

*از افراد دولت روحانی چهره دوست داشتنی ندیدیم

*احمدی‌نژاد بسیار صمیمانه با مردم صحبت می‌کرد

*مدیریت نظام در مواجهه با ناآرامی‌های دی ماه سال ۹۶ «درجه یک» بود

* اصلاح‌طلبان و دولت آقای روحانی نمی‌توانند خیلی از هم زاویه بگیرند

*بگو و مگو‌های جدی را نباید به حساب عقب ماندگی سیاسی گذاشت

*با دست کشیدن از روحانی چیز بهتری عاید اصلاح‌طلبان نخواهد شد

*اصلاح طلبان نباید پای هر تصمیم دولت سینه بزنند

فارس: به عنوان نخستین سوال، نظر کلی شما درباره کانال مالی اروپایی‌ها برای ایران با عنوان اینستکس چیست و به نظر شما آیا می‌تواند راهگشا باشد؟

شیرزاد: به نظر من قدم مثبتی است و این را می‌توان به عنوان یک موفقیت نسبی برای ایران و دیپلماسی ایران به حساب آورد. اصولا در دیپلماسی هیچ‌گاه به یکباره همه مسائل حل نمی‌شود این قدم‌ها است که مهم است و حتی خیلی اوقات کوچکی و بزرگی قدم‌ها نیز به حساب نمی‌آید بلکه مهم این است که آیا قدمی به جلو یا عقب گذاشته شده است. در بحث چالشی که ما با ایالات متحده آمریکا در بحث هسته‌ای ایران داشتیم، گشودن یک کانال مالی هرچند که آن کانال کارامدی ایده آل ما را نداشته باشد، خبر مثبتی است و البته هنوز نباید این را به عنوان گشایش قطعی اقتصادی دانست. باید منتظر باشیم در هفته آینده چه اتفاقی در بازار می‌افتد، اما در هر صورت گشوده شدن این کانال می‌تواند گام مثبت تلقی شود. در چند روز گذشته بازار مبادلات ارزی نیز عکس العمل مثبتی نشان داده است.

*اینستکس و FATF متفاوت از یکدیگر هستند

فارس: برخی‌ها معتقدند این مقوله مستلزم این است که FATF به تصویب برسد. آیا لازمه اینستکس، FATF است؟

شیرزاد: من صراحتا نشنیدم که چنین شرطی اعلام شده باشد. ممکن است در مذاکرات پشت پرده تهدید‌هایی صورت گرفته باشد و اروپایی‌ها ممکن است تهدید کرده باشند که اگر FATF به تصویب نرسد ما هم قدم جدی بر نخواهیم داشت، اما رسما چنین چیزی اعلام نشده است. اینستکس و FATF مقولات متفاوتی از هم دیگر است. بحث موشکی، FATF (پیمان‌های مبارزه با پولشویی و کمک مالی به تروریسم) مقولات جداگانه است و اینگونه هم نیست که هیچ تاثیری بر روی یکدیگر نداشته باشند بلکه تاثیر می‌گذارند، اما اینکه به صورت رسمی عضویت ایران در اینستکس شرط اروپا باشد چنین چیزی نبوده و اروپایی‌ها از اولین ساعتی که آمریکا اعلام کرده بود که از برجام خارج می‌شود اعلام کردند که ما مصمم هستیم که با این همراهی نکنیم و بر روی امتیازاتی که به ابران داده‌ایم می‌ایستیم.

*اروپایی‌ها می‌خواهند از درجه چالش و ستیز خود با آمریکایی‌ها بکاهند/باید همین قدم‌های کوچک اروپا را محکم بچسبیم

فارس: برخی‌ها می‌گویند این کانال مالی که اروپا تعریف کرده فقط در مورد دو مقوله غذا و دارو است آیا تعهدات اروپایی به ما در همین زمینه بوده است؟

شیرزاد: نمی‌دانم این چقدر موثق است. به نظر می‌آید اروپایی‌ها برای اینکه کمتر دچار چالش با آمریکایی‌ها شوند چنین مسئله‌ای را مطرح کردند. آمریکایی‌ها اعلام کرده بودند که تحریم‌هایشان شامل غذا و دارو نمی‌شود هرچند که در عمل فشار تحریم‌هایشان بر روی مسائل غذایی و دارویی ایران هم بی‌تاثیر نبوده است، اما چون چنین ادعایی را کرده‌اند به نظر می‌رسد اروپایی‌ها تلاش داشتند که بگویند ما نیز در همان زمینه‌هایی که آمریکا، ایران را تحریم نکرده همکاری می‌کنیم. به عبارتی بنا دارند از درجه چالش و ستیز خود با آمریکایی‌ها بکاهند و به گونه‌ای حرکت کنند که سدی را جلوی راه خود قرار ندهند. اینکه در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و آیا دامنه اینستکس به نیاز‌های اساسی غذایی و دارویی محدود خواهد بود و یا اینکه می‌تواند حوزه گسترده‌ای از نیاز‌های دارویی و غذایی را در بر بگیرد "به گونه‌ای که این حوزه از لحاظ عملکرد اقتصادی قابل توجه باشد"، و حتی شرایط می‌تواند به صورتی باشد که خارج از این حوزه را نیز در بر بگیرد که همه این‌ها بستگی به آینده دارد و بستگی به این دارد که ما چقدر در دیپلماسی موفق باشیم و آمریکایی‌ها چه شکست‌هایی انشاالله داشته باشند؛ همه چیز در آینده مشخص می‌شود.

*باید با همین توپی که اروپا جلوی پای ما انداخته بازی کنیم/در جام ملت‌های آسیا گل خوردیم، چون بی موقع اعتراض کردیم

در شرایطی که آینده خیلی قابل پیش بینی نیست، طرف‌ها سعی دارند قدم‌های کوچکی بردارند و یکباره اراده قدم‌های خیلی بزرگ را نه اعلام کنند و نه کاری برای آن انجام دهند، چون ممکن است قدم‌های خیلی بزرگ با شکست مواجه شود. من معتقدم حالا ما همین قدم‌های کوچک را محکم بچسبیم و نگذاریم طرف از آن شانه خالی کند. یادمان باشد گلی را که ما در جام ملت‌های آسیا (از ژاپن) خوردیم به دلیل این بود که خواستیم بی موقع اعتراض کنیم، یعنی به جای اینکه در عمل توپ را برداریم و بازی خود را انجام دهیم فقط اعتراض کردیم. در شرایط فعلی نیز وقتی با همین توپی که به هر دلیل جلوی پای ما افتاده است باید بازی و کار کنیم. منظور من این نیست که ابراز رضایت کنیم و همه چیز را توسط اروپایی‌ها تمام شده بدانیم، بلکه در عمل گام جدی برداریم و مدیران ما این گشایش را دو دستی بچسبند و سعی کنند قول و وعده‌های آنان محقق شود.

در شرایط فعلی با همین توپی که به هر دلیل جلوی پای ما افتاده است باید بازی و کار کنیم. منظور من این نیست که ابراز رضایت کنیم و همه چیز را توسط اروپایی‌ها تمام شده بدانیم، بلکه در عمل گام جدی برداریم و مدیران ما این گشایش را دو دستی بچسبند و سعی کنند قول و وعده‌های آنان محقق شود.

به هر حال در حوزه غذایی و دارویی فکر می‌کنم که گردش مالی ۱۳ الی ۱۴ میلیارد دلار داشته باشیم و این می‌تواند مهم باشد و حداقل ما می‌توانیم مطمئن باشیم که امنیت غذایی مردم چندان برهم نخواهد خورد و البته ما در کالا‌های دیگر مثل صنایع سبک و خودروسازی ممکن است پرش‌هایی داشته باشیم. ما اگر خیالمان در مقوله امنیت غذایی و دارویی راحت باشد ممکن است برای بقیه حوزه‌ها راه‌حل‌های مناسب را پیدا کنیم.

*نباید در قید و بند سیاست «نفت در برابر غذا» باشیم

فارس: البته آقای شیرزاد! برخی از کارشناسان بین المللی و اقتصادی بر این باورند که این کانال مالی اروپا همان سیاست نفت در برابر غذا را دنبال می‌کند.

شیرزاد: گیرم باشد یا نباشد. اسم‌ها نباید ما را اسیر خودش کند. درست است مسئله نفت در برابر غذا ادعای خیلی تحقیرآمیزی بود که در حق عراقی‌ها در زمان صدام روا داشته شد، اما مسئله ما متفاوت است. ما در شرایط یک تخاصم جهانی قرار نداریم. در زمان صدام عراق تحت تحریمی قرار گرفت که سازمان ملل آن را مشروع دانسته بود و همه کشور‌ها ملزم به رعایت آن بودند، اکنون به غیر از آمریکا هیچ کشوری خود را ملزم به رعایت تحریم‌ها نمی‌داند. آنچه که آمریکایی‌ها در حال انجام آن هستند با قلدری و روش‌های یکجانبه گرایانه خودشان است که به هیچ وجه چنین سیاستی به رسمیت شناخته نشده و جا نیفتاده است؛ بنابراین ما می‌توانیم از کانال‌های مختلف عمل کنیم و مقتدرانه در عرصه سیاست جهانی و اقتصادی و مدیریتی کار خودمان را انجام دهیم. حال اروپایی‌ها با هر اسمی بیایند یک بخشی از کار را تسریع کنند ما نمی‌خواهیم به آن بسنده کرده و قانع باشیم، اما اینکه نباید در استفاده کردن از آن نیز تردید کنیم و در قید و بند عنوان‌هایی که از گذشته بر جای مانده نیز نباشیم

فارس: مسئله‌ای که امروز وجود دارد این است که عده‌ای معتقدند دولت همه امور را زمین گذاشته و یا به عبارتی تعطیل کرده و منتظر فرج و گشایشی از سوی اروپایی‌ها و غربی‌ها است؛ پس وظیفه مدیریتی دولت در کجای دستگاه اجرایی می‌گنجد؟

شیرزاد: مثال بزنید.

فارس: ما امروز در اقلام غذایی، تجهیزات و کالا‌های استراتژیک و فنی دچار نوسان هستیم.

شیرزاد: مثل پوشاک؟

فارس: نه صرفا پوشاک مثل دومینو هر حوزه‌ای دچار مشکل می‌شود امروز هم که مشکل گوشت قرمز داریم؛ آیا دولت وظیفه ندارد این مسائل را مدیریت کند؟

شیرزاد: اینکه وقتی مشکلی واقع می‌شود و ما بگوییم مشکل مدیریت داریم درست روشن نیست که یعنی چه؛ وقتی این مطالب و مسائل روشن است که یک کارشناس به طور روشن بگوید که دولت به جای فلان تصمیم باید بهمان تصمیم را می‌گرفت. در غیر این صورت ممکن است هزاران مشکل اتفاق بیفتد. به عنوان مثال یک کارخانه واگذار شده و مدیر آن کارخانه که مربوط به بخش خصوصی بوده و هیچ ارتباطی به دولت ندارد به هر دلیلی به وظایف اخلاقی خود عمل نکرده است. یک کشور متعارف کشوری نیست که در آن مشکلی به وجود نیاید بلکه کشوری است که با مشکلات خود درست برخورد کند.

*بخش خصوصی در مشکلات اقتصادی اخیر امتحان خوبی پس نداد

ما گاهی می‌نشینیم خودمان را محکوم میکنیم و خودزنی می‌کنیم و به خاطر بروز یک مشکل دچار اختلافات داخلی و خانوادگی می‌شویم. آیا به خاطر اینکه مشکلی بروز کرده است ما راه حل منطقی و متوزانی استفاده کریم یا خیر؟ اکنون کمبود گوشت داریم و عده‌ای خرده می‌گیرند که چرا این کمبود وجود دارد. من فکر نمی‌کنم صدای بلندی وجود داشته باشد که به گوش وزیر جهاد کشاورزی نرسد، قطعا اولین کسی که از این مشکلات اطلاع می‌یابد وزارتخانه مربوطه است. ما باید مشخصا باید بگوییم که آقای وزیر کشاورزی شما به جای فلان تصمیم باید این تصمیم را می‌گرفتید. منتقدانی که بدون ذکر جزییات حرف از سوء مدیریت می‌زنند، کم لطفی میکنند. سوء مدیریت وقتی محرز و مشخص و بارز است که دقیقا بگویند که وزیر کشاورزی کجا اشتباه کرده است. قاعدتا در چنین مباحثی صحبت‌ها در مجلس بهتر و دقیق‌تر مطرح می‌شود که ما در آن زمینه‌ها هم چیزی نشنیده‌ایم. اگر ما قاچاق گسترده گوشت و دام زنده از کشور داریم یک مسئله اجتماعی و اقتصادی است که باید به آن رسیدگی کرد. متاسفانه در مشکلات اقتصادی که از اول سال ۹۷ اتفاق افتاد بخش خصوصی کشور ما در مجموع امتحان خوبی پس نداد. در بسیاری از کشور‌ها بخش خصوصی حامی استقلال کشور و ملیت کشور است. آنچه که ما دیدیم این بود که متاسفانه بیشتر کسانی که در بازار اقتصاد دستی بر آتش دارند و سرمایه‌دار هستند امتحان بدی پس دادند. من متاسفم از اینکه بگوییم اکثریت افراد چنین رفتاری را از خود نشان دادند، یعنی دنبال این بودند تا ببینند در بحران چه پولی عاید آن‌ها خواهد شد. وقتی در یک چشم بر هم زدنی همه بو می‌کشند که باید ثبت سفارش کرده و متقاضی استفاده از ارز دولتی برای واردات شیر مرغ تا جان آدمی‌زاد بشوند، این جای انتقاد دارد. به نظر من طبقه متوسط جامعه و عموم مردم باید از کسانی که دستشان به دهنشان می‌رسد و به دنبال جیب خودشان هستند طلبکاری کنند. درست است که با این طلبکاری کردن و توصیه اخلاقی نمی‌توان رفتار‌های اقتصادی افراد را عوض کرد، اما بعضی کشور‌ها در همین کره خاکی که ما زندگی می‌کنیم اینگونه رفتار نمی‌کنند. در ژاپن وقتی زلزله می‌شود مقادیر کلانی از پول‌های مردم دست نخورده باقی می‌ماند در حالی که گهگاه شنیده می‌شود که در کشور ما وقتی زلزله می‌شود اولین کسانی که خود را بر سر حادثه می‌رسانند افرادی هستند که به دنبال غارت اموال مردم بوده و زنده‌ها را در زیر آوار رها کرده و اموال آن‌ها را چپاول می‌کنند. به نظر من این‌ها درد‌های اجتماعی است که باید مطرح کرد.

باید انتقادات اجتماعی را بیان کنیم/درست نیست که تحت هر شرایطی فقط ستایشگر رفتار مردم باشیم

فارس: پس شما معتقد هستید که برخی از رفتار ما به جامعه بر می‌گردد؟

شیرزاد: بله. به خصوص طبقات مرفه در این یکسال گذشته بد رفتار کرده اند. ما چرا نباید این انتقاد اجتماعی را بیان کنیم. این درست نیست که تحت هر شرایطی فقط ستایشگر رفتار مردم باشیم. بعضی مواقع لازم است که مردم را متوجه یک رفتار ناپسند کنیم؛ بنابراین در برخی مواقع سوء رفتار عموم مردم موثر بوده است. البته دولت نیز اشتباهات اساسی داشته است که برخی از آن‌ها روشن است.

*اصرار دولت بر روی ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی اشتباه بود و خسارت‌های غیر قابل جبرانی بر ما وارد کرد/کلی سخن گفتن از سوء مدیریت راهگشا نیست

فارس: بله اشاره من هم به همین اشتباهات دولتی‌ها بود.

شیرزاد: اصراری که در مقطعی بر روی ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی وجود داشت یکی از این اشتباهات است. هرچند دولت از این سیاست عقب نشینی کرد، اما در همان مدتی که این اصرار وجود داشت خسارت‌های غیر قابل جبران قابل توجهی بر ما وارد کرد. ما وقتی به دولت انتقاد می‌کنیم به طور مشخص می‌گوییم که این تصمیم نباید گرفته می‌شد. اینکه اتفاقی بیفتد و کمبودی حاصل شود و مشکلی ایجاد شود و ما به طور کلی سخن از سوء مدیریت بزنیم این راهگشا نیست بلکه باید مصداقی بگوییم که به عناون مثال وزارت جهاد کشاورزی چه تصمیمی باید می‌گرفت تا وضع ما از شرایط فعلی بهتر می‌شد. در بسیاری از کمبود‌هایی که در بازار به چشم می‌خورد به دلیل مشکل نقل و انتقال پول است که دشمن خارجی پایش را بر روی گلوی ما می‌گذارد و فشار می‌دهد. متاسفانه بعضی وقت‌ها ما او را رها می‌کنیم و سعی می‌کنیم گلوی همدیگر را بگیریم که کار نامنصفانه و ناپسندی است.

* اصلاح‌طلبان و دولت آقای روحانی نمی‌توانند خیلی از هم زاویه بگیرند

فارس: آقای شیرزاد! اشاره‌ای هم به رفتار دولت در مقوله سیاست داخلی داشته باشیم. در حال حاضر برخی از اصلاح‌طلبان مدعی هستند که عده‌ای در درون دولت تلاش دارند تا روحانی را از حامیان اصلی خود یعنی اصلاح‌طلبان جدا کنند و به جریان دیگری نزدیک کنند. نظر شما در این خصوص چیست؟

شیرزاد: یک انتقاداتی به شخص آقای واعظی وارد بود و بعد‌ها این انتقادات به سمت خود آقای روحانی گرفته شد. البته گاه گاهی انتقاداتی نیز به آقای نوبخت وجود دارد. ظاهرا نظر سیاسی آقای واعظی بین اصلاح‌طلبان و دولت آقای روحانی زاویه ایجاد کرد و این هم دارای افت و خیزی بود و ما خوشبختانه اکنون شاهد ادامه آن ماجرا نیستیم. در بین اصلاح‌طلبان نیز ممکن است اظهار نظر‌های متفاوت وجود داشته باشد، اما مجموعه اصلاح‌طلبان و دولت آقای روحانی نمی‌توانند خیلی از هم زاویه بگیرند. به عبارتی نیاز دو طرفه هر دو گروه را به هم نزدیک کرده است و اگر اختلاف نظری نیز وجود داشته باشد این اختلاف نظر‌ها تحت الشعاع اشتراک منافع کلی قرار خواهد گرفت. البته ما هرچه به انتخابات مجلس در سال ۹۸ نزدیک شویم معمولا در همه جناح‌های سیاسی اختلافاتی به وجود می‌آید. اگر به خاطر داشته باشید در همین انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶دیدید که اصولگرایان با چه زحمتی توانستند بالاخره خودشان را پیدا کنند و بر سر یک کاندیدای واحد جمع شوند. نفس بستن لیست‌ها چه در انتخابات مجلس و چه در انتخابات شورا‌ها معمولا به شکاف‌ها دامن می‌زند. در پنجمین دوره انتخابات شورای شهر بحث‌ها و بگو و مگو‌های جدی وجود داشت که این طبیعت کار سیاسی است و نباید به حساب عقب ماندگی سیاسی و بدرفتاری سیاسی گذاشت. تضاد منافع وقتی به وسط می‌آید این اتفاقات می‌افتد و در همه جناح‌های سیاسی هم وجود خواهد داشت.

*با دست کشیدن از روحانی چیز بهتری عاید اصلاح‌طلبان نخواهد شد

فارس: به نظر شما اصلاح‌طلبان تا کجا آقای روحانی را همراهی و حمایت خواهند کرد؟

با دست کشیدن از حمایت آقای روحانی چیز بهتری عاید اصلاح‌طلبان نخواهد شد. پیش بینی اینکه جریان حامی آقای روحانی بعد از دولت ایشان در صف بندی سیاست کشور کجا قرار می‌گیرند، کمی مشکل است.

شیرزاد: تا آخر دوره آقای روحانی. این خیلی روشن است. اصلاح‌طلبان تصمیم گرفتند که از دولت روحانی حمایت کنند و هیچ دلیل منطقی وجود ندارد که از این حمایت دست بکشند. با دست کشیدن از حمایت آقای روحانی چیز بهتری عاید اصلاح‌طلبان نخواهد شد. پیش بینی اینکه جریان حامی آقای روحانی بعد از دولت ایشان در صف بندی سیاست کشور کجا قرار می‌گیرند، کمی مشکل است.

فارس: عملکرد دولت آقای روحانی نیز در جایگاه مفروض سیاسی طیف حامی ایشان به ویژه اصلاح‌طلبان نیز حائز اهمیت خواهد بود.

شیرزاد: بله؛ این هم است. البته دولت هنوز فرصت کافی دارد تا در دو الی سه سال آینده عملکرد خوبی از خود نشان بدهد و یا شاید شرایط به گونه‌ای باشد که در نهایت چهره ناخوشایندی را از خود بر جای بگذارد.

فارس: شما اگر بخواهد به دولت از ۰ تا ۲۰ به دولت نمره‌ای بدهید چه نمره‌ای را مستحق دولت می‌دانید؟

شیرزاد: در چه درسی؟ (با خنده)

*رفتار‌های «اعلی حضرتی» دولت را از چشم مردم دور کرده است

فارس: معدل کلی.

شیرزاد: فرق می‌کند. دانش آموزی ممکن است در ورزش نمره ۲۰ بگیرد و در درس دیگر نمره ۱۰ بگیرد. من به دولت در مواجه با بحران نمره خوبی می‌دهم. این دولت شرایط بسیار سختی را پشت سر گذاشته است و شاید اگر هر دولتی جای این دولت بود کمرش زیر این بحران‌ها می‌شکست. علت اینکه نمره دولت خوب است این است که بالاخره حداقلی از آرامش و میانه‌روی و شنوایی خوبی نسبت به جناح‌های مختلف در دولت وجود دارد. اما چیزی که مقداری این دولت را از چشم‌ها دور کرده و می‌اندازد رفتار‌های اعلی حضرتی است که بعضی از دولتمردان دارند. یعنی صمیمت و خودمانی گری که برای دلچسبی لازم است در آن‌ها دیده نمی‌شود؛ و این را هم کاری نمی‌شود کرد. (با خنده)

*از افراد دولت روحانی چهره دوست داشتنی ندیدیم/احمدی‌نژاد بسیار صمیمانه با مردم صحبت می‌کرد

فارس: از آن دسته از رفتار‌هایی که برخی از اصلاح‌طلبان در زمان انتخابات ریاست جمهوری دوره دوازدهم خطاب به آقای روحانی می‌گفتند که لااقل امروز را رئیس جمهور نباشید.

شیرزاد: به عنوان مثال خیلی‌ها به مرحوم بازرگان انتقاد داشتند، اما ایشان اگر هر عیبی هم داشت خیلی فرد دلچسبی بود. فردی بود که بسیار صمیمانه حرف می‌زد و وقتی سخن می‌گفت: هر حرفی حتی اگر حرفی بود که برخی از مردم نمی‌پسندیدند را آنقدر ساده و صمیمانه می‌گفت که جا می‌افتاد و دوست داشتنی جلوه می‌کرد. از این دولتی‌های چهره دوست داشتنی ندیدیم. آقای نوبخت خیلی سخنگوی خوبی است و مودب صحبت می‌کند و یک زمانی همکار مجلسی ایشان بوده‌ام و هیچ وقت ندیدم ایشان نسبت به کسی از نهایت ادب کمتر صحبت کند، اما صفا و صمیمت در آقای نوبخت کمتر دیده می‌شود. خیلی رسمی و اتوکشیده است. بقیه دولتی‌ها نیز اغلب همینگونه هستند. شاید در دولتی‌ها کسی که کمی ساده و صمیمی‌تر حرف می‌زند آقای زنگنه و تا حدی ظریف باشد. زبان اکثر دولتی‌ها خیلی رسمی است. به عنوان مثال آقای اردکانیان که هم کلاسی من در دانشگاه شریف بودند متخصص درجه یک این صنعت و بی نظیر است، اما گفتمان صمیمانه و راحت با مردم را در ایشان نمی‌بینیم. البته این‌ها به این معنی نیست که اصولگرایان خیلی صمیمانه و راحت با مردم صحبت می‌کنند. در برخی از آن‌ها نیز همین خصلت را می‌بنیم. از آن سو آقای احمدی‌نژاد که ما با شدت با همه سیاست‌های وی مخالف بودیم، بسیار صمیمانه صحبت می‌کرد و شاید همین ویژگی هم ضامن برخی از موفقیت‌های ایشان بود. در بین خود اصلاح‌طلبان آقای خاتمی نیز گفتمان دلچسب و صمیمی با مردم داشت و رفتار اعلی حضرتی در کلامشان دیده نمی‌شد. بعضی‌ها کمی نوع کلامشان رسمی و خشک است و این دولتی‌های ما در این مقوله مشکل دارند. رشته کلام را گم نکنیم.

*مدیریت نظام در مواجهه با ناآرامی‌های دی ماه سال ۹۶ «درجه یک» بود

چیزی که مقداری این دولت را از چشم‌ها دور کرده و می‌اندازد رفتار‌های اعلی حضرتی است که بعضی از دولتمردان دارند. یعنی صمیمت و خودمانی‌گری که برای دلچسبی لازم است در آن‌ها دیده نمی‌شود و این را هم کاری نمی‌شود کرد.

فارس: درباره نمره و معدل کلی به دولت می‌گفتید.

شیرزاد: دولت در مواجه با بحران‌ها خوب عمل کرده و دست و پای خود را گم نکرده است. البته این نوع برخورد فقط مختص دولت هم نیست بلکه نظام نیز در مواجهه با ناآرامی‌های دی ماه سال ۹۶ و حوادث پس از آن که تا نیمه سال ۹۷ ادامه پیدا کرد بسیار خوب عمل کرد و مدیریتی درجه یکی داشت و من از این حیث به خودم می‌بالم. این البته به معنی این نیست که هیچ اتفاقی نیفتاد و هیچ ظلمی نشد، اما در مجموع هزینه‌ای که ما در کنترل این بحران‌ها داشتیم هزینه بسیار اندکی بود.

فارس: به عنوان آخرین سوال اصلاح‌طلبان تا چه حد مسئولیت دولت آقای روحانی را می‌پذیرند؟

شیرزاد: نه ۱۰۰ در صد و نه ۱۰ در صد؛ من فکر می‌کنم به هر حال اصلاح‌طلبان مهمترین حامی آقای روحانی بودند و تا حدود ۷۰ درصد شریک و مسئول در آن چیزی که اتفاق افتاده هستند. آقای روحانی ممکن است در یک مراسمی با برخوردی از سوی اصلاح‌طلبان رو به رو شده باشد، اما اصولا با بزرگان اصلاح‌طلب هیچ جلسات منظم و منسجمی نداشته که عده‌ای فکر کنند بزرگان اصلاح‌طلب مشاور ایشان بودند. مرحوم هاشمی رفسنجانی با آقای روحانی ارتباط نزدیکی داشت، اما به غیر از این بزرگان اصلاح‌طلب و احزاب اصلاح‌طلب جلسه‌ای با آقای رئیس جمهور نداشتند که نقطه نظراتشان را به ایشان منتقل کنند، حال اینکه ایشان به این نقطه نظرات توجه کند یا خیر مسئله دیگری است. البته این اواخر نشستی با مجموعه اصلاح‌طلبان در کاخ ریاست جمهوری انجام شد که آقای ربیعی آن را راه‌اندازی کرد.

*اصلاح طلبان نباید پای هر تصمیم دولت سینه بزنند

فارس: بله قرار بود کارگروهی بین تعامل دولت و مجموعه اصلاح‌طلبان شکل بگیرد که شکل نگرفت و اخیرا آقای عارف هم گلایه کرده بود.

شیرزاد: شاید خود اصلاح‌طلبان هم در این زمینه کم کاری کرده باشند. من می‌خواستم این را بگوییم که درست است اصلاح‌طلبان حامی دولت بودند، اما در تصمیم‌گیری‌های دولت تاثیری نداشتند و البته این هم نمی‌تواند بهانه‌ای باشد که بگوییم ما هیچ کاری به دولت نداریم و نداشتیم. اصلاح‌طلبان نمی‌توانند چنین بهانه‌ای را بیاورند، چون آن‌ها به نوعی باید پاسخگوی انتخاب خود باید باشند و این هم به معنی این نیست که اصلاح‌طلبان پای هر تصمیم دولت سینه بزنند.

فارس: از وقتی که در اختیار ما قرار دادید متشکریم.

منبع: فارس