آیا مجمع دیپلماسی آنتالیا، مقدمه آشتی ایران و عربستان بود؟

کامل جمیل در الخلیج آنلاین نوشت: تقریبا تمام رهبران و سیاستمداران حاضر در نشست دیپلماتیک آنتالیا، به استفاده از راه حل های صلح آمیز از طریق مذاکرات فراخواندند، همانطور که طرح ترکیه برای این همایش، مبتنی بر دور کردن جهان از فاجعه های بیشتر است.

اولویت با دیپلماسی است

در ادامه این مطلب آمده است: مجمع دیپلماسی آنتالیا به بررسی راههای افزودن یک حرکت جدید به دیپلماسی بین المللی با هدف محدود کردن بحرانهای مختلف و درگیریهای بین المللی و منطقه ای پرداخت.

در همین رابطه، طه عوده اوغلو، پژوهشگر مسائل ترکیه و روابط بین الملل در گفتگو با الخلیج آنلاین تصریح کرد همایش آنتالیا، اولین گردهمایی در صحنه بین المللی، پس از شیوع ویروس کروناست، که با توجه بین المللی همراه شده است. به عقیده عوده اوغلو، مشارکت 11 دولت در سطح روسای جمهور و نخست وزیران و حضور 41 وزیر از دولتهای مختلف، در کنار حضور نمایندگانی از بیش از 60 سازمان، اشاره واضحی است برای اینکه ترکیه بار دیگر اولویت را به دیپلماسی می دهد. قطر، کویت و پادشاهی عمان، همگی به تلاش برای حل اختلافات و درگیریها و زمینه سازی برای انجام مذاکراتی در راستای پایان دادن به تنش ها در منطقه خلیج فارس شناخته می شوند. این دولتها با هیئتهای دیپلماتیک خود در نشست آنتالیا حاضر شدند و همگی مایلند تنشها و اختلافات بین ایران و دولتهای حاشیه خلیج فارس بویژه عربستان سعودی پایان یابد.

اوغلو معتقد است این نشست زمینه مناسبی را برای مرحله جدیدی از دیپلماسی در مسیر تقویت و گسترش راههای تفکر و اقدام مشترک، فراهم می کند.

ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس

حضور هیئت ایرانی به ریاست محمد جواد ظریف در این نشست نکته مهمی بود، چرا که وی از نیت کشورش برای پایان دادن به اختلافات با عربستان سعودی صحبت کرد. در همین چارچوب، در حاشیه نشست آنتالیا، وزیر خارجه کویت با همتای ایرانی خود دیدار کرده و به بررسی روابط دو جانبه بین دو کشور پرداخت.

کویت از سالها پیش بعنوان طرفی که برای حل اختلافات بین تهران و ریاض تلاش می کند، شناخته می شود، اما هیچگاه در گفتگوهای دو جانبه بین کویت و یکی از همسایگان ایرانی یا سعودی اش، طرف سوم (یعنی تهران یا ریاض) به طور همزمان حاضر نبوده است.

دعوت ایران

پس از سالها اختلاف سیاسی بین ایران و عربستان، مذاکرات اخیری که در عراق برگزار شد، حاکی از یک تحول دیپلماتیک بین ریاض و تهران است، آن هم زمانی که عربستان سعودی شدیدا به دنبال راه حلی برای بحران یمن می گردد.

در جریان نشست آنتالیا، وزیر خارجه ایران محمد جواد ظریف از آمادگی کشورش برای بازگشت به روابط با عربستان سعودی خبر داده و بر اهمیت مذاکره برای حل اختلافات تاکید کرد.

وی تصریح کرد: «ما آماده ایم تا فردا سفیر خود را به عربستان بفرستیم و چیزی بهتر از مذاکره وجود ندارد.»

ظریف از پیشنهاد کشورش برای توقف جنگ در یمن و ارائه کمکهای انسانی به این کشور خبر داد، که مورد پذیرش قرار نگرفته است. به گفته وزیر خارجه ایران، عربستان می توانست جنگ یمن را در سه هفته تمام کند و نگذارد این جنگ تا 6 سال به طول بینجامد.

عوده اوغلو در گفتگو با الخلیج آنلاین، این صحبتهای ظریف را چراغ سبز ایران برای عربستان دانست. اما بعید می داند اظهارات ظریف در ریاض، به دلیل سیاستهای منطقه ای ایران، گوش شنوایی پیدا کند.

با این حال، عوده اوغلو می گوید: «این بدان معنا نیست که عربستان تمام درها را می بندد، بلکه حکایت از آن دارد که در صورت تغییر سیاستهای منطقه ای ایران، عربستان هم از دعوت تهران برای حل اختلافات و تنش ها استقبال می کند.»