هشدار؛ سیلاب در کمین تهران است

به گزارش نامه نیوز، حمیدرضا زکی‌زاده معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران امروز در نشست خبری به مناسبت هفته منابع طبیعی با بیان اینکه نرخ رسوب در کشور 2 درصد است، گفت: بنابراین عمر مفید یک سد با ظرفیت 100 میلیون مترمکعب با نرخ 2 درصد در ایران 50 سال است، اما در کشور آمریکا که عملیات حفاظت خاک در آنجا به خوبی انجام می‌شود با نرخ رسوب 2 دهم درصد 500 سال طول می‌کشد که یک سد پر شود. وی با اشاره به اینکه نیاز آب شرب تهران از سدهای کرج، لار، ماملو، لتیان و طالقان تأمین می‌شود و از عمر مفید آن‌ها بیش از 30 سال گذشته است، بیان داشت: با توجه به تخریب‌ها در حوزه‌های آبریز کشور قطعا روند تشدید رسوب باعث تسریع در پر شدن سدها می‌شود. معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری تهران افزود: همچنین با توجه به خشکسالی‌هایی که در سه دهه آینده طبق اعلام مراجع بین‌الملل شدیدتر با آن مواجه خواهیم بود، اهمیت امنیت آب شرب استان تهران از درجه بسیار بالا و کنترل ظرفیت مفید این سدها از درجه ملی بسیار بالایی برخوردار خواهد بود. زکی‌زاده تصریح کرد: بنابراین اگر به قیمت روز (1000 تومان) برای هر مترمکعب آبی که این سدها با سرمایه ملی احداث شده است در نظر بگیریم، باید گفت اگر این سدها وجود نداشه باشد باید با هزینه‌‌ای 5تا 10 برابر این هزینه‌ای که صرف ساخت آن شده است، صرف انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس و دریای خزر شود. وی افزود: البته وزارت نیرو در حال حاضر مطالعات امکان‌یابی انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس را به 17 استان کشور انجام می‌دهد. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران بیان داشت: در طی برنامه‌های اول تا پنجم در مجموع یک میلیون و 300 هزار مترمکعب عملیات سنگی و 5 میلیون مترمکعب عملیات خاکی انجام شده است که عمر مفید این سازه‌های آبخیزداری حدود 20 تا 25 سال بوده و تقریبا اثربخشی خود را از دست داده‌اند. زکی‌زاده با بیان اینکه سالانه حدود 3 تا 4 میلیارد تومان از اعتبارات ملی و استانی برای ساخت عملیات سازه‌ای مبارزه با سیلاب‌ها اعتبار تخصیص می‌یابد، افزود: بنابراین اگر بخواهیم برای 100 میلیون مترمکعب حجم آب یک بارش سیلابی 20 میلی متری در اراضی کوهستانی کنترل سیل داشته باشیم، حداقل باید یک میلیون مترمکعب کار سازه‌ای ایجاد کنیم که رقمی حدود 2 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است. وی با اشاره به 3 سیلاب‌ پیاپی امسال در استان تهران که هر کدام بارش 15 تا 20 میلیمتری داشته است بیان داشت: در مجموع این سیلاب‌ها 85 میلیارد تومان خسارت وارد کرد. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران با اشاره به حوزه آبخیز کوچک 4 هزار هکتاری گلابدره در شهر تهران که در سال 66 به علت یک بارش سیلابی 15 میلی‌متری 300 نفر کشته شدند، تصریح کرد: بنابراین اگر در کل حوزه‌‌های آبخیزی استان بارش 20 میلی‌متری داشته باشیم قطعا تعداد تلفات بسیار بالا و حتی بیش از 10 هزار کشته خواهیم داشت. وی افزود: آبخیزداری با تأمین اعتبار کافی در بالادست حوزه‌های آبخیزو با ساخت پروژه‌های سازه‌ای می‌تواند اقدامات مؤثری را برای کنترل سیل در کوهستان‌ها اجرا کند و باید مسئولان به این موضوع حساسیت ویژه‌ای داشته باشند. زکی‌زاده با اشاره به تغییر اقلیم اظهار داشت: اثربخشی پروژه‌های آبخیزداری هم در کنترل عمر مفید سدها و هم در کنترل آب سیلاب بالادست اراضی کوهستانی بسیار مفید است. وی افزود: شهرهای پرجمعیت تهران مثل شمیرانات، پاکدشت، ری، فیروزکوه و ... در سال‌های آینده قطعا با خطر جریان سیلابی مواجه هستند که اگر آبخیزداری اعتبارات داشته باشد در کاهش این خطرات نقش بسیار مؤثری خواهد داشت که متاسفانه در برنامه‌های توسعه‌ای پنج‌ساله این موضوعات مغفول مانده است. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران افزود: نرخ متوسط فرسایش خاک در سطح کشور 15 تن در هکتار طی یک سال است که یک سوم آن هم تبدیل به رسوب می‌شود. * ملارد و ورامین دو منشاء اصلی گرد و غبار استان تهران در ادامه قاسم حقانی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی با بیان اینکه دنیا با سه چالش عمده کمبود آب شیرین، گرمایش زمین - تغییر اقلیم و بیابان زایی مواجه است، گفت: 70 هزار هکتار عرصه در شهرستان ملارد تحت تأثیر فرسایش بادی است که اعتبار زیادی برای مبارزه با آن لازم است. وی با بیان اینکه مشکلات تخریب منابع طبیعی فرابخشی است، اظهار داشت: سازمان‌هایی که می‌توانند منابع مالی به این بخش اختصاص دهد کمک کنند. معاون فنی اداره کل منابع طبیعی تصریح کرد: منشاء گرد و غبار تهران یک منشاء داخلی و خارجی است که اگر تمام ایران جنگل شود گرد و غبار خارجی خواهد آمد. حقانی با اشاره منشاء‌ اول گرد و غبار استان تهران در جنوب غرب استان و شهرستان ملارد به نام روستای شش اشاره کرد و گفت: وسعت کانون اصلی این محدود حدود 600 هکتار است که این اراضی مربوط به اراضی رها شده مردم که اجازه کار بر روی آن داده نمی‌شود. وی با بیان اینکه 70 هزار هکتار عرضه ملارد منطقه بیابانی است، بیان داشت: کانون دوم گرد و غبار استان تهران در شهرستان ورامین واقع در جنوب شرق تهران است. معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان تهران گفت: هر ساله چندین عامل از جمله اقلیم و کاهش بارندگی‌ها موجب افزایش مناطق بیابانی می‌شوند.

منبع: فارس