برجی در قامت تاریخ

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش نامه نیوز میدان آزادی از بزرگ ترین میدان‌های تهران است که برج آزادی با ارتفاع چهل و هشت متر، به عنوان نماد تهران در آن قرار دارد. این میدان که قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، میدان شهیاد نام داشت، به صورت بیضی ساخته شده است که در مرکز آن برج آزادی قرار گرفته است و در حاشیه آن دو مسیر اتومبیل رو که در بعضی قسمت ها به صورت دو طبقه ساخته شده است، قرار گرفته است. بین بنای برج آزادی و مسیرهای اطراف میدان نیز باغچه های چمن کاری شده به صورت شش ضلعی ساخته شده است. بنای برج در سال ۱۳۴۹ خورشیدی، توسط حسین امانت، معمار ایرانی ساخته شد. معماری برج، تلفیقی از معماری هخامنشی، معماری ساسانی و معماری اسلامی است. مساحت زیربنای این میدان، حدود ۷۸ هزار مترمربع است و بنای آن به صورت دروازه ای به ارتفاع حدود ۴۵ متر ساخته شده است که پنج متر آن داخل زمین فرو رفته است و طاق آن از زمین، ۲۳ متر فاصله دارد و دارای هشت بخش مجزا است. عرض پایه این بنا ۶۶ متر است و ساختن آن ۳۰ ماه زمان برده است . در محوطه میدان ، ۶۵۰۰۰ مترمربع، به صورتی زیبا باغچه بندی و گل کاری شده است . در ساختمان آن ۲۵۰۰۰ قطعه سنگ به کار رفته و ۹۰۰ تن آهن مصرف شده است . نقشه میدان آزادی دقیقا از سقف مسجد شیخ لطف الله اقتباس شده، فقط به جای یک دایره، در اینجا دو بخش از دو بیضی با کانون های متفاوت وجود دارند. اغلب طرح های پروژه، از جمله این طرح را روح الله نیک خصال با نقشه های پیچیده هندسی و با الهام از نمونه های تاریخی و با چرخشی مدرن پرورانده است. گرچه نیک خصال در آن دوران دانشجوی سال سوم بود و در دفتر امانت کار می کرد، اما به گفته امانت «در هندسه نابغه بود»، بنابراین مسئولیت طرح های اجرایی مقدماتی به او سپرده شد. البته طراحی سازه دانکن مایکل که ۸ Over Arup انجام داد، کمک شایانی به سازمان دهی هندسی این طرح ها کرد. بر پایه نظرسنجی های انجام شده اکثریت شهروندان تهرانی برج آزادی را به عنوان نماد شهر تهران معرفی کرده اند. همچنین بر اساس همین نظرسنجی میدان آزادی، پس از موزه ها و کاخ ها، سومین جایی است که شهروندان تهرانی برای معرفی به بازدیدکنندگان خارجی دارای اولویت می دانند. طرح این میدان از سال ۱۳۵۲ هجری شمسی تا سال ۱۳۵۷ بر اسکناس های دویست ریالی ایران چاپ و نشر می شد. تحلیل هندسی تناسبات برج آزادی، آن را کوتاه و تنومند نشان می دهد. در واقع اگر برج آزادی بلندتر می بود و اگر سه دایره افقی با دایره های عمودی هم سان بودند، قطعا اوج گیری برج بیشتر القا می شد و دیگر همچون هیکلی بدون سر و گردن به نظر نمی رسید. اما به هرحال، ارتفاع ۴۵ متری برج که به دلیل نزدیکی به فرودگاه به طرح آقای امانت تحمیل شده بود، او را محدود می کرد. بنابراین آنچه را که در ارتفاع نمی توانست به دست آورد، با گسترش افقی ستون ها و عظمت شکل های توخالی قسمت پایین جبران کرد. برج آزادی شامل موزه ، کتابخانه ، واحد سمعی و بصری ، سالن نمایشگاه ، سالن اجتماعات، سالن برگزاری کنسرت و کنفرانس است. مجموعه فرهنگی با ۵۰۰۰ مترمربع در بر گیرنده برج اصلی نیز هست . کتاب خانه مجموعه، با مساحتی حدود ۲۷۱۵ مترمربع و بیش از ۵۰۰۰۰ جلد کتاب ، بسیار مجهز است و کتابخانه محققان و مولفان نیز، با مساحت ۲۴۳ مترمربع، مکانی است که از طریق ۳۰ دستگاه کامپیوتر به شبکه های اطلاع رسانی داخلی و خارجی متصل است. نقش های داخلی برج آزادی نیز تلفیقی از سنت و مدرنیسم است به خصوص سقف طبقه دوم. در ورودی برج آزادی، هریک از لنگه‌های سنگی درها، حدود 3.5 تن وزن دارد. جنس این سنگ ها از گرانیت است. برج آزادی دو آسانسور دارد که از دیواره های برج بالا می روند. آسانسور اول دو طبقه را طی می کند و به سقف سیمانی می رسد سپس از آسانسور دوم استفاده می شود. هیچ یک از سقف ها بسته نیستند و همه آنها به فضای بالاتر راه می یابند.