عصبانیت چمران از مصاحبه صداوسیما با حافظی

شرق: حواشی مرتبط با بحث ایمن‌بودن یا ایمنی‌نداشتن خط هفت متروی تهران که خرداد سال جاری راه‌اندازی شد و آغاز به کار کرد، همچنان ادامه دارد. صحن شورای شهر تهران یکی از اصلی‌ترین آوردگاه‌های اظهارنظرها و ابراز مخالفت‌ها در این زمینه است. جلسه روز گذشته شورا هم پر بود از بحث‌های داغ در این رابطه؛ آن‌قدر که حواشی آن به انتهای جلسه هم کشیده شد. در پایان جلسه روز گذشته که رحمت‌الله حافظی اظهارات و اسنادی را در رابطه با ایمنی خط هفت مطرح کرد، درحالی‌که مثل هر هفته خبرنگاران رسانه‌ها در حال گفت‌وگو با اعضای شورا و مدیران شهری بودند، خبرنگار صداوسیما با رحمت‌الله حافظی درباره توضیحاتش و نامه‌هایی که در این جلسه ارائه کرده، مشغول گفت‌وگو بود و قرار بود در ادامه با چمران هم مصاحبه کند؛ اما رئیس شورای شهر با عصبانیت از مصاحبه امتناع کرد و دستور داد دیگر خبرنگار صداوسیما اجازه ورود به شورا را نداشته باشد. او در ادامه با صدایی که از اعتراض بلند بود، در واکنش به مصاحبه خبرنگار صداوسیما با حافظی، گفت: «پول می‌گیرند تا از کسی فیلم بگیرند. هرکسی پول بیشتر بدهد، فیلم بیشتر می‌گیرند. این... است. اصلا این صداوسیما صاحب ندارد. واقعا صاحب ندارد». در آن میان، یک نفر خطاب به چمران گفت شاید اشتباه شده و او دوباره ادامه داد: «چه اشتباهی، کار همیشه‌ آنها است؛ قبلی‌ها هم همین بودند».

اما در جلسه روز گذشته شورا چه چیزی مطرح شد که حاشیه‌های آن به این شکل خود را نشان داد؟

در جلسه روز گذشته شورا که در آن ادامه گزارش شرکت مترو درباره خط هفت ارائه شد، رحمت‌الله حافظی در واکنش به این گزارش، سه نامه مستند را همراه با شماره‌های آن به نقل از مدیران داخلی مترو خطاب به مدیران عامل شرکت توسعه مترو و شرکت بهره‌برداری متروی تهران، به طور کامل قرائت کرد که حاوی مطالبی نگران‌کننده بودند. رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌ زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، با ارائه این مکاتبات فنی، برای چندمین‌بار خواستار تضمین امنیت خط هفت از سوی شهرداری شد و اعلام کرد: باید کمیته حقیقت‌یابی برای بررسی وضعیت امنیت خط هفت مترو تشکیل شود؛ در غیر این صورت، مستقیما به دادستان تهران نامه داده و درخواست رسیدگی می‌کند.

او تأکید کرد: برعکس عده‌ای که به جز آهن، سیمان، آجر و پول چیز دیگری را درک نکرده‌اند، به‌عنوان یک پزشک، برای جان انسان‌ها ارزش قائل هستم. او در ادامه، نامه‌ها را قرائت کرد و گفت: خط هفت مترو روز ٢٠ خرداد افتتاح شد. دو روز قبل از افتتاح این خط، معاون عملیات و نقلیه ریلی خطاب به مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو می‌نویسد:

«ضمن تأیید مفاد و شرایط تعیین‌شده در این سند، ورود مسافر به خط هفت با مخاطرات و ریسک فراوانی روبه‌رو است که در صورت بروز کوچک‌ترین رخداد غیرعادی، منجر به بحران خواهد شد؛ لذا از محضر حضرت‌عالی مستدعی است به منظور صیانت و حفظ ایمنی مسافران، از بهره‌برداری با مسافر خط هفت تا زمان رفع نواقص عمده ممانعت به عمل‌ آید».

او تصریح کرد: در روز افتتاح، یعنی ٢٠ خرداد، مدیر مرکز فرمان در نامه‌ای به مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو، می‌نویسد: «شرایط خط هفت برای شروع عملیات مسافرگیری ایمن نیست. خواهشمند است دستور فرمایید تردد قطارها بدون مسافر به صورت آزمایشی صورت گیرد. در صورت بروز هرگونه مشکل در خط هفت، امدادرسانی به قطار و مسافران تقریبا غیرممکن است».

حافظی با اشاره به اینکه این نامه برای بازرسی و حراست مرکزی نیز ارسال شده است، گفت: در سند سوم نیز مدیر مهندسی کیفیت و ایمنی در نامه‌ای به مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو، دو روز قبل از افتتاح خط، نوشته است: «علی‌رغم آمادگی شرکت بهره‌برداری و انجام همکاری لازم با شرکت مترو جهت بهره‌برداری از خط هفت، با توجه به انجام تست گرم نهایی در مورخه ١٧ خرداد ٩٦، به استحضار می‌رساند که حداقل الزامات بهره‌برداری مورد نیاز برای اجرای جدول زمان‌بندی اولیه جهت مسافرگیری در این خط، از سوی شرکت مترو تأمین نشده است و امکان بهره‌برداری ایمن تا این لحظه وجود ندارد».

در نامه‌ای که حافظی قرائت کرد، بخشی از مهم‌ترین الزامات بهره‌برداری خطوط مترو را که در خط هفت رعایت نشده، به این شرح بیان کرد:

- نبود ایندیکیشن تردد قطار در تمام مسیر بهره‌برداری‌شده (سیستم سیگنالینگ موقت که تنها از ایستگاه میدان صنعت تا مولوی نصب شده تا این لحظه هنوز تست نشده است. با توجه به تحقیقات صورت‌گرفته و توضیحات همکاران مترو، این سیستم قادر به مسیر‌سازی صحیح نبوده است و تنها امکان رؤیت قطارها در برخی موقعیت‌ها مثل ایستگاه‌ها و سوزن‌ها را دارد؛ بنابراین احتمال بروز خطا و حادثه در این سیستم وجود دارد).

- عدم تأمین و حفظ پایدار برق شبکه ریل سوم در تمامی طول مسیر بهره‌برداری‌شده

- ثابت‌نبودن سوزن‌های طراحی‌شده در مسیر که فاقد ماشین سوزن است، به وسیله اتصال ثابت و قفل مکانیکی قفل‌دار (این مورد می‌تواند باعث خروج قطار از ریل شود)

- عدم نصب استاپر در انتهای خط

- نبود سیستم ارتباطی مناسب (ارتباط تلفنی و بی‌سیم). تنها از محدوده ایستگاه محمدیه تا صنعت به‌ صورت ناپایدار ارتباط وجود دارد. از میدان بسیج تا محمدیه به طول هفت کیلومتر، هیچ‌گونه امکان ارتباطی بین مرکز و راهبر وجود ندارد و هنوز کابل فیبر نوری در این محدوده نصب نشده است.

- عدم نصب تابلوهای ایمنی، هشداری و راهنما در طول مسیر و ایستگاه‌ها (در مواقعی که راهبر به هر دلیل متوقف شود، تشخیص مکان توقف و اعلام به مرکز فرمان بسیار سخت است).

- عدم تجهیز ایستگاه‌های مورد بهره‌برداری به حداقل امکانات آتش‌نشانی و اطفای حریق و عدم تأمین انشعاب آب در ایستگاه‌ها

- عدم تأمین روشنایی مناسب (عادی - اضطراری) در بخش‌های مهم از طول مسیر

- عدم امکان رعایت سرعت‌های اعلام‌شده از سوی مشاور به دلیل مشکلاتی از‌ قبیل عدم گیج‌گیری و کنترل عرضی خط، عدم سنگ‌زنی جوش‌ها و وضعیت نامناسب اتصالات در قسمت‌هایی از خط که باعث کاهش سرعت سیر قطار می‌شود

- نصب‌نکردن دوربین‌های ضبط‌شونده روی سکوها و سوزن‌ها و نظارت تصویری برای مرکز فرمان

- با توجه به طولانی‌بودن فاصله بین ایستگاه‌هایی که بهره‌برداری خواهند شد، در صورت توقف قطار به هر دلیلی و نیاز به تخلیه مسافران در داخل تونل، مسیرهای خروج مسافران در تونل‌ها تعبیه نشده است و بسیاری از ایستگاه‌های بین مسیر، جهت هدایت مسافران به بیرون از خط مناسب نیستند.

حافظی گفت: در انتهای این نامه ذکر شده است: با توجه به موارد اشاره‌شده، به دلیل عدم تأمین حداقل الزامات بهره‌برداری از خط هفت از سوی شرکت مترو، تا این لحظه، شروع مسافرگیری با این شرایط ناایمن و پرخطر خواهد بود. دستور فرمایید تا زمان انجام حداقل الزامات مورد نیاز، بهره‌برداری از این خط به تعویق بیفتد.

رئیس کمیسیون سلامت، محیط ‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران همچنین گفت: در این فاصله، یکی از خبرگزاری‌ها مطلبی مطرح کرده که ظلم به سپاه است. این خبرگزاری روی کلیپی نوشته است: «آیا پشت پرده دروغ درباره امنیت مترو، حمله به سپاه است؟». این موضوع چه ربطی به سپاه دارد؟ من تعجب می‌کنم از اینکه این خبرگزاری که متعلق یا وابسته به سپاه است، چرا سپاه را می‌زند. امنیت خطوط مترو چه ربطی به سپاه دارد؟ چرا سپاه را تضعیف می‌کنید؟ سپاه این خط را احداث کرده؟ چرا سپاه را در تعجیل شهرداری برای افتتاح زود‌هنگام پروژه دخیل می‌کنید؟ امیدواریم خداوند سپاه را از دست این دوستان نادانش نجات دهد.

در ادامه این اظهارات که چند بار از سوی رضا تقی‌پور و احمد دنیامالی قطع می‌شد، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، با لحنی کنایه‌دار به اعضا گفت: «معمولا نامه‌ها را نمی‌خوانند، حالا این آقا دوست دارد بخواند، بگذارید بخواند». در ادامه دنیامالی در توضیحی با بیان اینکه سال‌ها کارش همین امور بوده، گفت: «ردوبدل چنین نامه‌هایی در روزهای تحویل پروژه از سوی شرکت توسعه مترو به شرکت بهره‌برداری مترو، عادی و روال معمول است». در ادامه مازیار حسینی، معاون عمرانی شهردار تهران، هم در توضیحی حرف دنیامالی را تکمیل کرد و گفت: این نامه‌نگاری‌ها برای اعلام نقایص باقی‌مانده کار در کارنامه پیمانکاران است که بلافاصله رفع شده‌اند.

او در ادامه به گزارش هفته قبل حافظی و نامه‌های جدید ارائه‌شده از سوی او اشاره کرد و با لحنی کنایه‌دار گفت: معلوم شد این گزارش‌ها از کدام مدیران آب می‌خورد! حافظی بدون میکروفون پرسید این نامه‌نگاری‌ها مربوط به یک روز قبل و بعد از روز افتتاح و بهره‌برداری از خط هفت مترو و واردشدن مردم به این خطوط است؟ سؤال این است که چرا با وجود این مخاطرات، افتتاح کرده‌اید؟ حسینی دراین‌باره توضیح بیشتری نداد و گفت: این موضوعات کاملا فنی و ابتدایی است و من در شأن جلسه شورا نمی‌دانم بیشتر وقت آن را با این مباحث بگیرم.