سرطان پوست چیست؟ + علائم تا پیشگیری

به گزارش نامه نیوز، آمار سرطان در ایران چند سالی است که افزایش داشته و بسیاری از مردم درگیر این بیماری شده اند. تا به حال سرطان‌های ریه، پستان، روده بزرگ، معده و پروستات به عنوان شایع‌ترین انواع این بیماری در ایران معرفی می‌شدند. اما هفته گذشته خبری منتشر شد که نشان می‌داد سرطان دیگری صدرنشین این فهرست است؛سرطان پوست! به نظر می‌رسد این سرطان شایع‌ترین سرطان بین مردان ایرانی است و باید بیشتر از گذشته به آن توجه شود.

اولی بین مردان، دومی بین زنان

در همایش تازه‌های تشخیص و درمان سرطانهای غیرملانومی پوست، دکتر افسانه مداح متخصص رادیوتراپی آنکولوژی گفت: ‌«تومورهای غیرملانومی پوست درآقایان شایع تراز خانم‌ها است و می‌توان گفت سرطان پوست در ایران در مردان، به عنوان اولین و در زنان، دومین سرطان شایع است.»‏

البته می‌توان امیدوار بود که این سرطان درمان شود چون به گفته این متخصص تومورهای غیرملانومی اگر به موقع تشخیص داده شود قابل درمان خواهد بود.

نور آفتاب و خالهای ریشه دار از فاکتورهای اصلی بروز تومورهای غیرملانومی است به همین دلیل به افراد به خصوص افرادی که در معرض نور آفتاب مشغول به فعالیت هستند توصیه می‌شود از کلاه، دستکش، ضد آفتاب و عینک آفتابی استفاده کنند و اگر نشانه‌ای از بیماری‌های پوستی دیدند آن را جدی بگیرند چون مراجعه و دریافت خدمات درمانی به موقع موجب پیشگیری از وخامت بیماری می‌شود. به خصوص مردان ایرانی که کمتر عادت به استفاده از ضدآفتاب و کلاه دارند و حالا مشخص شده بیشتر در معرض این سرطان هستند.

سرطان پوست را بشناسم

سرطان پوست در دنیا بسیار شایع است و براساس آمار ۴۰ تا ۵۰ درصد سفید پوستانی که بالای ۶۵ سال دارند به سرطان پوست دچار می‌شوند.این سرطان ابتدا با ضایعات پیش سرطانی بروز می‌کند که سرطانی نیستند ولی با گذشت زمان سرطانی می‌شوند و به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن مهم است. ‏

مهمترین علایم سرطان پوست اینها هستند:‏

‏- شاخی شدن پوست در اثر آفتاب (اکتینیک کراتوزیس): ضایعات پوستی کوچکی هستند که پوسته ریزی دارند و در اثر تماس طولانی با نور خورشید ایجاد می‌شوند و بیشتر در سر، گردن، دستها ایجاد می‌شوند. ممکن است این ضایعات در نواحی دیگر بدن نیز ایجاد شوند. ممکن است این ضایعات پوستی اولین نشانه‌های سرطان پوست باشند. شاخی این ضایعه معمولا بعد از ۴۰ سالگی ظاهر می‌شود اما ممکن است در افراد جوانتر نیز بروز کند.‏

-التهاب شاخی لب:تورم لب و بین رفتن مرز دو لب که معمولا در لب پایینی ظاهر می‌شود. در لبها، ضایعات پوسته دار، خشکی پایدار لب یا ترک لب ممکن است بروز کنند.‏

-شاخک پوستی:این ضایعه پوستی به شکل یک برامدگی مخروطی شکل است که از یک پایه قرمز رنگ در سطح پوست رو به خارج رشد می‌کند. این ضایعه از کراتین (همان ماده ی تشکیل دهنده ی ناخن) تشکیل شده است. شکل و اندازه ی این ضایعات بسیار متفاوت است اما بیشتر آنها چند میلیمتر هستند. این ضایعات در سفید پوستان مسنی که سابقه مواجهه زیاد با آفتاب را دارند دیده می‌شود.

-خال‌های پوستی: همه ما در بدن مان خال داریم اما تعداد کمی از آنها ممکن است بدخیم شوند. تغییر شکل در خال‌ها یکی از نشانه‌های سرطان پوست است. ‏

-خال غیر معمولی (دیسپلاستیک):این خالها سرطانی نیستند اما می‌توانند تبدیل به سرطان شوند. این خالها می‌توانند در نواحی از بدن که با آفتاب مواجهه دارند و یا در نواحی دیگر بدن تشکیل شوند. بیشتر شکل نامنظم دارند و حاشیه آنها نامنظم است یا حالت محو شده دارد.

سرطان پوست به چند دسته تقسیم می‌شود. ملانوم بدخیم اگر در مراحل پیشرفته باشد، درمان سخت و مشکلی دارد. ملانوما معمولا از یک خال شروع می‌شود. این نوع از بدخیمی‌پوست به اندازه انواع دیگر شایع نیست اما خطرناک‌ترین نوع آن است و می‌تواند کشنده باشد. علائم احتمالی آن شامل تغییر در شکل خال یا لکه‌ها است. اگر خال یا لکه‌ای در پوست شما از نظر اندازه، شکل، رنگ یا حاشیه‌ها تغییراتی داشت یا در صورت داشتن بیش از یک رنگ، عدم تقارن، خارش، ترشح یا خونریزی حتما به پزشک مراجعه کنید.‏

سرطان سلول سنگفرشی هم از انواع بدخیم است و ممکن است به صورت برامدگی نرم، قرمز رنگ و پوسته داری تظاهر کند که رشد می‌کند و ممکن است خونریزی یا ترشح داشته باشد و یا ممکن است به صورت یک زخم بروز کند که خوب نمی‌شود. بیشتر اوقات در بینی، پیشانی، گوشها، لب تحتانی و مناطقی از بدن که بیشترین مواجهه با آفتاب را دارند ایجاد می‌شود. این نوع بدخیمی‌در صورتی که زود تشخیص داده شده و درمان شود به خوبی درمان پذیر است. اما اگر در زمان تشخیص پیشرفت کرده باشد درمان به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد.‏

سرطان سلول پایه‌ای اما قابل درمان‌ترین نوع سرطان است.در این بیماری سلولهای پایه‌ای پوست بدخیم می‌شوند اما به کندی پیشرفت می‌کند. ضایعات سرطانی ممکن است شکلهای مختلفی داشته باشند ممکن است به شکل یک ضایعه گرد، سفید رنگ و مروارید شکل و یا به صورت برامدگی پر از چربی باشد که اغلب عروق کوچکی هم در آن دیده می‌شود.ضایعه می‌تواند در گوشها، گردن یا صورت ایجاد شود. ‏

افرادی که سابقه مواجهه طولانی با نور شدید آفتاب یا سابقه آفتاب سوختگی شدید دارند،افرادی که پوست سفید دارند یا رنگ چشم آنها روشن است،افرادی که تعداد زیادی خالهای بزرگ و با اشکال نامنظم دارند،افرادی که در خانواده آنها فرد یا افرادی سابقه ی سرطان پوست داشته اند،زندگی در مکانهایی که ارتفاع زیاد دارند و بیشتر سال تابش آفتاب دارند و افرادی که به علتی پرتو درمانی شده اند، بیشتر در معرض سرطان پوست هستند. ‏

پیشگیری کنیم

پیشگیری از سرطان پوست چندان سخت نیست. مهمتر از همه این است که به پوست تان توجه کنید و هر تغییری را جدی بگیرید. تغییر رنگ و اندازه خال‌ها، ضایعات پوستی و…

ضد آفتاب را هم فراموش نکنید. مردان ایرانی معمولا از زدن ضدآفتاب بدشان می‌آید. اما ضدآفتاب‌های مخصوص آقایان در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند و بسیار مناسب هستند. اگر مدت زیادی به خصوص در تابستان در معرض تابش آفتاب هستید حتما از ضد آفتاب و حتی کلاه و دستکش استفاده کنید.

بعضی روش‌های زیبایی که چند سالی است مد شده هم ممکن است باعث بروز سرطان شود. برنزه شدن با آفتاب و دستگاه بسیار خطرآفرین است. خودتان را در معرض چنین خطری قرار ندهید.

با خوراکی‌ها هم می‌توانید به جنگ این سرطان بروید.دنبال کردن یک رژیم‌غذایی مملو از سبزیجات شامل هویج، چغندر، کدو حلوایی، کلم و بروکلی و استفاده از غلات سبوس‌دار، ماهی، آرد سبوس‌دار و روغن زیتون، مقاومت بدن را بیش از ۵۰ درصد در مقابل ابتلا به سرطان پوست افزایش می‌دهد. اسیدهای چرب امگا ۳ به همراه فیبر خوراکی و ویتامین‌های ‏E‏ و ‏D‏ نیز مواد مغذی‌ای هستند که ترکیبات مورد نیاز برای مقابله با سلول‌های سرطانی را در اختیار بدن قرار می‌دهند.

به طور کلی آنتی اکسیدان‌ها که به میزان قابل توجهی در میوه‌ها وجود دارند شما را از گزند سرطان پوست در امان می‌دارند. انگور و انار می‌توانند التهاب سلول‌های پوستی (که در نتیجه اشعه‌های ماورای بنفش به وجود می‌آیند) را از بین ببرند. ‏

پلی‌فنول موجود در قهوه و چای سبز از ترشح آنزیم‌هایی که سبب رشد تومورهای سرطانی می‌شوند، جلوگیری می‌کند.فلفل‌ها هم حاوی ترکیبات شیمیایی خاصی به نام کاپسایسین هستند و زمانی که این ترکیبات وارد سلول‌های سرطانی پوست می‌شوند شروع به از بین بردن آن‌ها می‌کنند. در واقع فلفل‌ها به خصوص انواع تند آن سلول‌های سرطان‌زا را به کشتن می‌دهند.

یادتان باشد سبک زندگی تان هم در این زمینه موثر است. اگر عادت به نوشیدن الکل دارید حتما این عادت را ترک کنید چون افرادی که الکل مصرف می‌کنند ۶۵ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست قرار می‌گیرند.ورزش را هم فراموش نکنید. ورزش‌هایی مثل یوگا با ایجاد آرامش در بدن و پوست بدن شما، احتمال ابتلا به این سرطان را کاهش می‌دهد.‏

منبع: عصر ایران