عواملی که باکتری‌های مفید روده شما را از بین می‌برد

بسیاری از انواع رژیم‌های غذایی، سبک زندگی و سایر عوامل محیطی دیگر می‌توانند بر روی باکتری‌ های روده انسان تأثیر منفی داشته باشند. روده انسان حاوی بیش از ۱۰۰ تریلیون باکتری است، که به عنوان "فلور روده" شناخته می‌شوند. داشتن فلور روده سالم با عملکرد طبیعی و نرمال برای سلامت کلی بدن انسان بسیار مهم است.

فلور و باکتری روده چه اهمیتی برای بدن ما دارند؟

صدها گونه از انواع باکتری‌ها در روده شما زندگی می‌کنند. برخی از آنها برای روده مفید و برخی دیگر مضر هستند. باکتری های روده ای برای فرآیند هضم و جذب بسیار مهم هستند. آن‌ها باکتری‌های مضر و دیگر میکروارگانیسم های مهاجم را از بین می‌برند. آن‌ها حتی باعث تولید ویتامین K، فولات و اسید‌های چرب کوتاه مدت می‌شوند.

هنگامی که تعادل باکتری های روده به هم می‌خورد، و شمار باکتری های مضر افزایش یابند و برعکس باکتری های مفید کاهش پیدا کنند، وضعیتی به نام دیسبیوزیس (dysbiosis) پیش میاید.

در ادامه به بررسی ۸ علت می‌پردازیم که می‌توانند به باکتری های روده آسیب وارد کرده و تعادل فلور معده را از بین ببرند.

۱ . عدم وجود تنوع در مواد غذایی دریافتی بدن

به طور کلی، روده‌ای که دارای تنوع باکتری مفید باشد، یک روده سالم محسوب می شود. کاهش تنوع باکتری روده زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما پس از یک دوره مواجه با عفونت، در حالت ریکاوری و بهبودی قرار گرفته. یا برای یک مدت مقدار زیادی آنتی بیوتیک مصرف کرده اید.

رژیم غذایی حاوی طیف گسترده‌ای از غذاهای کامل مانند میوه ها، سبزیجات و دانه‌ها می‌تواند تنوع بیشتری به فلور معده بدهد. اعمال تغییر در رزیم غذایی برای چند روز (معمولا ۱۲ روز تا ۱۶ روز) باعث تغییر در غلظت و تعداد باکتری های روده می‌شود.

بنابراین اگر رژیم غذایی متنوع و جور واجوری نداشته باشید، تعادل باکتری ها و تنوع آن‌ها کم می‌شود و در نتیجه از تعادل خارج می‌شود.

۲ . کمبود پری بیوتیک در مواد غذایی

پری بیوتیک ها (Prebiotics) نوعی فیبر هستند که با عبور از بدن باعث رشد و فعالیت مثبت باکتری‌های مفید روده می‌شوند. بسیاری از غذاها، از جمله میوه‌ها، سبزیجات و دانه‌های جامد، به طور طبیعی حاوی فیبر پری بیوتیک هستند. کمبود پری بیوتیک می‌تواند برای سلامت کلی بدن مضر باشد و شما را در معرض بیماری قرار دهد.

یک مطالعه درباره ۳۰ زن چاق نشان داد که مصرف مکمل روزانه پری بیوتیک به مدت سه ماه باعث افزایش رشد باکتری‌های مفید روده می‌شود. علاوه بر این، غذاهایی که دارای فیبر پری بیوتیک هستند، ممکن است در کاهش سطح انسولین و کلسترول نیز نقش داشته باشد. بنابراین کمبود این فیبرها می‌تواند باعث آسیب به باکتری های مفید روده شود.

۳ . مصرف بیش از حد الکل

الکل اعتیاد آور است و زمانی که در مقادیر بالا و بصورت مداوم مصرف شود اعتیاد آور است. اعتیاد به الکل می تواند اثرات جسمی و روحی جدی در بر داشته باشد. مصرف بیش از حد الکل باعث بر هم خوردن تعادل فلور روده و درنتیجه آسیب به باکتری های روده می‌شود و در دراز مدت باکتری های مفید روده را کم می کند.

به طور کلی مصرف الکل اثرات مضری روی باکتری های روده ای دارد. با این حال، محتوای پلی‌ فنول در شراب قرمز می‌تواند اثر محافظتی بر روی باکتری های مفید روده‌ای آن هم در مصرف بسیار کم دارد.

۴ . استفاده از آنتی بیوتیک

آنتی بیوتیک ها داروهای مهمی هستند که برای درمان عفونت ها و بیماری های ناشی از باکتری ها استفاده می شوند. آنتی بیوتیک با کشتن باکتری های مضر و یا جلوگیری از افزایش و تکثیر آنها، میلیون‌ها نفر را در طی ۸۰ سال گذشته نجات داده‌اند.

آنتی بیوتیک ها روی هر و نوع باکتری‎های مفید و مضر تاثیر می‌گذارند. در حقیقت، یک درمان با آنتی بیوتیک می‌تواند منجر به ایجاد تغییرات نامطلوب در ترکیب و تنوع فلور روده می‌شود. آنتی بیوتیک ها معمولا باعث کاهش کوتاه مدت باکتری های مفید روده می‌شوند و به طور موقت می‌توانند باکتری های مضر آن را افزایش دهند.

۵ . عدم انجام فعالیت بدنی منظم

فعالیت فیزیکی به هر گونه تحرکی گفته می‌شود که باعث مصرف انرژی می‌شود. پیاده روی، باغبانی، شنا و دوچرخه سواری، نمونه‌هایی از فعالیت‌های بدنی هستند.

مطالعات اخیر نشان می‌دهد که فعالیت بدنی، بهبود عملکرد باکتری‌های روده‌ای و سلامت عمومی روده ها را به دنبال دارد. فعالیت بدنی منظم باعث افزایش رشد باکتری‌های مفید روده، از جمله بیفیدوباکتریوم (Bifidobacterium) و اکرمانزی (Akkermansia) می‌شود. این اثرات و تغییرات مثبت در افرادی که غیر فعال هستند دیده نمی‌شود. پس عدم تحرک و انجام فعالیت های منظم باعث آسیب به باکتری های مفید روده می شود.

۶ . سیگار کشیدن سیگار

دود سیگار از هزاران ماده شیمیایی تشکیل شده است، که تنها ۷۰ مورد از این مواد شیمیایی می‌تواند موجب بروز سرطان در بدن انسان شود.سیگار کشیدن یکی از مهمترین عوامل خطر برای برای ابتلا به بیماری‌های التهابی روده است. علاوه بر این افراد سیگاری دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری به بیماری کرون مبتلا می شوند. یک مطالعه نشان داد که ترک سیگار، تنوع فلور روده ای را افزایش می‌دهد.

۷ . خواب ناکافی

بدن دارای یک ساعت داخلی و ریتم منظم ۲۴ ساعته است. محروم شدن از خواب می‌تواند ریتم شبانه روزی را مختل کند. به نظر می‌رسد که فعالیت‌های روده با ساعت فیزیولوزیکی بدن هماهنگ باشد. بروز اختلال در ساعت فیزیولوژیکی بدن، به واسطه بی‌خوابی، تغییر شیفت کاری و خوردن غذا در اواخر شب، ممکن است اثرات مضری روی باکتری‌های روده خود داشته باشد. اختلال در ریتم فیزیولوژیکی بدن باعث آسیب به باکتری های مفید روده می‌شود.

۸ . استرس بیش از حد

سطح استرس بالا می تواند اثرات مضری بر بدن داشته باشد. استرس می‌تواند باعث بروز حساسیت، کاهش جریان خون رسانی و تغییر باکتری‌های روده شود. مطالعات انجام شده روی موش‌ها نشان داده است، که انواع مختلف استرس می‌توانند تنوع فلور روده را کاهش دهند و تعادل بین باکتری های مثبت و منفی را از بین ببرد.

منبع: باشگاه خبرنگاران