موضع جدید روس‌ها در قبال مذاکرات احیای برجام

کوروش احمدی دیپلمات سابق ایران در وین و ژنو در گفت و گو با «انتخاب» در پاسخ به سوالی در مورد پیام توئیت آقای اولیانوف، نماینده روسیه در وین، درباره تاکید او بر لزوم از سرگیری مذاکرات از نقطه ای که قطع شده بود و نه از ابتدا، گفت: پیام این توئیت می تواند این باشد که روسیه نگرانی هایی دارد و به این خاطر خواسته در مواضع اعلامی از یک جهت خود را به مواضع اروپا و امریکا نزدیک نشان دهد. تاخیر زیاد در از سرگیری مذاکرات و برخی صحبت ها در مورد نحوه انجام مذاکرات در آینده می تواند منشاء نگرانی روسیه باشد. چندی پیش آقای جلال زاده، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، سخن ازاین گفته بود که 6 دور مذاکرات انجام شده دستاورد ویژه ای بر ایران نداشته و باید چهارچوب و پلتفرم جدیدی برای مذاکرات آتی از سوی ایران تعریف شود. آقای مقتدائی معاون کمیسیون مذکور نیز همین دیروز به «انتخاب» گفته است که در هفته ها و ماه های آینده به این جهت که موضوع برجام، اهمیت ویژه در دستگاه دیپلماسی ایران نخواهد داشت، در وزارت خارجه به عنوان یک موضوع عادی با آن برخورد می شود. برخی اظهارنظرهای غیررسمی نیز از سوی فعالان اصولگرا در این راستا شده است.

احمدی اشاره کرد: به هر حال فرض روس ها احتمالا این است که آقای جلال زاده، فرد مطلعی است و از آنچه رخ می دهد اطلاع دارد.

او افزود: بعلاوه، اینکه دولت آقای رئیسی، این مذاکرات را تاکنون شروع نکرده و آقای امیرعبداللهیان هم اخیرا اعلام کرد دو، سه ماه دیگر زمان، لازم داریم تا برای مذاکره‌ها آماده شویم، احتمالا این‌ موارد، ذهنیت را در روس‌ها تقویت کرده که ایران نمی خواهد کار را به همان ترتیبی که قبلا انجام می شد، ادامه دهد و این موجب نگرانی آنها شده باشد و خواسته باشند از طریق توئیت اولیانوف بطور علنی نیز مواضع خود را یادآوری کنند و ایران را تشویق کنند تا به همان مسیر قبلی که احتمالا از نظر آنها تنها طریق ممکن است، برگردد. ضمن اینکه مقامات ما نباید فراموش کنند که روسیه به همراه چین در گذشته نشان داده اند که در مورد برنامه هسته‌ای ما خط قرمزهایی دارند و بر همین مبنا قبلا به همه قطعنامه شورای امنیت علیه ایران رای مثبت داده اند.

او در پاسخ به این سوال که پلتفرم‌ احتمالی جدیدی که آقای جلال زاده یا سایر اصولگراها در مورد نوع و سطح مذاکرات و جایگاه ایران در این مذاکرات مطرح کرده‌اند، چه مطلوبیتی برای ایران می تواند داشته باشد؟ گفت: مشکل می توان حدس زد که منظور از تغییر پلاتفرم چه می تواند باشد. چرا که صورت مسئله مشخص است و آن اینکه در حال حاضر ما یک موافقتنامه یا دقیق تر بگویم یک برنامه عمل به نام برجام داریم که در 1394 با حدود و ثغور مشخص مورد توافق قرار گرفته است. سؤال این است که آیا قرار بر احیای این توافق است و ایران خواستار بازگشت آمریکا به تعهدات خود ذیل این توافق است یا خیر. اگر پاسخ به این سوال مثبت است، مشکل می توان به راه و روشی متفاوت با آنچه که در جریان 6 دور مذاکره دنبال می شد، فکر کرد. اما اگر هدف دولت سیزدهم رسیدن به برجام جدیدی است که متن آن با برجام گذشته متفاوت باشد، خب، طبعا شرایط فرق خواهد کرد.

این دیپلمات پیشین اشاره کرد: در قانون 11 آذر مجلس و اظهارات برخی مقامات از لغو همه تحریم‌ها سخن می رود. اگر منظور این باشد که تحریم‌های مرتبط با تروریسم و حقوق بشر و موشکی و مسائل منطقه‌ای و .. که در 94 خارج از شمول مذاکره بودند، نیز باید لغو شود، در این صورت چیزی متفاوت با احیای برجام 94 مد نظر خواهد بود. یک معنای تغییر پلتفرم می تواند این باشد که ما دیگر برای بازگشت به برجام ۹۴ مذاکره نمی کنیم بلکه محتوای جدیدی را برای توافق در نظر داریم و در این صورت مذاکره از اول معنی پیدا میکند. و حرف اولیانوف در این رابطه مهم است چرا که او ادامه مذاکرات قبلی برای احیای برجام 94 را توصیه می کند. البته باید دید که سخنان برخی مسئولین ایرانی و تاخیر در مذاکرات صرفا مواضع مذاکراتی و اهرم سازی و مانند اینها است یا مواضع واقعی و نهایی است.

منبع: انتخاب