روایتی از عوارض واکسن «فایزر»

حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت:‌به نظر می‌رسد عوارض کوتاه مدت و دراز مدت واکسن‌های تزریق شده علیه کووید ۱۹ که تاییدیه فوری گرفته‌اند، کم کم خودنمایی می‌کنند. 

وی ادامه داد: معمولا در شرایطی که جامعه بشری با پاندمی‌های حاد، پیشرونده و تهدید کننده مواجه می‌شود تلاش برای قطع زنجیره انتقال شدت و سرعت می‌گیرد و تولید و تزریق واکسن‌های علیه بیماری به عنوان یکی از موثرترین مداخلات قطع زنجیره انتقال در  اولویت قرار می‌گیرند.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: در این راستا با توجه به تقاضای بسیار فراوان واکسن، شرکت‌های تولید کننده درصدد تولید هر چه بیشتر و گرفتن تاییدیه مجامع مرجع بین‌المللی برای واکسن خود هستند.

سوری بیان داشت:‌در حال که در شرایط متعارف فرآیند تایید یک محصول بیولوژیک معمولا چندین سال (یعنی ۱۰ تا ۱۵ سال) به طول می‌کشد، این فرایند به چند هفته و چند ماه تقلیل می‌یابد.

وی ابراز کرد: در تاییدیه واکسن دو مولفه اساسی یعنی ایمنی و اثر بخشی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ایمنی واکسن در گروه عوارض جانبی مخرب احتمالی در کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت است و عموما ۵ تا شش فاز کارآزمایی بالینی برای این کار صورت می‌گیرد. 

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی متذکر شد:‌بدیهی است در شرایط اضطراری مانند پاندمی اخیر، امکان ارزیابی عوارض میان مدت و دراز مدت واکسن‌ها نیست و مجبوریم به همان عوارض احتمالی کوتاه مدت و حتی خیلی کوتاه مدت اکتفا کنیم.

سوری یادآور شد:‌از تاریخ تزریق اولین واکسن تولیدی و تایید شده علیه کرونا یعنی واکسن فایزر حدود یک و نیم سال می‌گذرد. از این واکسن تاکنون حدود ۱۱ میلیارد دُز تزریق شده است و به دلیل الزام به رصد عوارض احتمالی واکسن و گزارش آن به صورت علمی، گزارش‌هایی از این عوارض بعد ۱۸ ماه از تزریق اولین واکسن در حال انتشار هستند. 

وی خاطرنشان کرد:‌طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت یکی از عوارض میان مدت تزریق این واکسن از دست رفتن شنوایی در تزریق شده‌هاست. تاکنون ۱۶۴ مورد از دست رفتن شنوایی و صدها مورد تیتنوس یا وزوز کردن گوش در افراد واکسینه شده گزارش شده است.میانگین سنی مبتلایان به این عوارض حدود ۴۷ سال و دو سوم مبتلایان مونث  بوده‌اند. 

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود:‌اگرچه این تعداد عارضه در مقایسه با حجم چند میلیاردی تزریق بسیار کم است و در مقابل انسانهایی که با تزریق واکسن جانشان نجات پیدا کرده اهمیت بسیار کمتری دارد، اما باید به نکات زیر در واکسیناسیون مردم کشورمان دقت و توجه ویژه داشته باشیم:

سوری تصریح کرد: گرچه واکسن یکی از موثرترین راه‌های پیشگیری از ابتلا، شدت و مرگ ناشی از کووید ۱۹ است ولی اصرار به تزریق واکسن به همه گروه‌ها به ویژه کودکان احتیاط مضاعف می‌طلبد.

وی گفت: ارزیابی و گزارش مرتب عوارض تزریق واکسن وظیفه ذاتی وزارت بهداشت است که متاسفانه تا کنون انجام نشده و حتی داده‌های آن در اختیار محققان مرتبط قرار نگرفته است.

 استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت:‌واکسن‌های موجود کرونا در سبد واکسیناسیون کشور کمتر مورد مطالعه بین‌المللی قرار گرفته و می‌گیرند و قضاوت در فضای مبهم و تاریک از عوارض احتمالی واکسن‌ها می‌تواند عواقب جبران ناپذیری را به مردم به ویژه نسل آینده تحمیل کند.

سوری ابراز کرد: در تایید واکسن‌های جدید، با توجه به رفع شرایط اضطراری، دیگر نیاز نیست از مسیر فوری و اضطراری تبعیت کرد و کمیته‌های تایید واکسن باید در تایید واکسن‌های جدید تجدید نظر کنند و سخت گیری‌های معمول را اعمال کنند.

وی ادامه داد: وجود ناظر مستقل و بدون تعارض سازمانی و مالی برای ارزیابی عوارض واکسن‌ها ضروری است و شفاف سازی نتایج حق طبیعی مردم است.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد:عوارض میان مدت و دراز مدت واکسن باید به دقت بررسی و رصد شوند تا با یافتن اطلاعات موثق، برنامه ریزی مناسب برای تشخیص و درمان سریع مبتلایان و پیشگیری از رخ داد آنها انجام شود.

سوری یادآور شد: مدیریت واکسیناسیون انبوه در شرایط اپیدمی، از تهیه، تولید، خرید، تزریق و انتخاب جمعیت واجد شرایط همین طور رصد عوارض نمی‌تواند تنها در چارچوب  وزارت بهداشت محدود باشد و با توجه به جنبه‌های مهم اقتصادی، سیاسی و حتی امنیتی آن باید تحت مدیریت و نظارت مستقیم ستاد ملی کرونا با عضویت وزارت بهداشت باشد.

وی بیان کرد: امیدوارم متولیان امر چون گذشته به این توصیه‌ها واکنش نشان دهند و با سکوت و بی توجهی موجب خسارت بیشتر به مردم نشوند. | منبع:‌ فارس