روزهای خونین بازار سهام/ چرا بورس، سقوط آزاد کرد؟

در دو روز گذشته، ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۶ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه هزار و ۷۳۲ میلیارد تومان بود که ۲۶ درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد. 

همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) ۲۴۹ واحد پائین آمد و در سطح ۱۸ هزار و ۱۴۶ واحد قرار گرفت.

این آمار نشان می دهد که بازار بورس روز های خوبی را نمی گذراند. اما علت چیست و چگونه می توان جلوی آن را گرفت؟

 عدم اعتماد به بازار، علت سقوط بورس

سقوط بازار بورس و سرخ شدن شاخص هایش بی سابقه نبوده است‌. در این چند سال با وقوع اتفاقات مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی طبیعی بازار بورس هم با تکان هایی روبه رو شده است. علت این تأثیرپذیری شدید این است که مهم ترین عامل ثبات در بازار بورس اعتماد به بازار و امید به آینده سرمایه گذاری است. اگر این امید به آینده تولید و سرمایه گذاری و آرامش روانی به هر دلیلی از بین برود، سرمایه گذاران پول های خود را از بورس خارج کرده و سهام ها با ضررهای مختلفی روبه رو شده و بازار بورس هم با نوعی سکته روبه‌رو می شود.

بررسی تاریخ بورس به خوبی این عامل را نشان می دهد. به طور مثال، در ابتدای قرن ۲۰، بازار بورس و سهام حوزه آبخیز می سی سی پی که یکی از پرسود ترین سهام ها بود بعد از پخش خبرهای راست و دروغی در رابطه با حاصلخیز نبودن و مرغوب نبودن زمین‌ های مرزی و ساحلی می سی سی پی به شدت سقوط کرد چرا که ابتدا ثروتمندان و بعد افراد طبقه متوسط و ضعیف سهام خود دا فروختند و پول خود را از بازار بورس خارج کردند.

به نظر می رسد سقوط اخیر بازار بورس ایران نیز معلول نوعی ناامیدی از آینده بازار و نگرانی های اقتصادی است. در هفته گذشته حداقل دو اتفاق افتاد که سرمایه گذاران را به شدت نگران کرد. اولین اتفاق مربوط به فاجعه مهسا امینی و اعتراضات پس از آن بود. شلوغی های یک هفته ای در شهرهای مختلف کشور باعث شد بسیاری از سهامداران نسبت به آینده بورس نگران شده و سهام خود را بفروشند. این امر باعث کاهش شدید نقدینگی در بازار گردید و باعث شد همه شاخص ها به رنگ قرمز دربیایند.

اتفاق دوم هم مربوط به سفر رئیس جمهور به نیویورک و سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل بود. پیش از سفر روسای جمهور مختلف به نیویورک، بازار همیشه رویکردی مثبت پیدا کرده و امیدوار می شود. سرمایه گذاران امید دارند روسای جمهور ایران با مقامات مختلف گفتگو کرده و مشکلات مربوط به مساله هسته ای و تحریم ها بر طرف شوند. طبعا زمانی که این گفتگو ها به نقطه مطلوبی نرسند، بازار نیز دچار ناامیدی می گردد و زمانی که بازار ناامید شود، شاخص ها و سهام های مختلف شروع به ریزش و سقوط می کنند. سفر اخیر رئیس جمهور به نیویورک نتوانست بازار را راضی نگه دارد و به همین دلیل، بعد از بازگشت به ایران، بازار  بورس که پیش از آن امیدوار به احیاء برجام و رفع تحریم ها بود، ناامید شده و شروع به سقوط کرد.

بورس چگونه نجات پیدا می کند؟

همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفت و گویی که  با خبرآنلاین داشته ضمن تاکید بر شرایط بد بازار بورس تاکید کرد که تنها با ورود جدی دولت جلوی این روند گرفته می شود. این کارشناس بورس درباره چگونگی جلوگیری از سقوط بیشتر بورس می گوید: بانک مرکزی با بالا بردن نرخ بهره و بستن خطوط اعتباری خود بر روی بانک‌ها سطح نقدینگی را درکل جامعه پایین آورده و اکثر فعالیت‌ها دچار رکود شده است و شرکت‌ها با ظرفیت بسیار پایینی فعالیت می کنند که آمارهای رسمی نیز این موارد را تایید می‌کنند و زمانی که دولت حمایتی نمی کند و نقدینگی به بازار تزریق نمی‌کند شرکت‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند به خصوص در بخش های دولتی که وضعیت مالی آنها در حال بدتر شدن است.

بر اساس نظر بسیاری از کارشناسان، بدون حمایت جدی دولت، بورس نمی تواند سرپا نگه داشته شود و با ادامه اختلافات سیاسی داخلی و خارجی و تعلیق مذاکرات برجامی، سقوط بازار بورس نیز ادامه خواهد یافت

منبع: خبر فوری