رمزگشایی از برکناری‌های مرموز در چین

به نقل از اکوایران، چین فرمانده یگان موشکی اش را برکنار کرد، فعلی که به گفته تحلیلگران جهت اطمینان از وفاداری به رهبری «شی» در ساختار ارتش انجام شد؛ نهادی که مجهز به موشک‌ با کلاهک هسته‌ای است و نقشی محوری در تلاش های پکن جهت الحاق تایوان داراست.با این حال، برکناری لی یوچائو، کهنه سرباز فعال در ارتش آزادیبخش خلق، پایانی ناگهانی و در عین حال نامعمول برای یک چهره نظامی بود؛ چند روز قبل تر «شی» وزیر خارجه اش را که مدت ها غیب شده بود را هم برکنار کرد.

دومینوی برکناری های غیر معمول

لی انگار به سرنوشت کین گانگ دچار شد، او که ژانویه سال گذشته به عنوان فرمانده منصوب شد، چندین ماه در انظار عمومی دیده نشد و برکناری اش یک روز قبل از جشن نود و ششمین سالگرد تأسیس ارتش خلق چین تایید شد.براساس گزارش های رسمی دولت چین، شی، یک روز پیش از آغاز مراسم، وانگ هوبین را به عنوان فرمانده جدید یگان موشکی ارتش آزادیبخش منصوب کرد. خبرگزاری شین هوا انتصاب وانگ را که دارای سوابق نیروی دریایی است را در راستای استراتزی نظامی چین تفسیر و تبیین کرد.

چین نیز از رویکرد شوروی از هم پاشیده پیروی می کند.از همین رو ارتش خلق چین تحت کنترل رهبران سیاسی قرار دارد، با این حال این نهاد یک سیستم رهبری دوگانه را هم تجربه می کند که به واسطه اش واحدهای نظامی توسط دو افسر معمولا با درجه مساوی اداره می شوند: یک افسر فرمانده با اختیار رسمی بر تصمیمات رزمی است و دیگری کمیسر سیاسی است که دستورات حزب را اجرا می کند.کریگ سینگلتون، یکی از اعضای ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی در این باره به وال استریت ژورنال گفت  که پاکسازی ژنرال لی یوچائو ، یکی از افراد مورد اعتماد شی که بر برنامه تسلیحات هسته‌ای چین نظارت داشت، خیلی زود پس از برکناری کوین، یکی از تصمیم های غیر منتظره رهبری چین در سال های اخیر محسوب می شود.

هراس شی از تکرار قیام واگنر در چین

شی پس از به دست گرفتن قدرت با تعریف کمپین ضدفساد ارتش چین را پاکسازی کرد و به این بهانه تعدادی از فرماندهان ارشد از جمله فنگ فنگ‌هوی، رئیس سابق ستاد مشترک را کنار گذاشت. در آن بازه زمانی این پاکسازی ها به عنوان تلاش شی برای تبدیل کردن ارتش خلق چین به یک نیروی جنگی مدرن و در عین حال ضروری توصیف شد، اما واقعیت چیز دیگری بود.سینگلتون در این باره گفت که کودتای اخیر در روسیه احتمالا به «شی» یادآوری کرده که باید افسار ارتش را محکم تر در دست بگیرد.او در ادامه خاطر نشان کرد: شورش شکست خورده واگنر، شی را بر آن داشته تا کنترل گری ایدئولوژیکش را تقویت کند، حتی به بهای رشد اقتصادی و مدرنیزاسیون نظامی مداوم چین.

فعلا گمانه‌زنی‌ها در مورد سرنوشت لیو گوانگبین، معاون لی، که ماه‌ها است در انظار عمومی ظاهر نشده، افزایش یافته است. رسانه های دولتی نه اشاره ای به وضعیت لیو کردند و نه به جانشین.با این همه به باور ناظران، انتصاب های جدید به این معنا  است که نیروی موشکی اکنون، به طور غیرمعمول، دارای یک کمیسر سیاسی است که از منظر حزبی از فرمانده بالاتر است.

بازگشت به عصر مائو و انقلاب سوم در راه

در همین راستا فرید زکریا، تحلیلگر مسائل سیاسی با انتشار یادداشتی در واشنگتن پست به ابعاد بین المللی فعل و انفعال های اخیر «شی» اشاره کرده و در این باره نوشت که ناپدید شدن اسرارآمیز وزیر امور خارجه چین طبیعتا روابط چین و ایالات متحده را که امروز درگیر تنش های بی سابقه ای است را تحت تاثیر قرار می دهد.به باور این تحلیلگر سیاسی، چین در حال بازگشت به سیاست های دوران مائو است. غیبت های مرمو در کنار کنترل شدید سایت ها و اپلیکیشن ها جمله جورج اورول در رمان  «1984» را برای همه یادآوری می کند، عبارت این بود: کسی که گذشته را کنترل می‌کند، آینده را نیز کنترل می‌کند.زکریا در ادامه آنچه را که در حال رخ دادن است را انقلاب سوم توصیف کرده و با استناد به آنچه الیزابت اکونومی، محقق نوشته، بر این باور است که مائو انقلاب نخست را رقم زد، دنگ بانی دومین انقلاب شد و «شی» پرچمدار سومین انقلاب است.

به نوشته زکریا، انقلاب سوم صرفا مرتبط به سیاست داخلی نیست. شی قدرت خود را تحکیم کرده و حزب کمونیست چین را در مرکز جامعه قرار داده، اما همچنان به دنبال ارائه تصویر چینی قوی تر و قاطع تر به جهان است. رویکردهای رهبری چین در سرتاسر جهان، بالاخص در آسیا، قاره ای که همسایگان چین به دلیل مواضع و سیاست‌های تهاجمی‌تر شی  تحت فشار قرار دارند، تاثیرات موجی داشته است.این تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه یادداشت خود با اشاره به ماجراجویی های نظامی پر هزینه «شی» بر این مقوله تاکید دارد که این احتمال وجود دارد که با مستبدتر شدن و بسته تر شدن شدن ساختار سیاسی چین، این کشور بیش از گذشته از رویکرد تهاجمی در ارتباط با کشورهای همسایه، بالاخص تایوان پیروی کند.