نقش فرهیختگان و سلبریتی‌ها در انتخابات اخیر

نامه نیوز - انتخابات چهاردمین دوره ریاست جمهوری بدون حضور سلبریتی‌ها برگزار شد. به عبارتی دیگر سلبریتی‌ها به کمک نامزد‌های انتخابات نیامدند و جای خالی آن‌ها نیز خیلی احساس نشد. اما به جای سلبریتی‌ها ما شاهد حضور گسترده فرهیختگانی بودیم که مخاطب داشتند اما طرفدار و هوادار نداشتند. به نظر می‌رسد که در این سال‌ها تغییراتی بنیادی در جامعه ایرانی رخ داده؛ سلبریتی‌ها غیرسیاسی شدند و جامعه نیز نسبت به دعوت این گروه از افراد بی‌تفاوت شده‌ است. «مسعود پزشکیان» رییس دولت چهارهم تقریبا بدون حضور سلبریتی‌ها و با کمک از فرهیختگان پیروز میدان شد و به پاستور راه یافت. معیار تشخیص حق از باطل در زندان است!

انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ را به یاد بیاوریم؛ سلبریتی‌های زیادی از حسن روحانی حمایت کردند و از طرفداران خود خواستند که رای دهند. در همین انتخابات بود که مرحوم ابراهیم رئیسی با «امیر تتلو» دیدار کرد و همین باعث شد که طرفداران رئیسی خود را در انتخابات برنده بدانند و در ادامه نیز امیرحسین مقصودلو به معیار تشخیص حق از باطل تبدیل شد.

او در سال ۱۳۹۷ از ایران به مقصد ترکیه مهاجرت کرد و چندی پیش به ایران بازگشت و دستگیر شد. ویژگی عمده سلبریتی‌ها در صورت حمایت این است که در صورت بروز کوچک‌ترین مشکل در رفتار و عمل فرد منتخب، از او اعلام برائت و ابراز پشیمانی از حمایت او می‌کنند. آن‌ها معمولا در انتخاباتی به میدان می‌آیند که عدم مشارکت مردم در آن، هزینه زیادی را برای کشور به بار نمی‌آورد. به همین دلیل است که طرفداران و هواداران آن‌ها نیز به صورت هیجانی رای می‌دهند و کنشگر سیاسی به حساب نمی‌آیند.

در این انتخابات، اما فرهیختگان و تقریبا سرمایه روشنفکران جامعه ایرانی به میدان انتخابات آمدند مانند اساتید دانشگاه که تلاش کردند نگاهی عمیق به موضوع انتخابات داشته باشند، مخاطبان خود را هوادار ندانند و در راه اقناع آن‌ها قدیم بردارند. این افراد رسانه‌های کوچکی را در این سال‌ها سازمان‌دهی کرده بودند و مخاطبان خود را داشتند که سال‌ها با آن‌ها در ارتباط بودند و گفتگوهای دو طرفه را تشکیل می‌دادند. 

این افراد مخاطب عام نداشتند و به همین دلیل نمی‌توانستند رای هیجانی را جذب صندوق‌ها کنند بلکه چاره‌ای جز توضیح چرایی لزوم شرکت در انتخابات برای مخاطبان خود نداشتند. تفاوت هوادار و مخاطب همین است؛ مخاطب باید قانع شود و هوادار منتظر اشاره‌ای کوچک است.

بسیاری از این فرهیختگان از جمله اساتید دانشگاه از علم و اعتبار خود استفاده و تلاش کردند از همین مسیر مردم را دعوت به مشارکت کنند. مخاطبان آن‌ها نیز دغدغه‌شان را از قبل می‌شناختند و همین امر باعث شد که دعوت فرهیختگان را برای شرکت در انتخابات بپذیرند. تلاش این افراد اقناع مردم به صورت دقیق و عمیق بود و به دنبال برانگیختن احساسات و هیجانات نرفتند. 

حضور فرهیختگان به جای سلبریتی‌ها در این انتخابات و کمک آن‌ها به پیروزی مسعود پزشکیان یکی از ویژگی‌های مهم انتخابات دوره چهاردهم ریاست جمهوری ایران بود. همچنین به نظر می‌رسد که این گروه از افراد به دلیل نگاهی که به مسائل دارند کمتر به دنبال فرصتی برای اعلام برائت می‌گردند و همواره ارتباط خود را با مخاطبینشان حفظ می‌کنند. همین باعث می‌شود که فرصتی برای پیگیری مطالبات مردم و رصد فعالیت‌های دولت فراهم شود./فراز