آمادگی برای صلح؟

این جمله ممکن است کلیشه‌ای و کلی و مبهم به نظر برسد، اما بیان آن از طرف یک وزیر خارجه در جمهوری اسلامی به طور بالقوه می‌تواند از جهاتی مهم و حتی بی‌سابقه باشد.

اهمیت سخن آقای عراقچی در آمادگی جمهوری اسلامی برای جنگ نیست بلکه در آمادگی‌اش برای صلح است. می‌دانیم که در تمام این سال‌ها، واژۀ صلح در کنار بسیاری دیگر از واژه‌های شریف، از طرف عده‌ای ملکوک و مترادف ذلت‌پذیری تعبیر شده است بخصوص صلحی که معطوف به مناقشۀ خاورمیانه باشد.

با این حال، صرفِ سخن از آمادگی برای صلح، به رغم اهمیت گفتمانی آن، گره‌گشا نیست. وزیر خارجه یا نیروهای او در وزارتخانه لازم است روشن کنند که آمادۀ چه نوعی صلحی هستند. صلح یک واژۀ توخالی نیست. در هر مناقشه و بحرانی، صلح مختصات و ما‌به‌ازاهای عینی خود را دارد و از طریق تبیین و توضیح این مختصات، مقصود از کاربرد آن مکشوف می‌شود.

اگر وزارت خارجه در بارۀ صلح مورد نظر خود توضیح دهد، در آن صورت می‌توان آن را جدی گرفت و ابعاد و جزئیات آن را به بحث گذاشت. اگر وزارت خارجه امکان توضیح در این باره را در فضای داخلی ندارد، به هر حال در مذاکرات با طرف‌های خارجی چاره‌ای جز تبیین دقیق آن برایش نیست! در هر صورت، چیزی است که خواه ناخواه در بارۀ زمانی مشخصی مکشوف می‌شود.