سیگنال دیدار ماسک و ایروانی برای تهران چیست؟

نامه نیوز - تریتا پارسی، معاون اندیشکده آمریکایی کوئینسی نوشت: گزارش نیویورک تایمز می گوید که ایلان ماسک با سفیر ایران در سازمان ملل دیدار کرده است تا درباره کاهش تنش‌ها بین ایالات متحده و ایران گفتگو کند. این اقدام می‌تواند گامی مثبت و خوشایند باشد.

در ادامه این مطلب آمده است: در دوره قبل، ترامپ در نهایت تمایل داشت با ایران به توافق برسد، اما سیاست فشار حداکثری که توسط افراد تندرو در دولت اول او مانند مایک پمپئو و جان بولتون ارائه شد، او را به مسیری اشتباه کشاند. این معماران سیاست فشار حداکثری می‌دانستند که این سیاست احتمالاً به رویارویی با تهران منجر می‌شود، اما آن را به‌عنوان راهی برای آوردن ایران به میز مذاکره به ترامپ فروختند. حتی زمانی که مذاکرات محرمانه‌ای که توسط کشورهای ثالث تسهیل شده بود به نتایج نزدیک می‌شد، بولتون و پمپئو موفق به ناکام گذاشتن این تلاش‌ها شدند.

گفتگوهای من با منابع در پاییز امسال نشان داد که ایرانی ها به تمایل ترامپ برای توافق پی برده بودند، اما همچنان به توانایی او در تحقق این امر در صورتی که دوباره با نئوکان‌ها (محافظه‌کاران جدید) همکاری کند، تردید داشتند.

برخی از انتصابات اولیه ترامپ این تردید تهران را تقویت کرد. انتخاب مارکو روبیو به‌عنوان وزیر امور خارجه قطعاً سیگنالی به جهان نمی‌داد که ترامپ با دیپلماسی پیش خواهد رفت. همچنین مصاحبه برایان هوک با شبکه CNN در هفته گذشته، تقریباً بازگشتی به رویارویی را وعده داد.

اهمیت تلاش‌های ایلان ماسک در این است که ایران در آستانه تصمیم‌گیری درباره آمادگی برای تشدید تحریم‌های ترامپ قرار دارد. این آمادگی می‌تواند شامل گسترش برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران و حتی حمله‌ای گسترده علیه اسرائیل در واکنش به حملات ۲۶ اکتبر باشد، که می‌تواند جنگ بزرگی را به همراه داشته باشد که ایالات متحده را نیز درگیر کند.

منطق ایران این است که اگر ترامپ دوباره به صدای تندروهایی مانند روبیو و هوک گوش دهد، ایران باید به رئیس‌جمهور منتخب آمریکا به‌طور واضح و سریع نشان دهد که بازگشت به رویارویی چقدر می‌تواند پرهزینه باشد.

اما اگر ترامپ سیگنالی از تمایل برای گفتگو بفرستد و قانع‌کننده نشان دهد که می‌تواند دیپلماسی را به نتیجه برساند، تهران ممکن است متقابلاً واکنش نشان دهد و خویشتن‌داری کند. در اینجاست که نقش ایلان ماسک مطرح می‌شود.

ترامپ نمی‌تواند وعده خود برای خروج از خاورمیانه را عملی کند مگر اینکه راهی برای کاهش تنش‌ها با ایران بیابد و به جنگ در غزه و لبنان پایان دهد. افراد تندرویی مانند روبیو این دستور کار را پیش نخواهند برد، اما عملگرایان و مخالفان جنگ مانند ایلان ماسک ممکن است این کار را انجام دهند.