جواد لاریجانی: خطر حمله نظامی به ایران سه یا چهار درصد است!

جواد لاریجانی تحلیلگر مسائل سیاسی و بین‌الملل به تحلیل و بررسی شرایط فعلی مذاکرات، چالش‌های پیش رو پرداخت و بر اهمیت حفظ منافع ملی، عبرت‌گیری از اشتباهات گذشته و لزوم اتخاذ رویکردی متناسب و تدبیرشده در مذاکرات تاکید کرد.

مذاکرات ایران و دولت آمریکا یک مسئله دیپلماسی قابل توجه است که حاکی از تحرک خوب دیپلماسی کشور ما دارد. البته اینجا چند نکته وجود دارد که باید از حالا روشن باشد. یکی اینکه ما دیپلماسی را از جنبه نمای بیرونی کار می‌بینیم. آنچه که مهم است این است که ما هرگز از فهم خود درباره نقش آمریکا، ماهیت آمریکا و سیاست‌های خصمانه آن نسبت به ما و منطقه غافل نمی‌شویم. در خصوص دفاع از منافع خود، هیچ لحظه‌ای غفلت نداریم. منتها حقیقت این است که دولت ترامپ در این مدت نزدیک به ۱۰۰ روز ناکامی‌های فراوانی داشته است. به همین دلیل، در مواضع خود تناقضات عجیبی نسبت به تمام مسائل داشته‌اند. نه تنها ایران، بلکه درباره اوکراین، گرینلند، پاناما، کانادا، چین و موضوع تعرفه‌ها، تعداد مسائلی که درگیر آنها شده‌اند بسیار زیاد است.

در مقابل، دولت جمهوری اسلامی مبنای مشخص و ثابت خود را بدون تناقض حفظ کرده و در مذاکرات غیرمستقیم حضور دارد. به واقع، می‌توانم بگویم که دولت آقای ترامپ در یک موضع بسیار ضعیف در امر پیشبرد مقاصد بین‌المللی خود است، و از طرف دیگر جمهوری اسلامی بر امور خود مسلط است و به‌طور ثابت به اداره منطقی کشور ادامه می‌دهد.

یکی از نکات مهمی که در رسانه‌ها و بین برخی تحلیلگران مطرح می‌شود این است که صحبت از تهدیدات و خطرات جنگ و از این دست القا‌ها می‌شود. البته من معتقد نیستم که خطر حمله نظامی به ایران بیشتر از سه یا چهار درصد باشد. اما حتی برای همین درصد اندک هم ما کاملاً آمادگی دفاعی داریم. به نظر من، دولت ترامپ باید مشکلات داخلی خود را حل کند و اگر قادر به این کار باشد باید خدا را شاکر باشد تا اینکه بخواهد جنگ دیگری شروع کند. به هر حال، شرایط جهانی نشان می‌دهد که نیازی به تشدید تنش‌ها نیست و در واقع، دولت آمریکا باید تمرکز بیشتری بر مسائل داخلی خود داشته باشد.

این حرف رهبر معظم انقلاب بسیار اساسی است و قطعا باید در مذاکرات فعلی این اشتباهات تکرار نشود. به نظرم، دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی باید جلسات فشرده‌ای با کسانی که در مذاکره بودند و کسانی که آن را بررسی کرده‌اند برگزار کند تا بتوانیم به طور دقیق مشخص کنیم که در کجا اشتباه کردیم و در کجا بهتر می‌توانستیم عمل کنیم. البته شرایط امروز با شرایط گذشته تفاوت دارد، اما نکاتی وجود دارد که در هر شرایطی باید مورد توجه قرار گیرد.

یکی از این نکات مهم این است که در مرحله توافق، چون ما هیچ‌گاه به طرف مقابل اعتماد نداریم، باید قدم‌ها را کوچک، متقابل و متناسب برداریم. به این معنا که اگر طرف مقابل امضا می‌دهد، ما بیشتر از امضا چیزی به او ندهیم، اگر قول می‌دهد بیشتر از قول ندهیم و اگر قدم عملی برمی‌دارد، ما نیز قدمی عملی بر می‌داریم. هیچ‌یک از اقدامات عملی ما نباید به توانمندی‌های هسته‌ای ما مربوط باشد. آنها می‌گویند شما بمب دارید، ما می‌گوییم بمب نداریم. اگر آنها به این مسئله شک دارند، باید دلیل بیاورند. تنها چیزی که ما در آن موافق هستیم، بازرسی‌ها در چارچوب توافقنامه ان‌پی‌تی است.

مقام معظم رهبری فرمودند که ما کار مملکت را متوقف نمی‌کنیم و این حرف، بسیار اساسی است. یعنی ما باید فرض کنیم که مذاکرات در حال پیشروی است و کار خود را در داخل کشور انجام می‌دهیم. هیچ‌گونه کاری از سوی ما نباید به نتیجه مذاکرات بستگی داشته باشد. خداوند به ما نیروی انسانی قوی و امکانات وسیعی داده است، باید از این ظرفیت‌ها به بهترین نحو استفاده کنیم.

در دولت و ملت باید یک عزم جهادی برای تولید ایجاد شود و مردم در هر مقیاسی، از کوچک تا بزرگ، باید وارد عمل شوند. این کلید توفیق ما در مسائل اقتصادی است. انشالله که مذاکرات پیش می‌رود و همانطور که مقام معظم رهبری اشاره فرمودند، باید نه امید زیادی ببندیم و نه ناامید باشیم. مذاکرات بالا و پایین دارد، اما ما از مذاکره‌کنندگان خود حمایت می‌کنیم و چارچوب‌های مدنظر نظام که نهایتاً توسط مقام معظم رهبری تایید می‌شود، رعایت خواهد شد.

در اینجا یک نکته بسیار مهم هم وجود دارد که رسانه‌ها باید بدان توجه داشته باشند. اگر مسائلی مطرح شود که گاهی به‌طور انتقادی و با بالا و پایین شدن، به مذاکره‌کنندگان فشار وارد کند، این به ضرر آنها نیست بلکه به نفع‌شان است. اکنون آقای ویتکاف در حال مذاکره غیرمستقیم با دوستان ماست، در حالی که وزیر خارجه و سخنگوی دیگر دولت آمریکا و خود ترامپ حرف‌های تندی می‌زنند. در کنگره آمریکا هم سناتور‌هایی که هم‌پیمان ترامپ هستند حرف‌های تند و خصمانه می‌زنند. هیچکدام از اینها موجب نارضایتی مذاکره‌کنندگان نمی‌شود؛ برعکس، این فشار‌ها در مذاکرات به نفع آنها است.

مذاکره‌کنندگان باید بدانند که در کشور ما نسبت به مقاصد آمریکا حساسیت زیادی وجود دارد و هیچ‌گونه اعتمادی به طرف مقابل نیست. انتقاد و نقد‌های سازنده و دلسوزانه برای مذاکرات حتماً دست مذاکره‌کنندگان را پر می‌کند. انشالله که خداوند برای کشور ما گشایش‌های بیشتری ایجاد کند و مذاکره‌کنندگان بتوانند به نتیجه‌ای مثبت دست یابند. کشور ما در مذاکرات و در سایر زمینه‌ها به حاکمیت منافع خود، استقلال و مقاومت ادامه خواهد داد.

منبع: فارس