استراتژی ترامپ درباره کره شمالی چیست؟

به گزارش نامه نیوز، پایگاه خبری نشنال اینترست در تحلیلی می‌نویسد: «دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا و کیم جونگ اون، رهبری کره شمالی در نشست لحظه آخری و ناگهانی خود در منطقه غیرنظامی شده بین دو کره که در ۳۰ ژوئن سال جاری میلادی انجام شد، درباره احیای مذاکرات در سطح کاری درباره خلع سلاح اتمی کره شمالی توافق کردند. اگر مذاکرات دو جانبه همانطور که برای پایان ماه جاری میلادی برنامه‌ریزی شده، از سر گرفته شود، مذاکره کنندگان آمریکایی احتمالاً با محدودیت‌های زمانی بالقوه مرتبط با تقویم سیاسی و یک وظیفه دشوار و پیچیده روبرو می‌شوند.

دیدار بین رئیس جمهوری آمریکا و رهبری کره شمالی در منطقه غیرنظامی شده به نظر می‌رسد یک نیروی محرکه سیاسی ضروری را به دیپلماسی بین واشنگتن و پیونگ یانگ تزریق کرده باشد که از زمان نشست ناکام هانوی، ویتنام در فوریه سال جاری میلادی متوقف شده است. دو طرف بر روابط شخصی خوب در دیدار منطقه غیرنظامی شده تاکید کردند که حتی با وجود محدودیت‌های موجود، به شدت نمادین بود.

اما وابستگی به روابط شخصی بین ترامپ و کیم جونگ اون جنبه منفی خودش را دارد؛ به این معنا که این روند به شدت به شخصیت‌های دو رهبر بستگی دارد و اینکه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا می‌تواند یک نقش بسیار مهم در این روند دیپلماتیک ایفا کند. در حقیقت، نگرانی کره شمالی درباره این رویداد مهم و کلیدی ممکن است عامل اصلی تصمیم کیم جونگ اون در آوریل برای ایجاد یک ضرب‌الاجل پایان سال برای دیپلماسی با آمریکا بوده باشد.

این بدان معناست که مذاکره کنندگان آمریکایی با محدودیت‌های زمانی روبرو خواهند شد. کره شمالی ممکن است تنها مایل باشد در یک مدت کوتاه درباره یک معامله به صورت جدی مذاکره کند که این معامله تنها توسط دولت ترامپ می‌تواند اجرایی شود.

این مساله اصلاً نشانه خوبی برای مذاکرات خلع سلاح اتمی نیست که بهتر است ارزیابی آن به جای چند روز در چند هفته و چند ماه صورت گیرد. تاریخ نیز چنین مسأله‌ای را تصدیق می‌کند. در مورد چارچوب توافقی ۱۹۹۴، که نخستین توافق خلع سلاح اتمی آمریکا با کره شمالی محسوب می‌شود، مذاکره کنندگان پس از یک پیشرفت غیر منتظره در سطح بسیار بالایی، ۱۸ هفته را برای امضای یک سند صرف کردند. در مورد مذاکرات شش جانبه در سال‌های ۲۰۰۰، طرف‌های درگیر ۱۷ ماه را برای دستیابی به توافقی درباره گام‌های اولیه صرف کردند و این مهم، پس از تصویب یک بیانیه مشترک درباره اهداف خلع سلاح به دست آمد.

چارچوب مورد توافق بین ایالات متحدهٔ آمریکا و جمهوری دمکراتیک خلق کره (کره شمالی) در ۲۱ اکتبر ۱۹۹۴ بین دو طرف به امضا رسید. هدف از این توافق متوقف و جایگزین کردن برنامه بومی نیروگاه هسته‌ای کره شمالی با نیروگاه‌های رآکتور آب‌سبک مقاوم‌تر در برابر اشاعه هسته‌ای و عادی سازی گام به گام روابط بین آمریکا و کره شمالی بود. پیاده‌سازی توافق از آغاز با دشواری همراه بود، ولی عناصر کلیدی آن تا پیش از شکسته شدنش در سال ۲۰۰۳ در حال پیاده‌سازی بودند.

این برخلاف این واقعیت است که کار خلع سلاح اتمی آسان‌تر از امروز بوده است. در زمانی که چارچوب توافقی ۱۹۹۴ امضا شد، کره شمالی زرادخانه تسلیحات اتمی که امروز دارد را نداشت و مذاکره کنندگان تنها بر تعطیلی و متوقف کردن تأسیسات پلوتونیوم کره شمالی در یانگ‌بیون تاکید داشتند. روند مذاکرات گروه شش جانبه تلاش کرد تا تأسیسات مشابه را در یانگ‌بیون تعطیل کند اگرچه اقدامات مذکور در پی عدم توافق بین آمریکا و کره شمالی بر سر تحقق و تکمیل اعلامیه پیونگ یانگ درباره برنامه‌های اتمی‌اش با شکست روبرو شد.

امروز، مذاکره کنندگان آمریکایی یکسری مسائل گسترده‌تر دارند که باید به آن بپردازند؛ یک مجتمع بزرگ‌تر اتمی یانگ‌بیون که قریب به ۴۰۰ ساختمان را شامل می‌شود و نه تنها می‌تواند پلوتونیوم تولید کند بلکه قادر به غنی سازی بالای اورانیوم است که نوع دیگری از سوخت تسلیحات اتمی محسوب می‌شود. مذاکره کنندگان باید به تأسیسات احتمالی تولید غنی سازی بالای اورانیوم در حومه یانگ‌بیون و تسلیحات موجود اتمی و موشکی کره شمالی نیز بپردازند و به آنها نیز رسیدگی کنند.

در ضمن، مقام‌های آمریکایی شاید برگزاری گفتگوهای معنادار را با کره شمالی دشوار بیابند. توانایی آنها برای دستیابی به نتایج مثبت شاید به این بستگی داشته باشد که آیا طرف‌های کره شمالی قدرت و اختیار مذاکره را دارند یا خیر. تا به اکنون، کره شمالی با خلع سلاح اتمی به عنوان موضوعی برخورد کرده که مستقیماً در دست کیم جونگ اون است به جای آنکه در اختیار مذاکره کنندگان باشد که فقط مسئول نظارت بر مسائل گسترده‌تر بشری و دوجانبه هستند. یک خبر تقریباً خوب این است که تیم مذاکره کننده کره شمالی از نو تشکیل می‌شود. اگر تیم جدید تحت رهبری وزارت خارجه کره شمالی اختیار بیشتری داشته باشد، احتمال این امر می‌رود که اخبار خوب‌تری برای مذاکره کنندگان آمریکایی باشد.

و البته، برای یک معامله که قابل مذاکره باشد، آمریکا شاید باید انعطاف داشته باشد. اینکه تیم مذاکره کننده آمریکا اختیاری برای سازش در ازای اقدامات از سوی کره شمالی برای خلع سلاح اتمی داشته باشد یا خیر، هم احتمالاً یک مساله کلیدی دیگر خواهد بود.

در بحبوحه این چالش‌ها و تردیدها، مذاکره کنندگان آمریکایی با وظیفه طراحی توافقی روبرو هستند که بتواند پس از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا دوام بیاورد. ترامپ تاکید دارد که برای دستیابی به توافق با کره شمالی عجله‌ای ندارد. اما پنجره فرصت برای مذاکره کنندگان او ممکن است آنطور که به نظر خودش می‌رسد، گسترده نباشد.»

منبع: ایسنا