چرا زنگنه تحريم شد؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: عنوان خبر این است: «وزارت خزانه‌‌داری آمریکا، بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت، وزارت نفت، شرکت ملی نفتکش ایران، شرکت ملی نفت ایران و 7 ‌نفر از افراد مرتبط با وزارت نفت را به لیست تحریم‌های خود افزود.» البته نه اینکه فقط نام وزیر نفت در فهرست تحریم‌شدگان قرار داشته باشد، بلکه به این دلیل که زنگنه کارآمدترین وزیر کابینه دولت روحانی پس از فروکش‌کردن تلاش‌های شبانه‌روزی عنوان می‌شود. وزیری که خبرگزاری اقتصادی «بلومبرگ» از ینگه دنیا در واکنش به تحریم وزیر نفت گزارش زد و‌ از زنگنه به‌عنوان «معمار بهبود عملکرد صنعت نفت ایران پس از تحریم‌، «تکنوکرات ماهر» و «کهنه‌سرباز نفت» یاد کرد! آن هم در حالی که پیش از تحریم ایالات متحده آمریکا، جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی دوره یازدهم عزم استیضاح او را کرده بودند و به او کارت زرد هم نشان داده بودند! در بیانیه وزارت‌خزانه‌داری آمریکا برای این‌ تحریم‌ها به نقل از استیو منوچین وزیر خزانه‌داری این کشور ادعا شده است که جمهوری اسلامی ایران از درآمد نفتی خود برای فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده در منطقه استفاده می‌کند. اما این تحریم از این جهت بیشتر مورد توجه رسانه‌های داخلی و خارجی قرار گرفت که زنگنه کاراکتری از دولت و نظام جمهوری اسلامی شده است که بدون تولید بابک زنجانی‌ها توانسته بی‌سابقه‌ترین تحریم‌های نفتی را به‌گونه‌ای دور بزند که آرزوی ترامپ برای صفر کردن صادرات نفت جمهوری اسلامی ایران محقق نگردد. چرا که اگر این آرزوی ترامپ محقق شده بود می‌توانست اوضاع اقتصادی ایران را به اسفناک‌ترین وضعیت ممکن که شاید تصورش هم وحشتناک است در آورده باشد! و حال شاید آرزوی قبلی ترامپ هم این باشد که در انتخابات 7 روز آینده پیروز شده و سپس در دولت بعد یک وزیر بسیار متفاوت با خصوصیات کهنه سرباز نفتی ایران اداره دیپلماسی نفتی ایران را به دست آورده باشد! اما در داخل کشور هم این تحریم وزیر موجب انعکاس مواضع دوگانه و بعضا متناقض مدعیان دلسوزی برای نظام و طیف از قبل هوادار بیژن زنگنه شده است. در واقع وقتی زنگنه به 2 زبان پارسی و انگلیسی توییت کرد: «تحریم من و همکارانم واکنش منفعلانه به شکست سیاست واشنگتن برای به صفر رساندن صادرات نفت است. دوران یکجانبه‌گرایی در جهان به پایان رسیده است. صنعت نفت ایران از پا نخواهد نشست. هیچ دارایی‌ای هم در خارج از ایران ندارم که شامل تحریم شود. جان و مال و آبرویم فدای ایران.» کاربران واکنش‌های گسترده‌ای نشان دادند که گویای اهمیت این اتفاق در تمام اذهان موافق و مخالف است. اگرچه برخی اکانت‌های اپوزیسیون با نظام هم نمی‌توانستند به توانمندی این وزیر کارکشته و جهادی جمهوری اسلامی ایران اقرار نکنند. علی شمسی‌پور، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر افتخار آقای زنگنه را در 7 سال وزارت نفت در دولت روحانی و بعد از آن همه ادعا ممانعت از صفر شدن صادرات نفت می‌‎داند. از سوی دیگر کاربری نوشت: « زنگنه همان کسی است که جلوی ظهور بابک زنجانی‌ها را گرفت و باعث شکوفایی صنعت نفت کشور شد. تا زنده هستیم و دعای ما بدرقه راه ایشان خواهد بود.» یک کارشناس انرژی که نخواست نامش (با این استدلال که توضیحاتش حمل بر داشتن موضعی شخصی له یا علیه وزیری چون زنگنه قرار گیرد) فاش شود، در خصوص اهمیت تحریم زنگنه به «آفتاب یزد» می‌گوید: دولت ترامپ، قبل از انتخابات سوم نوامبر فشار شدید خود را بر ایران افزایش داده است، تا اطمینان پیدا کند اگر جو بایدن رئیس دولت جدید شد، کاهش تحریم‌ها علیه ایران دشوارتر شود. وی با بیان اینکه ایالات‌متحده آمریکا وزیر نفت ایران و برخی از نهادهای مرتبط با آن را تحریم کرده و شاید یکی از دلایل آن این باشد که تنش‌ها چند روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همچنان رو به افزایش است، می‌گوید: اما شاید این اقدام بیشتر با حس و حال سیاسی و جو تبلیغاتی باشد تا اقدامی اثرگذار چرا که همین حرکت روز دوشنبه تاثیر کمی در قیمت‌های فعلی نفت خام داشت، چراکه تحریم‌های موجود بیشتر نفت خام ایران را از بازار جهانی دور نگه‌داشته بود و در روز دوشنبه هم قیمت هر بشکه نفت برنت بیش از 40 دلار در هر بشکه معامله شد که نسبت به اواخر تابستان حدود 5 دلار در هر بشکه کاهش داشته است. این کاهش هم به دلیل موج دیگر همه‌گیری کرونا غرب اروپا و امریکا بوده است تا افزایش هرگونه تحریم تازه علیه جمهوری اسلامی ایران. این کارشناس با بیان اینکه در واقع ترامپ تلاش دارد تا در صورتی که در انتخابات شکست خورد، ‌هزینه دولت بعد برای بازگشت به برجام را افزایش دهد و این مهم را با افزایش تعداد تحریم‌ها دنبال می‌کند. درواقع دونالد ترامپ در تلاش است تا مسیر دیپلماسی را برای دولت بعدی آمریکا در صورت عدم حضور خودش در کاخ سفید پر هزینه کند و شاید با همین جنگ روانی جدید امیدوار باشد با این اقدام آرای الکترال بیشتری کسب کند و از بایدن جلو زده و پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باشد. به گفته وی با این وجود باید به این نکته هم توجه داشت که شاید تنها تحت مدیریت زنگنه بوده است که همین اندک درآمد نفتی حاصل شده نیز عاید کشور شده وگرنه با همین وضعیت نابسامان مالی در بودجه که همه را دچار سرگردانی کرده است مشخص نبود در چه نقطه‌ای ایستاده بودیم!؟ این کارشناس انرژی با بیان اینکه وقتی زنگنه در گردهمایی شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌های صنعت نفت و ارائه نیازهای فناورانه از وجود ۷۰۰ میلیارد بشکه ذخیره نفت درجا خبر می‌دهد و با وجود همه این موانع رشته‌های دانشگاهی بالادست نفت در دوران پیشین حضور او در وزارت نفت در سال ۷۶، راه‌اندازی شده بود و تعداد اعضای هیئت علمی در بخش بالادست بیشتر از 5 نفر نبود، اما اکنون نفت در همه دانشگاه‌های معتبر تدریس می‌شود اظهار کرد: جالب اینجاست که همین وزیر گردهمایی شرکت‌های دانش‌بنیان خط فکری ارزشمندی را داد که شاید بسیاری از کنار آن گذاشتند و انرژی خود را معطوف مجادلات روزمره کردند و آن اینکه وی در آن گردهمایی اشاره کرد تنها با افزایش یک درصدی نرخ ضریب بازیافت در مخازن، می‌توان با نفت ۵۰ دلاری، به میزان ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار درآمد بیشتر به دست آورد! در واقع به اذعان این کارشناس انرژی در سایه همین توانمندی‌های خاص مدیریتی زنگنه است که تحریم او بازتاب ویژه در ایران و جهان یافته است؛ چرا که تحریم چنین وزیری اگر هم به میزان فشارهای کنونی علیه مدیران نفتی ایران نیفزاید اما دست کم به لحاظ روانی برای ترامپ و همچنین جریان معاند با چنین وزیری در کابینه دولت شیرین و مطبوع خواهد بود! شاید پاسخ طعنه‌آمیز وزیر نفت ایران به خبرگزاری صداوسیما که در واکنش به پرسش آنها گفت: «به هوشمندی آمریکایی‌ها برای اینکه فهمیدند بیژن زنگنه به‌دلیل ارتباط با وزارت باید تحریم شود تبریک‌ گفت» را بتوان خاص‌ترین پاسخ یک مدیر موفق و دارای کاراکتر فرماندهی صنعت نفت کشور دانست؛ به ویژه که او با بیان اینکه تحریم‌های تازه آمریکا هیچ تاثیری ندارند، با اعتماد به نفس قاطع تاکید کرد: «این تحریم‌ها من و همکارانم را در پیمودن راه، بسیار مصرتر و جدی‌تر کرد.»