تاثیر ورزش در جلوگیری از ابتلا به زوال عقل

با افزایش سن، عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن کاهش می‌یابد و خطر ابتلا به بیماری عصبی مانند بیماری آلزایمر افزایش پیدا می‌کند. با افزایش سن، میکروگلیاها (یاخته ‌هایی کوچک و غیرعصبی و میان‌بافتی با منشا میان‌پوستی هستند که بخشی از ساختار حمایتی دستگاه عصبی مرکزی را تشکیل می‌دهند) در پاکسازی آسیب کارایی کمتری پیدا می کنند و توانایی کمتری در جلوگیری از بیماری و التهاب را دارند؛ این بدان معنی است که التهاب عصبی می تواند پیشرفت و عملکرد مغز از جمله حافظه را مختل کند.

بر اساس این مطلب که از سوی رمضان حیدریان متخصص پزشکی ورزشی تهیه شده و از سوی فدراسیون پزشکی ورزشی در اختیار ایسنا قرار گرفته آمده است: ورزش می تواند این میکروگلیاها را در مغز دوباره احیا (برنامه ریزی) کرده و باعث شود میکروگلیاها انرژی بیشتری کسب کنند و توانایی مقابله با تغییرات التهابی عصبی را که عملکرد مغز را مختل می کند، داشته باشند. بنابراین چگونه می توانیم اطمینان حاصل کنیم که برای محافظت از مغز، نوع ورزش صحیح را انتخاب کرده ایم یا به اندازه کافی ورزش می کنیم؟

تاکنون شواهد  کافی برای تهیه دستورالعمل های خاص برای سلامت مغز وجود ندارد، هرچند یافته ها حاکی از آن است که بیشترین فواید حاصل از ورزش هوازی مانند پیاده روی، دویدن یا دوچرخه سواری است و به بزرگسالان توصیه می شود حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش هوازی با شدت متوسط  همراه با فعالیت هایی که قدرت و انعطاف پذیری را حفظ می کنند، داشته باشند تا سلامت عمومی نیز به خطر نیافتد.

چند روش وجود دارد که بر اساس آن ورزش باعث تغییر ساختار مغز می شود. بسیاری از مطالعات نشان می دهد که ورزش می تواند با افزایش سن حافظه ما را محافظت کند و به این دلیل ثابت شده که ورزش از کاهش حجم کل مغز جلوگیری می کند (می تواند منجر به کاهش عملکرد شناختی شود) و همچنین از جمع شدن در مناطق خاص مغز مرتبط با حافظه جلوگیری کند.

مغز به شدت وابسته به جریان خون است و تقریبا ۱۵ درصد از حجم خون کل بدن را دریافت می کند (علی رغم اینکه اندازه آن فقط ۲-۳ درصد از کل بدن است) و به این دلیل است که بافت های عصبی ما برای عملکرد و زنده ماندن به اکسیژن رسانی دائمی نیاز دارند و هنگامی که سلول های عصبی فعال تر می شوند، جریان خون در منطقه ای که این سلول های عصبی واقع شده اند افزایش می یابد تا تقاضا را برآورده کند، به همین ترتیب حفظ مغز سالم به حفظ شبکه سالم عروق خونی بستگی دارد.

ورزش منظم رشد رگ های خونی جدید را در مناطق مغزی که در آن نوروژنز اتفاق می افتد، افزایش می دهد و خون رسانی بیشتری را ایجاد می کند که از رشد این سلول های عصبی جدید پشتیبانی می کند. ورزش همچنین سلامت و عملکرد رگ های خونی موجود را بهبود می بخشد و اطمینان حاصل می کند که بافت مغز به طور مداوم برای تامین نیازها و حفظ عملکرد خود، خون کافی دریافت می کند.

سرانجام، ورزش منظم می تواند از پرفشاری خون (فشار خون بالا) که یک عامل خطر برای ابتلا به زوال عقل است، جلوگیری و حتی آن را درمان کرده و به چندین روش برای افزایش سلامت و عملکرد رگ های خونی در مغز کار می کند.

منبع: ایسنا