حدود یک سال قبل، وزارت صمت و سازمان بورس کالای ایران، فرمول تعیین قیمت پایه محصولات گوناگون زنجیره فولاد از جمله اسلب در بازار فیزکی را تغییر داد. اما این فرمول بندی جدید نه تنها مانع از افزایش قیمت اسلب فولادی و محصولات پایین دستی آن مانند ورق سیاه و پروفیل زد نشد، بلکه افزایش نرخ فروش آن‌ ها را به دنبال داشت. هدف از تغییر فرمول تعیین قیمت پایه محصولات صنعتی، کنترل قیمت مواد اولیه در بازار داخل و جداسازی قیمت های پایه از قیمت جهانی و نوسان نرخ ارز عنوان شده بود. در حالی که روند معاملات محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا، عدم دسترسی به هدف مورد نظر را نشان می‌دهد. برتری تقاضا نسبت به عرضه و انتظارات تورمی افزایشی در کشور، از جمله دلایلی هستند که باعث شده فرمول ابداعی وزارت صمت، مدام در مسیر رشد قیمت ها حرکت کند.

فرمول بندی جدید قیمت پایه محصولات زنجیره فولاد باعث شده تا نرخ بسیاری از محصولات در بازار داخل، گران تر از نرخ صادراتی باشد. قیمت پایه اسلب فولادی در رینگ فیزیکی بورس هم تحت تاثیر این شرایط قرار گرفته و از نرخ صادراتی آن گران تر شده است. در همین راستا، قیمت محصولاتی مانند ورق سیاه و پروفیل زد هم که به صورت مستقیم و غیر مستقیم از اسلب تولید می‌شوند، افزایش قابل توجه ای را تجربه کرده است. گزارش معاملات بازار فولاد طی دی ماه ۱۴۰۲، حاکی از آن است که نرخ فروش ورق فولادی و پروفیل Z تقریبا در همه برندها و سایزها، رشد قیمتی چشمگیری داشته اند. میزان افزایش قیمت برخی سایزها و برندهای شیت های فولادی، حتی به بیش از ۵ هزار تومان می‌رسد. در صورت تداوم استفاده از این فرمول جدید تعیین قیمت پایه محصولات صنعتی در بازار فیزیکی، پیش بینی می‌شود افزایش قیمت این محصولات باز هم ادامه یابد.

وضعیت قیمت گذاری ورق سیاه این روزها!

ورق های فولادی یکی از مهمترین محصولات پایین دستی اسلب محسوب می‌شوند. بنابراین هر گونه افزایش قیمت اسلب، می‌تواند مستقیما روی قیمت ورق سیاه هم تاثیر داشته و موجب افزایش آن شود. با توجه به رشد قیمتی اسلب در رینگ فیزیکی بورس کالا، نوردکاران هم ملزم به افزایش نرخ فروش ورق های تولیدی خود شده اند. بررسی روند تغییرات قیمتی این محصول در طول دی ماه 1402، افزایش چشمگیری قیمت آن در برندها و سایزهای مختلف را نشان می‌دهد.

ورق های ۳ میل و رول فولاد مبارکه که در اولین روز کاری دی ماه با قیمت ۳۵ هزار و ۴۶ تومان عرضه می‌شدند، در آخرین روز این ماه با نرخ ۳۸ هزار و ۱۶۶ تومان به فروش رسیدند. به این ترتیب، حدود ۳ هزار و ۱۲۰ تومان افزایش قیمت را طی یک ماه اخیر ثبت کردند. ضمن این که نرخ فروش همین سایز ورق های فولاد مبارکه، در اولین روز کاری بهمن هم مجددا با افزایش ۱۸۳ تومانی همراه شد و با قیمت ۳۸ هزار و ۳۴۹ تومان مورد معامله قرار گرفت.

روند تغییرات قیمتی دیگر برندهای ورق سیاه هم طی اولین ماه زمستان به همین صورت بود. حتی قیمت ورق برخی برندها مانند اکسین اهواز، بیش از فولاد مبارکه افزایش داشت. برای مثال، قیمت شیت های ۸ میل اکسین اهواز با ابعاد ۲۰۰۰*۱۲۰۰۰ که در ابتدای ماه با نرخ ۳۵ هزار و ۵۰۵ تومان عرضه می‌شد، در آخرین روز این ماه به ۴۰ هزار و ۷۸۰ تومان رسید. بنابراین با افزایش حدود ۵ هزار و ۲۷۵ تومانی به ازای هر کیلوگرم، یکی از بیشترین تغییرات قیمتی محصولات فولادی طی بهمن ماه را به ثبت رساند.

روند قیمتی پروفیل زد طی دی ماه

پروفیل‌های زد هم که به صورت مستقیم از اسلب تولید می‌شوند، تاثیر فرمول بندی جدید اسلب و افزایش قیمت آن را حس کردند. در طول یک ماهه اخیر، نرخ فروش اکثر سایزها و برندهای پروفیل زد، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. برای نمونه، قیمت پروفیل Z*20 و ۲.۵ میل اصفهان از ۳۴ هزار و ۳۱۲ تومان در ابتدای دی به ۳۵ هزار و ۷۸۰ تومان در انتهای این ماه رسید تا رشد حدود هزار و ۴۷۰ تومانی را ثبت کرده باشد. قیمت پروفیل Z*18 و ۳ میل اصفهان هم با حدود هزار و ۹۲۵ تومان افزایش قیمت، از ۳۴ هزار و ۱۲۹ تومان به ۳۶ هزار و ۵۶ تومان رسید.

ناکارآمدی فرمول جدید تعیین قیمت پایه اسلب

تجربه بیش از یک ساله استفاده از فرمول بندی جدید وزارت صمت برای اسلب، نشان می‌دهد که این فرمول نتواسته جلوی افزایش قیمت شمش و محصولات پایین دستی‌ آن از جمله ورق سیاه و پروفیل زد را بگیرد. در همین راستا، انجمن نوردکاران طی نامه ‌‌‌ای به وزیر صمت، معاون معدنی وزارت صمت و رئیس بورس‌کالای ایران، نسبت به قیمت پایه اسلب در رینگ فیزیکی بورس اعتراض کردند. همچنین، خواستار تغییر شیوه تعیین قیمت پایه اسلب شدند؛ به گونه ای که نرخ عرضه این محصول در بازار داخل، بالاتر از قیمت صادراتی آن نباشد. البته با وجود ناکارآمدی فرمول بندی جدید وزارت صمت برای اسلب و ناتوانی در جلوگیری از افزایش قیمت ورق فولادی و پروفیل Z، همچنان از این فرمول برای تعیین قیمت پایه اسلب استفاده شده و خبری از تغییر آن نیست.